Impressies van een land om van te houden

Het is nu bijna twintig jaar geleden. Ik kan het toetsen aan de val op mijn schouder, na een misrekening in de hoogte van een vluchtheuvel. Een merkwaardige struikeling die mij bijna een jaar in de ziektewet deed belanden. De wonderlijke tijden dat je ziekgemeld kon zijn en toch voorzichtig van alles in de buitenlucht kon en mocht doen. Een alleraardigste bedrijfsarts gaf mij toestemming naar mijn lief in Wales te gaan ("als het goed is wordt u dan weer helemaal de oude"). Helemaal leuk vond ik het toen ik haar een keer haar fiets zag neerzetten bij de koffieshop op de hoek, zij ging even naar binnen en ook weer snel naar buiten. "Mijn bedrijfsarts moest even scoren". Ik heb haar maar niet begroet. Bij volgende visites kreeg ik een wat minder frivole arts maar moeilijk deed hij niet.

Fietsen kon niet met mijn schouder maar in die dagen kon je buslijn 30 nemen, Zunderdorp-Holysloot, want de geannexeerde dorpen ten noorden van Amsterdam telden mee in het net van het Gemeente Vervoerbedrijf. In Holysloot was een weiland dat je als wandelaar kon passeren om verder noordwaarts te gaan via ongebaande paden. Omstreeks Sint Joris, 23 april, bloeit de paardebloem op zijn best en het weiland zag helemaal geel van de paardebloemen. Lief bereidde daar wijn van, een licht alcoholische en mousserende witte wijn. Ik kreeg jaarlijks de opdracht om te plukken, en dat moest zeker nu zij in Wales werkte.

Nog niet zo lang geleden zocht ik naar mogelijk rechtenvrije afbeeldingen die "Waterland" konden verbeelden. De grote schrik: bij datzelfde Holysloot een groene en een gele weide. Maar die weide was niet geel van de paardebloemen (of eventueel boterbloemen, of beide samen). Het gras was verdoemd en vergeeld om vervangen te worden door een Economisch Verantwoord Groeiproduct. Waterland is al een beetje Fries, dus dit beeld uit Friesland geeft u een idee van zo'n doodgespoten wei.

Ja, een geel paardebloemenweiland is armoedig vergeleken met de bonte wei van Thijsse, van meer dan een eeuw geleden. Maar de armoe kan altijd erger, lijkt het. Het distraction display van de kieviten, de roep van de grutto, hoort het er nog bij? Wat betekent een zogenaamd beschermd landschap als er grootschalig gespoten mag worden, mest geïnjecteerd zodat het schrale karakter van de grond verloren gaat (ook een garantie tegen uitbundige plantengroei) en de koeien op stal blijven?

Geen "gewonere" bloem dan de paardebloem, u zult het ook denken. Maar als je er veel plukt zie je dat ze lang niet altijd zomaar geel zijn. Soms naderen ze oranje, anderzijds kan lichtgeel ook, en soms zijn beide nuances in een bloeiwijze waar te nemen. Er zijn geen "gewone" dieren of planten. Ook geplukt sluiten ze zich in de schemering.

Maar ik loop voor dit stuk nog even terug met mijn emmertje naar de eindhalte van lijn 30. Er was een man die zich opmaakte ook de weilanden in te lopen, maar niet voor het landschap, de flora of de fauna. Hij vroeg mij waar het dichtstbijzijnde volgende stadje was. Zuiderwoude, schatte ik, maar dat is nog wel een eind lopen. En zijn daar voorbij ook stadjes? Ja, zei ik, maar het is stevig wandelen.
Het maakte hem niet uit. Hij vond die typische Hollandse stadjes zo mooi, hij deed er alle moeite voor.
Een man van Turkse achtergrond, hij zei het zelf ook nog maar alsof ik het niet opgemerkt had.
Als ik een mooi ogenblik wil gedenken waarop ik het gevoel had dat het in orde was met Nederland, denk ik aan die man die een lange wandeltocht langs heel kleine stadjes ging maken.
Ook dit lijkt lang geleden en voorbij.