Van ooms en vlieringen: Een gekooid dier

Corine Fonteijn zat ruim twee jaar met haar moeder ondergedoken bij "een tante" op de vliering. Haar zus en diens echtgenoot, en hun in Westerbork geboren kindje, werden intussen vermoord in Auschwitz - na de deportatie vanaf het eerste kamp houdt alle contact op.

De "tante" en haar gezin laten fijnzinnig weten dat zij ontberingen lijden door de hulp die zij aan het tweetal bieden. Overigens betalen de Fonteijns voor hun verblijf en daarbij verrichten zij heel wat werk voor de wasserij van "tante", een zeer grote werkdag: sorteren, nummeren en strijken. De vlooien springen uit de vuile was, 's nachts doemen kakkerlakken op en kevers die Fonteijn "soldaatjes" noemt, dit zijn aan de beschrijving te oordelen niet de kevers die ik zo zou noemen.
Het is soms een bestaan van verveling, verder van beulen met het werk - de chantage is voelbaar, slechts af en toe onderbroken door aangeleverde boeken uit de leeszaal. En uitkijken naar wat zij vrede noemt en wat eigenlijk alleen aan te duiden is als een eind aan de Duitse bezetting, en daarmee aan de onderduik. Dordrecht moet nog een winter wachten als de Geallieerden aan de andere kant van de grote rivieren zijn blijven steken.

Zeer beklemmend en opmerkelijk vind ik haar zinspeling op oom, die zijn handjes niet thuis kan laten. Hoe ver hij gaat blijft ongewis in het dagboek, het wordt twee keer zeer ingekleed vermeld. Daar zit je dan.
Een document humain, een onderduikdagboek aangevuld met gedichten. Fonteijn legt verband tussen haar opgesloten zijn en het lot dat dieren wordt aangedaan. Zij was dan ook in haar laatste jaren lid van de Partij voor de Dieren aan wie ze haar nalatenschap heeft gegeven, wat in deze uitgave is uitgemond. Zij is 99 geworden.

Het boek is via de partij te bestellen, het is evenwel ook in of via de boekhandel te vinden.

- Corine Fonteijn, Een gekooid dier - oorlogsdagboeken. Bezorgd en ingeleid door Dirk-Jan Verdonk. [Amsterdam:] Partij voor de Dieren, 1916. 200p. Prijs €15,95 (excl. verzendkosten).