Wakes bij vreemdelingengevangenis in de Lijdenstijd 2017

- woensdag 1 maart 2017 - Religieuzen & Catholic Workers
- zondag 5 maart 2017 - Via Nova & PopUp Kerk
- zondag 12 maart 2017 - Kleiklooster & Sint Adelbertabdij
- zondag 19 maart 2017 - Kerken uit de Haarlemmermeer & Stem in de Stad (Haarlem)
- zondag 26 maart 2017 - Dominicuskerk & Keizergrachtkerk
- zondag 2 april 2017 - Kerken uit Amsterdam Oost
- zondag 9 april 2017 - Ekklesia Amsterdam 
- vrijdag 14 april 2017 - Franciscaanse Vredeswacht
- zondag 16 april 2017 - Oecumenisch vuur Met openbaar vervoer: De wakes zijn bij de nieuwe Schipholgevangenis van 14.00 tot 15.30 uur. Adres: Duizendbladweg 100, 1171 VA Badhoevedorp. U kunt er makkelijk komen met Connexion bus 185 vanaf Schiphol Plaza, halte B15. Kijk op de website OV 9292 voor een actuele dienstregeling.
Met andere wakers: Vanaf NS Station Amsterdam Zuid (naast restaurant Wagamama, Zuidplein 12) rijden er twee auto's naar de wake. Vertrek om 13.30 uur. Aanmelden is niet nodig. Als je te laat dreigt te komen, bel dan: 06 3029 5461. Voor meer informatie schrijf naar de Catholic Worker Amsterdam, Postbus 12622, 1100 AP Amsterdam. Of bel: 020 699 8996 of 06 3029 5461. Klik hier om de poster als PDF te downloaden om af te drukken en te verspreiden
Met eigen vervoer: Download en bekijk de routebeschrijving hieronder.  Duizendbladweg 100, 1171 VA Badhoevedorp maar bij veel navigatieapparaten en routeplanners is dat nog onbekend of die sturen je verkeerd. De blokkade van de Sloterweg is opgeheven maar de weg is ALLEEN toegankelijk voor fietsers en voetgangers. Je kunt ook via het fietspad langs de busbaan over de Loevesteinse Randweg.
Klik hier voor een kaart plus routebeschrijving voor fiets, openbaar vervoer en auto die je kunt afdrukken en die je wél naar de juiste plek brengt.

Dubbele boterham met kaas 19c - De onwil zich in het marxisme te verdiepen

In de kerstvakantie van 1971 stortte ik mij op voorgestelde alternatieve literatuur, die de “burgerlijke economie” zoniet moesten vervangen dan toch moest aanvullen, benevens de voorgeschreven boeken. Marxistische economie naast de zogeheten neoklassieke synthese. De pil van Samuelson, kortweg Economics geheten, werd van hogerhand vervangen door Lipsey & Steiner, An introduction to positive economics – dat was strakker, vond men. Als alternatief waren voorgesteld hoofdstukken uit de Duitse vertaling (!) van Theory of capitalist development van Paul Sweezy (de Engelse uitgave was niet leverbaar – dit kon nog in 1971) en Harry Magdoff, The age of imperialism. De docenten, die naar eigen zeggen net ontkomen waren aan de marxistische economie in de geest van Kleerekoper, de inmiddels overleden hoogleraar emeritus, wiens Grondbeginselen van de bedrijfseconomie schielijk van de lijst was afgevoerd, weigerden. Als concessie werd een boek Economic systems voorgesteld, dat ook aandacht besteedde aan reëel functionerende “marxistische” economie. Ik heb de vier boeken in die vakantie ijverig gelezen en geëxcerpeerd bij het oliekacheltje op mijn zolderkamer. 

En toen kwam de geplande bijeenkomst van eisende studenten en morrende docenten. Die aan de zaal die om marxisme vroeg de vraag stelden: “Wie van u heeft de boeken inmiddels gelezen?“ Er ging geen vinger omhoog. Dan ook maar de mijne niet. Tot vandaag aan toe vraag ik mij af waarom ik het niet heb gedaan: wie liet wie in de steek? Anderzijds: wat zou het uitgemaakt hebben als ik naar waarheid had laten weten alle betrokken boeken gelezen te hebben? De docenten konden hierbij schamperend de eis afwijzen, ongelijk kon ik ze niet geven. Ik was in ieder geval al behoorlijk voorbereid op het tentamen. Dit was tevens de laatste keer dat ik mij heb beziggehouden met de officiële inhoudvorming van de studie. De inzet voor “het marxisme” was niet bijster groot van studentenzijde, ook al wil de uitgevente legende het ook tot op vandaag anders.

Chris van Esterik in Jongens waren we geeft het verhaal van vier studenten die niet met een gouden lepel in de mond aan deze studie begonnen. Het idee was: veel lezen, de wereld leren kennen om haar te veranderen, hoe de toekomst er uit zou zien was ongewis. De vier kwamen aan in de dagen waarin het mij al duidelijk was dat de CPN een doorslaggevend stempel gaf op wat voor studentenbeweging zou doorgaan. Plotseling draaide er veel om poen, dat woord viel iets te vaak om geloofwaardig te zijn. “Vietnam” als mogelijke schakel in bewustwording van een generatie jongeren werd door de CPN argwanend bekeken. Het Westduitse revanchisme, daar ging het om. Tot en met bij de aanleg van de metro in Amsterdam – Rotterdam, als economisch verlengstuk van het Roergebied had een metro, dan kon Amsterdam niet achterblijven. Toch waren er veel studenten betrokken bij het verzet ertegen, mijzelf inbegrepen, maar in mijn geval dan via een soort binnen/buiten-universitaire-praxisverbond, het Studenten Steunkomitee Nieuwmarkt. Bij politicologie was de studievereniging als zodanig tegen de metroafbouw, in tegenstelling tot wat de CPN dicteerde op centraal niveau. Dit moest klappen en dat deed het. Of het in zich opnemen van een grote hoeveelheid kinderen van de bourgeoisie die meer poen moesten krijgen als student nu zwaar heeft bijgedragen aan de ondergang van de partij zou ik niet durven zeggen. Een rol heeft het zeker gespeeld. 

- Wordt vervolgd - 

Die weiße Rose, actueler dan een tijd geleden

Die weiße Rose, film van Michael Verhoeven, 1982

Niets is een cultuurvolk onwaardiger dan zich zonder verzet door een onverantwoordelijke en door duistere driften geleide kliek van heersers te laten ‘regeren’. Is het niet zo dat tegenwoordig elke eerlijke Duitser zich schaamt voor zijn regering, en wie van ons heeft een idee van de smaad die over ons en onze kinderen zal komen als ons ooit de schellen van de ogen vallen en de afgrijselijkste, iedere beschrijving tartende misdaden aan het licht komen? Als het Duitse volk in zijn diepste wezen al zo gecorrumpeerd en uiteengevallen is dat het zonder een hand uit te steken - lichtzinnig vertrouwend op een twijfelachtige historische wetmatigheid - het hoogste prijsgeeft wat een mens bezit en wat hem verheft boven alle andere schepselen, de vrije wil namelijk, de vrijheid om de loop der geschiedenis mede te bepalen en aan zijn rationele beslissingen te onderwerpen - als de Duitsers, aldus gespeend van elke individualiteit, al zo in een geesteloze, laffe massa veranderd zijn, dan, ja, dan verdienen ze dat ze ten onder gaan. Goethe noemt de Duitsers een tragisch volk, net als de Joden en de Grieken, maar tegenwoordig lijkt het er meer op dat ze een slappe, willoze kudde leeggezogen meelopers zijn, die, beroofd van hun kern, bereid zijn zich in het verderf te laten storten.

Zo lijkt het - maar zo is het niet; het is eerder zo dat alle individuen langzaam, verraderlijk, systematisch zijn verkracht en in een geestelijke gevangenis gestopt. En pas toen ze geboeid in de cel lagen, beseften ze eindelijk wat voor fatale dingen er gebeurden. Slechts weinigen zagen de dreigende ondergang, en de beloning voor hun heroïsche waarschuwingen was de dood. Over het lot van die mensen zal nog het nodige te zeggen zijn. Als iedereen wacht tot de ander begint, zullen de boden van de wrekende Nemesis onstuitbaar oprukken en dan zal ook het laatste slachtoffer zinloos in de muil van de onverzadigbare demon geworpen worden. Daarom moet iedereen zijn verantwoordelijkheid binnen de cultuur van het christendom en het avondland kennen en zich in dit laatste uur verzetten waar hij maar kan, en in actie komen tegen de gesel van de mensheid, tegen het fascisme en elk aanverwant systeem van de absolute staat. Pleeg passief verzet - verzet - waar je maar kunt, verhinder dat deze atheïstische oorlogsmachine blijft draaien, voordat het te laat is, voordat ook de laatste steden, net als Keulen, zijn veranderd in een puinhoop en voordat ook de rest van de jeugd van het volk ergens voor de hybris van een Untermensch is doodgebloed. Vergeet niet dat elk volk de regering verdient die het kan uithouden!

Het boek van zus Scholl, Inge, Die weiße Rose stopte mijn leraar Duits in mijn hand met de aanbeveling dat ik er een spreekbeurt over moest houden. Ik heb me zo goed mogelijk gekweten van de taak. En toen vroeg hij tot slot, en ik was er niet op voorbereid dat ik dit in het Duits moest beantwoorden, of ik de acties van Die weiße Rose verstandig had gevonden. Nee, moest ik hier hakkelend op zeggen, nuance was plotseling uitgesloten. Zou ik het ook gedaan hebben? Mensen, in 1966 was de oorlog verder weg dan nu, zeker voor een tiener. Nou misschien niet dan nu, maar dan toch zeker tot voor kort. Maar of ik hun moed bewonderde? Ja, dat wel.
Die weiße Rose zit er ingeramd, met die onverwachte gewetensvragen die ik maar even in de te leren vreemde taal moest beantwoorden.
En ik kan nog steeds zeggen: verstandig was het niet. Maar daar kan ik nu aan toevoegen: er zijn ogenblikken en omstandigheden waaronder verstandig handelen niet het belangrijkste is wat men kan doen. Maar voor dat inzicht moet men op zijn minst volwassen zijn.

Hierboven de Nederlandse vertaling van de hand van Gerrit Bussink van het begin van het eerste pamflet van Die weiße Rose.
Via deze site komt u bij de vertaling van alle uitgegeven pamfletten.
Hier de lijst van de originelen in het Duits.

Snelheid die je ademloos moet doen zijn – en dan toch niet slaagt

1. We willen de liefde voor het gevaar bezingen, de gewoonte van energie en onvervaardheid.
2. Moed, onbeschaamdheid en opstand zullen essentiële onderdelen zijn van onze poëzie.
3. Tot nu toe heeft de literatuur een zwaarmoedige onbeweeglijkheid, extase en slaap opgehemeld. Wij zijn van plan agressief handelen, koortsachtige slapeloosheid, de inspanning van de racer, de dodelijke sprong, de stomp en de slag op te hemelen.
4. Wij bevestigen dat de schoonheid van de wereld verrijkt is met een nieuwe schoonheid: de schoonheid van de snelheid. Een racewagen waarvan de kap versierd is met grote pijpen, als slangen met explosieve adem – een brullende auto die op schroot lijkt te rijden is mooier dan de Nike van Samothrake.
5. Wij willen de man aan het stuur bezingen, die de lans van zijn geest langs de aarde slingert, langs de kring van zijn baan.
6. De dichter moet zich overgeven aan vuur, schittering en opoffering, om de enthousiaste hitte van de oerelementen op te voeren.
7. Behalve in strijd is er geen schoonheid meer. Geen werk zonder agressief karakter kan een meesterwerk zijn. Poëzie moet ontwikkeld worden als een gewelddadige aanval op onbekende krachten, om ze te temmen en voor de man neer te leggen.
8. We staan op het laatste voorgebergte van de eeuwen! Waarom zouden wij omkijken, als alles wat wij willen het inbeuken van de mysterieuze deuren van het Onmogelijke is? Tijd en Ruimte zijn gisteren gestorven. We leven al in het absolute, want we hebben eeuwige altijddurende snelheid geschapen.
9. Wij zullen de oorlog verheerlijken – de enige hygiëne van de wereld. Militarisme, patriottisme, het verwoestende gebaar van vrijheidsbrengers, mooie ideeën waarvoor men moet willen sterven, en minachting voor de vrouw.
10. Wij zullen de musea, bibliotheken, alle soorten academies verwoesten, we zullen het moralisme bestrijden, het feminisme en iedere opportunistische of utilitaristische lafheid.
11. Wij zullen van grote menigten zingen die opgewonden zijn van arbeid, van plezier, en van relschoppen; wij zullen de veelkleurige, polyfone golven van revolutie in de moderne hoofdsteden bezingen; wij zullen het vibrerende nachtelijk vuur bezingen van arsenalen en scheepswerven die schitteren door gewelddadige elektrische manen; hebzuchtige treinstations die slangen met rookpluimen verslinden; fabrieken die aan wolken hangen van de kronkellijnen van hun rook; bruggen die de rivieren als gigantische gymnasten trotseren, oplichtend in de zon met een glans van messen; avontuurlijke stoomboten die hun neus ophalen aan de horizon; locomotieven met diepe borstkassen waarvan de wielen aan de sporen krabben als de hoeven van enorme stalen rossen ingetoomd door buizen; en de zachtglanzende vlucht van vliegtuigen waarvan de propellers als vlaggen in de wind wapperen en die als een enthousiaste menigte lijken te juichen.

– Dit, beste mensen, is de kern van het Futuristisch Manifest van Filippo Tomasso Marinetti, een van de oerdocumenten van het fascisme, verschenen in 1909. Een steeds waanzinniger lofzang op snelheid om de snelheid, heldhaftigheid van niks, vrouwenhaat, verwoesting.
Hedendaagse fascisten zullen zich er niet zomaar op durven beroepen, hoewel ook op dit punt de verhoudingen kunnen verschuiven.
Maar lees er de kern uit, de lofzang op de snelheid. “Beleid” dat met een snelheid ontwikkeld wordt die bedoeld is de objecten ademloos te laten.
En hiertegenover de schoonheid van de massa in de realiteit: de mobilisatie bij de internationale vliegvelden van de VS, waaruit (op het oor) dominante vrouwenstemmen scanderen dat ze geen haat, geen witte superioriteit en geen fascisme tolereren.
Tegenover “hun” snelheid moet die van “ons” staan.

Zomaar wat muziek voor op het vliegveld

Music for airports, Brian Eno


Touche pas à mon pote, Alain Bashung


Nemidouni, Googoosh

Dubbele boterham met kaas 19b - Het slaghoedje

Wie het over de "totalitaire verleiding" heeft in de jaren zeventig, meer bepaald in (Amsterdamse) studentenkringen, zonder Vietnam, Cambodja en Laos te noemen als transmissieriem of slaghoedje voor de geestelijke omwenteling in Eerste-Wereld-Nederland, mist een belangrijke schakel in het geheel.
Zeker, de Communistische Partij Nederland vond "Vietnam" secundair. Het was dan ook wat politieke partijen betreft in de eerste plaats de Pacifistisch-Socialistische Partij die het protest organiseerde. En dat was nou precies ook de reden waarom de CPN Vietnam niet belangrijk wenste te vinden in vergelijking met het altijd op de loer liggende Westduitse revanchisme.
Een van de misverstanden voor de kinderen van de bourgeoisie was dat de CPN wel solidair zou zijn met de al dan niet vermeende communisten van Vietnam, en dat deze partij pas echt de Belangen van de Werkende Klasse wist te vertegenwoordigen. Die klasse was zo ver buiten beeld voor deze categorie studenten dat ze dat wellicht ook echt geloofden. Noch Vietnam noch "de werkers" hadden in feite een boodschap aan de CPN. Tegen het einde van de jaren zeventig, de electorale instorting van de partij zal een rol gespeeld hebben, kwam het inzicht dat oproepen tot steun voor de enige partij die het marxisme-leninisme als wetenschappelijk uitgangspunt hanteerde, om een advertentie te parafraseren, je loopbaan verder niet bevorderde. Niet dat het veel uitmaakte, voor de kinderen van de bourgeoisie.

- Wordt vervolgd -

Dubbele boterham met kaas 19a - Marx in de studie "politicologie"

Waarom ben ik gaan studeren wat ik ben gaan studeren? Wat mij aantrok aan de Faculteit der Sociale Wetenschappen-A (subfaculteit A) was het ongespecialiseerde - vijf hoofdvakken zonder onderscheid in gewicht - het gebrek aan specialisatie was juist een aardige kant aan de gehele studie. Waarbij ik meteen zal aantekenen dat rechten, een van de hoofdvakken voor het kandidaatsexamen, mij niet bekoorde. De studie bleek al snel iets wat je "er bij" deed, de boeken die er toe deden waren elders. Tot en met hier - het verhaal over mijn inzet voor een alternatief in de studie, en hoe ik daarin alleen stond.
Nee, de subfaculteit was geen marxistisch-leninistische kaderschool, en dat kwam niet eens zozeer doordat de CPN er bestuurlijk niet dominant is geworden. De CPN heeft immers nooit naar "marxistische" studie gestreefd, het is mij nog steeds niet duidelijk wat precies de bedoeling geweest is van haar streven naar machtsvorming in universitaire kring.

De Studenten Vakbeweging ging in sektarisch gekrakeel ten onder, de grondraad, zoals de universitaire vereniging heette, in Amsterdam de Algemene Studenten Vereniging Amsterdam, ASVA, leek haar positie over te nemen. Maar al in de herfst van 1970 was mij duidelijk dat de CPN dominant was in die vereniging, dus bij de inschrijfronde, die toen nog fysiek plaatsvond schudde ik nee tegen Saartje, die hoogstverbaasd was dat ik geen lid werd. Ik had geen zin in discussie daar en toen, maar "de politieke vakbond voor studenten", die lekker volks regelmatig het woord poen liet vallen, liet ik mij voorbijgaan. De treurige retoriek "weg met het rechtse kabinet" was niet waarvoor ik was gaan studeren. Waarvoor wel? Inderdaad, een nauwelijks te omschrijven wens nader te weten te komen hoe de wereld in elkaar stak en deze misschien te verbeteren. De elfde these over Feuerbach las ik in een niet goed georganiseerd leesclubverband mede onder leiding van Siep Stuurman - volgens Chris van Esterik de enige van de prominente studentenactivisten die Marx ook echt las.
Het prominente zal bij deze vermelding een rol spelen. Maar hoe het ook zij, Marx las je niet voor de studie. marxistische werken, laat staan anarchistische, waren voor naast de studie. Op den duur wilde ik het ook niet anders.

- wordt vervolgd -

Waterlanders en Harde Friezen

Een recensie of bespreking van een boek, waarvan titel noch uitgever genoemd worden. Ligt het aan de archivering, ook de schermonvriendelijke opmaak zou daar op kunnen wijzen.
Anderzijds: er was een tijd dat een krant als de Volkskrant iets meer te melden had dan de Telegraaf voor de hogeropgeleiden die het blad al zo lang is inmiddels.

Van Deursen over Waterlanders en zachte Friezen. De eersten kom ik tegen in een boos vertoog tegen mystiek in de Reformatie en ik moet bekennen dat veel van de geestelijke fauna van het doperdom mij onbekend is. Dus ook de Waterlanders.
Het afgebeelde boek is het niet genoemde. Ik hoop er op terug te komen.

Het festival der talentlozen

Het nationaal-socialisme als rancuneleer. Er valt niets op de kwalificatie af te dingen, maar is het achteraf te zien waarin het grote verschil zit met deze tijden, waarin het voor de donder NIET als komedie herrijst?
Waar is de Michels of Pareto van de hedendaagse fascisten? De Heidegger of Schmitt? De Richard Strauss? De Le Corbusier? De Hamsun, Brasillach of Céline? Kortom, hebben die lui mogelijk intellectuele of artistieke erflaters?
Nou nee. Het is nu pas echt de cultuurloze barbarenbende die hun voorgangers dus niet zomaar ongekwalificeerd vormden. Hun weerzin tegen alles wat op kunst of wetenschap zou kunnen lijken is veel radicaler dan die van de vorige troep boekverbranders.
Het maakt ze niet minder gevaarlijk. Maar het is een vaststelling die ik nu in maar enkele zinnen doe: dit verval van het kapitalisme laat niets na dan puinhopen en doden.

Fascisme eender en anders, en het antwoord erop

Tamelijk lang heb ik geaarzeld een figuur als Wilders als fascist te zien. Niet omdat hij tenslotte een gewone VVD-plucheplakker is van huis uit, en nog steeds, maar omdat ik nog steeds meer verschil dan overeenkomst zie met "de jaren dertig", die overigens in de jaren twintig begonnen. Een enkele blik op het gezelschap dat dit weekeinde in Koblenz bijeen was toont wel overeenkomsten maar ook het verschil met toen.

Eenvoudig: zowel in Frankrijk als in Duitsland is er een vrouwelijke Leider. Dit past in het geheel niet bij de machistische cultus die mede op militarisme gebaseerd is, van Fascisme 1.0. Een andere merkwaardigheid is dat deze "nationalisten" dan toch een soort internationaal genootschap vormen. Ik heb Petry nog niet horen zeggen dat zij Elzas-Lotharingen "terug" wil. Hofer van de FPÖ eist niet op hoge toon Zuid-Tirol "terug" - al is er het precedent van nazi-Duitsland dat ook geen ruzie met fascistisch Italië riskeerde door daarover te beginnen. Een nationalistische internationale, paradoxaal.

En hoewel er de overvalcommando's van piemelroepers zijn is het merendeel van de massa die de stroming moet schragen toch vooral bankzittende televisieloerder en toetsenbordheld. Dit zegt nog niet zoveel. Als het regime, waar zo te zien de PVV niet eens deel van hoeft uit te maken, op karakteristiek-bureaucratische wijze het leven zuur of onmogelijk maakt van bepaalde categorieën mensen, dan zullen er volop gehoorzame uitvoerders zijn. Te vrezen valt dat de toch al gebrekkig functionerende waakhondfunctie van internationaal toezicht op het naleven van de rechten van de mens het zal laten afweten.

De vraag is: wat te doen? Dat is de vraag al zo'n anderhalve eeuw tenslotte. De demonstraties van afgelopen zaterdag hebben wat voorbereiding gevergd buiten de schijnwerpers van het spektakel - al zal men de demonstraties zelf natuurlijk weer spektakel kunnen noemen. Ik lees de klachten alweer, dan afgezien van die van ultrarechts: ga toch naar Saoedi-Arabië of Iran (in dat laatste land wordt wel degelijk regelmatig gedemonstreerd, maar dat zal die ultrarechtsen worst wezen). Maar het gaat alweer heel erg mooi voor links door om die mobilisatie een getuigenis van "white privilege" te noemen, en te klagen dat er "celebrities" aan meededen. Ik ga alleen even op dat laatste in: het kunnen er niet genoeg zijn! Dit was een brede coalitie op straat, van anarchisten tot tekortgedane Hillarystemmers. En weet u wat? We zullen brede coalities heel erg nodig houden de komende tijd. En wat die andere kritiek betreft: die is al zo mooi gepareerd op Frontaal Naakt, dat kan ik niet verbeteren.

Het startschot voor de wereldwijde Derde Golf?

Zomaar een beeld geplukt van twitter, na afloop eigenlijk - want tijdens de mars zelf was ik mede bezig gegevens en liefst beeld te verzamelen voor het lopende liveblog op Krapuul.
Dat de demonstraties wereldwijd vreedzaam verliepen is een wonder. Maar nog meer wonder lijkt het de mate van georganiseerdheid: honderdduizenden in de grote steden van de VS, tot over een miljoen in Washington DC. Veel meer dan de demonstraties gepland voor de inauguratiedag was dit het antwoord op de verkiezing van een fascist tot president van de VS.
Moge die georganiseerdheid blijven en tot meer leiden. Wereldwijd.
Fotoreeks New York Times.

Samen kunnen we het aan

It can't happen here, Mothers of Invention


Kiss my ass, Country Joe McDonald


Tony Orlando treedt dan als enige "grote naam" op voor de inauguratie van Trump?! Een naam van vele decennia geleden, en die kinderachtige liedjes als tik op de verwarmingsbuis en bind een geel lintje zijn best toepasselijk. Candida vond ik wel een goed nummer, en dat speet mij even. En dan blijkt dit het origineel. Herinnert aan de Latin sound die de Drifters nogal eens neerzetten in de jaren zestig.
The Corporation. Nee, ik weet verder ook niets van de band, al spel ik deze zin dan wel goed.

Hermens, of: de zaakwaarnemer

In de mannenpraatgroep stelde K. zich als de Natuurlijke Leider op. Een vraag die hij een keer in de groep gooide: “Wie heeft het wel eens met een man gedaan? Ik natuurlijk wel.”
Het aantal omhooggestoken vingers viel hem tegen. Ik besefte plotseling dat ik hier niet in een club zat die het machismo, het patriarchaat bestreed. Ik ga het er nu verder niet over hebben hoe en waarom ik ben weggegaan.

En dan was er Hermens. Hij heet(te) uiteraard Herman en was – ik heb er destijds niet bij stilgestaan – eigenlijk min of meer een naamgenoot. Iemand had het over het nieuwtje dat baardgroei zwaarder was in gezelschap van mannen dan van vrouwen. Het kan ook omgekeerd zijn geweest. “O vandaar dat ik mij meer moet scheren als ik met Kees heb geslapen dan met Tineke.” Het kan ook andersom zijn geweest, het is onbelangrijk. En de namen zijn ook maar even bedacht, ik was te ontsteld over de mededeling om die tot mij door te laten dringen. Hier was weer eens iemand aan het woord die moest laten blijken dat hij okee was, want biseksueel, van alle markten thuis en om de dooie dood niet onactief. Want er moest gen***t worden, dat was duidelijk.

Homo of biseksueel “worden” is radicaal uit de mode geraakt in ieder geval voor mannen, wat ik hierboven vermeldde vond nog net plaats voor de grote schrik over de grote ziekte met de kleine naam. Een schrik die toch ook weer is weggeëbd inmiddels. Wat mij bijzonder trof was het werkelijk uitgesproken gebrek aan liefde of verliefdheid die sprak uit de krachtpatsersverhalen over avonturen buiten het boekje om. Een toeristisch geslachtsleven: been there, done him/her. Niet iets waar ik op zat te wachten.
Toch moest je de hermensen als bondgenoot in de strijd tegen militarisme/kapitalisme/patriarchaat zien. Ik had, en heb, om in de stijl te blijven, het daar best wel moeilijk mee. Hermens vond het nodig om in het openbaar mijn eigen glas wijn over mijn hoofd uit te gieten omdat ik geen goede antiseksist was in zijn ogen. Daar houdt het verhaal van Hermens wat mij betreft op.

Even naar het krachtpatsende zaakwaarnemerschap van nu. Wie zegt dat niemand als slaaf geboren wordt heeft geen enkele notie van de geschiedenis (tot en met het heden in West-Afrika) van de slavernij. Of van horigheid, die op ander maar even ingrijpend geweld berust. Of op loonslavernij, de norm in de “markteconomie”, een vanzelfsprekendheid die ook niet zachtzinnig tot stand is gekomen of gehandhaafd wordt. Alleen vinden “we” die slavernij “gewoon”. Ik ben zo vrij dat niet te vinden, maar socialisten zijn schaars dezer dagen. Ik noem dit voorbeeld uitdrukkelijk, omdat degenen die zeggen dat je in plaats van slaven moet zeggen: tot slaaf gemaakten naar alle waarschijnlijkheid nooit in Mauretanië of een aanpalend gewest een slaaf gesproken hebben. Zij zijn zaakwaarnemer met terugwerkende kracht. En slopen met hun eufemisme waarin het gewraakte woord toch voorkomt in feite iedere kritische beschouwing over de gewelddadige koloniale praktijk. Die mensen als slaaf geboren liet worden.

Tamám.

Wat in de blik van een dier besloten ligt

Dierenbevrijding is autobestrijding, schreef Maarten 't Hart in zijn misschien wel belangrijkste boek, over Ratten. In ruimer beeld: geen mensenbevrijding zonder dierenbevrijding, en omgekeerd. Dit is een criterium voor het wegen van gedachten of daden van namen die vallen in verband met dierenbevrijding. Toen vegetarisme nog iets excentrieks was kreeg men in de afgelopen decennia nog wel te horen: "ach, Hitler was ook vegetariër". Nu maakt het een koe niet uit of de Boeddha, Socrates, Gandhi of Hitler haar niet opeet, en in deze vaststelling ligt mijn eigen conclusie aangaande dierenbevrijding besloten (een jaar of twintig geleden noemde ik het dekolonisatie), waarover later.

Voor de Europese wereld geldt iemand als Jeremy Bentham als wegbereider van het idee van dierenrechten en -bescherming, door de vraag voorop te stellen: kunnen zij lijden? Mensen die het antropocentrisch noemen om te concluderen dat dieren lijden hebben de mogelijkheid van dit lijden bij voorbaat weggedefinieerd. En nooit sluitend: het dier is een Totaal Ander, maar om vivisectie goed te praten is het dan weer niet zo heel Ander. Ik vind Bentham een slecht voorbeeld. Hij is de bedenker van het panopticum, de gevangenis waarin de bewaker ongezien alle gevangenen in de gaten kan houden door een vernuftige constructie, die in de koepelgevangenis nog tot uiting komt. Dat Bentham niet helemaal lekker was wordt geïllustreerd door zijn wens zelf gevangenenbewaker in zo'n panopticum te zijn. De wens is nooit vervuld. Wie er niet bij stilstaat dat opsluiting van mensen ook lijden met zich meebrengt is gediskwalificeerd, punt uit.

Het idee dat een dier een gevoelloze machine is kon alleen opkomen in tijden waarin machines ontwikkeld werden. Zo is ook de vereenzelviging van levende medewezens, tot en met medemensen, met geld, inherent aan de kapitaalsverhouding. Dat dieren afgebeuld worden met de gedachte dat ze geld moeten opbrengen als machine is tamelijk recent. Kortom, nogmaals, zonder mensenbevrijding geen dierenbevrijding, en omgekeerd. Dit maakt dat het streven ondanks de mogelijke zelfidentificatie van degenen die zich er voor inzetten, bij de linkse/socialistische traditie past. Ten hoogste ook bij de inmiddels uitgestorven echt-liberale stroming in de geest van Mill. De zich zo graag op het burgerlijk materialisme beroepende marxismen (dan spreekt men wel van "historisch" of zelfs van "dialectisch" materialisme) laten het in dit opzicht afweten. Of is dit niet zo?

In een biografie van Adorno kwam ik dit verder losstaande citaat uit een brief aan Horkheimer tegen: "Eigenlijk bestaat filosofie daartoe, dat na te komen, wat in de blik van een dier besloten ligt". Dit is geen constatering, dit is een programma. We zijn hier bij de Frankfurter Schule, waarvan de leden in het algemeen over het hoofd worden gezien als het gaat over de geschiedenis van de dierenbevrijding. Omdat het mijn persoonlijk dierbare marxistische school is vond ik het een plezierige ontdekking bij wijze van vervolg op het citaat van Adorno dit overzicht aan te treffen.
Horkheimer: "In de blindheid ten aanzien van het enkele bestaan van de dieren heeft zich in de huidige Europese maatschappij de geremde ontwikkeling van de intelligentie en instincten getoond. Hun lot in onze beschaving weerspiegelt de gehele kilte en geborneerdheid van het heersende menstype."
Het is een wat verborgen onderwerp bij Herbert Marcuse in One dimensional man: de kritiek op de objectivering van het leven, de instrumentalisering van de natuur en speciaal dieren. In een voetnoot toont hij zich boos over het weigeren van pauselijke ondersteuning van dierenbescherming - dat hoeft niet, want dieren hebben geen onsterfelijke ziel. Vond de paus (Pius XII).

*
De Partij voor de Dieren kan alleen waarachtig partij voor de dieren zijn, als zij ook partij voor de mensen is. En dit impliceert vooral ook: als zij een groene partij is. Dit komt volledig tot uiting in het huidige programma.
Er zijn dingen gebeurd de afgelopen paar jaar die mij wel weninge en knersinge der tanden hebben bezorgd. Het beklemtonen van hoe erg onverdoofd slachten is - ik zal het niet bagatelliseren, maar het is een verkeerde prioriteit, en dit zeker in het huidige politieke klimaat: het sluit aan bij de vigerende haat jegens islamieten, waar de joden dan ook nog eens bij komen. Ik zou niet kunnen zeggen of en wanneer er een ogenblik komt dat dit wel bespreekbaar zou kunnen zijn. Nu niet, er zijn echte prioriteiten.

Ook het onderschrijven van de reclamecampagne voor De Telegraaf op kosten van de spreekwoordelijke belastingbetaler, GeenPeil, het onzinnige referendum over een EU-handelsassociatie met Oekraïne, is een politieke misser van formaat. Ik streep het weg tegen het uitdrukkelijk weigeren deel te nemen aan de "sectie stiekem" en het schandalige Marokkanendebat. Ik heb mijn twijfels over het idee van "dierenrechten". Het recht om met rust gelaten te worden vind ik het belangrijkst, en als er dan toch veeteelt blijft: het erkennen van het huisdier als mede-levend wezen.
Maar goed, Willem Schinkel kwalificeert de Partij voor de Dieren als het links-van-links dat in de politiek nodig is om haar ook echt politiek te doen zijn. Naar zijn diagnose de enige partij die niet op D66 wil lijken. Toch nog iets waarmee Nederland onverwacht en bijna onvermoed in een voorhoede is. Een voorhoede-gedachte waarbij ik mij ondanks een en ander thuis voel.

Winterbeeld 2017 - de Amstel

De stad oogt bijna zwart-wit, ook aan de rand, en het water zit tegen de ijsvorming aan. Een kleurvermindering die ook stilte uitdrukt. Wel zijn er nog planten in te zien en een meerkoet dobbert voort.

Als gediplomeerd roei-instructeur moet ik mijn verbazing uitspreken over deze twee roeiers: het is te koud, schadelijk voor het materiaal.

Dauwdruppels in ijzige stekels veranderd

Rozebottels waar de vorst zeker overheen is geweest...

Het jaar van de koekoek

Uitbundige voorjaarszang, een mannelijke koekoek die van geen ophouden lijkt te willen weten.
De laatste jaren hoor ik hem nog maar zelden, misschien kom ik op de verkeerde plaatsen. Maar wellicht ook nemen de vogelsoorten waarop de koekoek parasiteert af en daarmee ook de koekoek.
Voelbescherming ziet de koekoek als een indicator van de gezondheid van het landschap - is het afwisselend genoeg. Voor de diagnose dienaangaande hebben we volgens mij geen cijfers over het afnemen van de koekoek nodig.
Maar kijkt u daar verder.

De insecten van vroeger

Thijsse schrijft in zijn boek over vogelzang dat je je raam of deur maar hoeft open te zetten en je hoort vogels - ongeacht het seizoen, hoewel augustus de stilste maand is. Toen ik het las drong tot mij door dat het waar was. Bijzonder en toch alledaags. Enkele decennia later is het opvallend stil als ik het advies van Thijsse opvolg. De meest vaste zangers zijn verdwenen uit de stedelijke omgeving waar ik mij bevind. Er was de tijd van het jaar dat je er veel doodgereden op het wegdek in de straten zag, ze vlogen dan laag over de grond. Bij tuinvogeltellingen komt de huismus nog steeds bovenaan of zeer hoog genoteerd, maar zolang als ik er aan meedoe heb ik er maar een doodenkele keer een gezien. Een van de oorzaken van het op veel plaatsen verdwijnen van de huismus is een tekort aan insecten, waarmee de jongen gevoerd worden. De volwassen huismus is hoofdzakelijk zaadeter. Niet alleen de afwezigheid van de huismus maakt dat de Silent spring van Rachel Carson in grote trekken werkelijkheid is. Of het nu DDT is of andere "gewasbeschermingsmiddelen", de uitbundige aanwezigheid van insecten waarvan de vogels leven is er niet meer. En daarmee is ook de vanzelfsprekende aanwezigheid van zangvogels voorbij.

Boven de straat hingen - als kind ontging het mij dat hun aanwezigheid aan seizoenen gebonden was - grote libellen. Je kon ze wat beter bekijken op de spoordijk, het enige "groen" direct in de buurt, behalve de bomen. Op de dijk sprongen ook veel sprinkhanen rond. Vraag mij niet wat ons er toe bracht ze te vangen en met een blaadje groen in een potje te stoppen. Waaruit ze tenslotte ook weer ontsnapten, gelukkig achteraf. In de tuin krioelde het van dierenleven. Veel kevers als blikvangers, in allerlei maten: kortschildkevers, ook wel zwartlijven genoemd, tuinloopkevers en ook weer die sprinkhanen. Niet zo lang geleden kwam ik bij een maandelijkse demonstratie haast ambtshalve op spoordijken. Ik zag er geen sprinkhanen meer - en die vallen op doordat ze eenvoudigweg wegspringen waar je loopt. Of moet ik sprongen zeggen? Ik tuinier ook al weer jaren en pas als ik er bij stilsta in gedachten mis ik die overvloed aan kevers, ik kom ze nog maar zelden tegen. Zoals er ook geen huisvliegen meer alleen of groepsgewijze hoeken slaan om de lamp. Misschien is het uit beeld verdwijnen van de huisvlieg een gevolg van het wegbergen van voedsel, ooit was een koelkast niet een alledaags huishoudvoorwerp. Maar ook hier weer: een opvallende verandering die zich in mijn levenstijd voltrokken heeft.

Hoogzomer, wij banen ons een weg over een moeilijk begaanbaar paadje door het struikgewas. Komen zowaar een sprinkhaan tegen. En op het weiland, daar verderop, zit zowaar een ooievaar. Zonder telelens is wat hier staat het beste dat ik kan vertonen van het vastleggen van dit dier. Dat op de rand van uitsterven heeft gestaan in Nederland, en waarvan ik de aanwezigheid inmiddels alweer bijna gewoon ga vinden, net als van de blauwe reiger. Voorbij het punt waar we wilden aankomen zien we een landbouwmachine in actie. Vroeger zou je zeggen: een boer ploegt er. Wat er precies geploegd wordt weet ik eigenlijk niet, maar er zit iemand in een stuurcabine en de grond wordt opengereten. Achter de machine aan zwermen houtduiven, kauwtjes, kraaien, meeuwen en ook twee statige ooievaars. Er valt daar heel wat te halen uit grond die blijkbaar nog niet levenloos gespoten is. Ook dat is tamelijk bijzonder hier in de bollenstreek.

Ik zou wel willen weten of al die vogels dan wel bijvoorbeeld kevers oppikken, dat er larven in de grond hun rust verstoord zien en eindigen in snavels staat vast. Grond die nog niet doodgespoten of -gegierd is, ook dat is bijzonder inmiddels. Zoals gangbare landbouwmethoden van nog maar zo kort geleden "alternatief" of permacultureel heten, plotseling als het ware.

Niet de herten, maar het kapitaal

Anne Fleur Dekker bij de demonstratie in de Amsterdamse Waterleidingduinen tegen het afschieten van damherten aldaar.

De wind, de zee, de selkie

Drie nummers van Anúna, altijd passend en speciaal in de dagen na Kerst.


Amhrán na Gaoithe


An Mhaighdean Mhara


O Maria

Het naderend einde van de patrijs in Nederland

Het is alweer bijna twaalf jaar geleden dat ik zowaar een koppel patrijzen aan de duinrand zag, waarna ik mij afvroeg of zij nieuw waren voor dit landschap of over het hoofd gezien.
Inmiddels begrijp ik dat de twee plaatsen waar ik ooit patrijzen in Nederland heb gezien de laatste bolwerken van hun aanwezigheid in Noord-Holland waren. Het woongebied in Nederland versnippert of verdwijnt door intensieve landbouw/veeteelt waar ieder landschappelijk onderscheidend element uit verwijderd wordt. En de insecticiden, die zogenaamd verbannen zijn door de ophef rond Silent spring en die nu dan ook maar gewasbeschermingsmiddelen heten werken mee bij het uitroeien. In Friesland is de patrijs geheel verdwenen inmiddels.
Het dier is negentig procent achteruitgegaan de afgelopen veertig jaar.
De nieuwste, dramatische verspreidingskaart staat (nog) niet hier, daarvoor zult u naar Facebook moeten, vrees ik.

Het leven verovert een levenloze plaats

Het is niet kapotgeschoten Aleppo, want daar groeit (nog) geen gras tussen de ruïnes. Groen was afwezig zolang Gunkanjima bewoond was - als kolenmijneiland voor de kust van Nagasaki. Verlaten toen de kolen opraakten, en nu een UNESCO-erfgoedplaats - destijds een plaats waar Koreaanse slaven aan het werk gezet werden. Een eeuw geleden, dan. Ooit was het de dichtstbevolkte plaats van de wereld, door mensen.
Wel aardig te zien hoe de natuur langzaamaan zo'n plaats her- of verovert.
Bron.

Een hommel als spook in de maak

A Ghost In The Making: Searching for the Rusty-patched Bumble Bee from Day's Edge Productions on Vimeo.

Bombus affinis, de Verwante Hommel, wat een vreemde Nederlandse naam zou zijn, in het Engels wordt het diertje rusty-patched bumble bee genoemd, de eerste bijensoort in Noord-Amerika die als ernstig bedreigd wordt geclassificeerd.

Een site gewijd aan deze hommel.

Het streven blijft, al wijkt het doel

De herziene editie - of alles er nog mazzeltov in zal worden?

Tweeëneenhalf jaar heb ik mij opgehouden in de kring van het georganiseerd anarchisme in Nederland. Er waren vaak openbare scholingsavonden aan verbonden: inleiding, vragen, discussie. En scholingsliteratuur: Analyseer deconditioneer van Fons Elders, het boek naar aanleiding van een Teleac-cursus filosofie. De televisiedocent stak niet onder stoelen of banken dat hij anarchist was, maar noemde genoeg Grote Denkers der Eeuwen zodat het ook weer niet opviel. Een ander beoogd scholingsboek was Sociale aktie van Piet Reckman. Ik las het snel uit, vroeg mij af wat ik er van opgestoken had en voordat ik het kon laten bezinken vroeg I. het van mij te leen, en zwakkeling die ik ben kon ik het een mooie vrouwelijke kameraad niet weigeren.
Ik heb het boek niet meer teruggekregen. Als ik I. tegenkwam, in het algemeen in ons beider stamcafé, wij waren beiden opgestapt bij de anarchisten, vroeg ik er naar. Dan kreeg ze mij weer vermurwd met het citaat van Reckman over de situatie waar al dat aktievoeren toe moest leiden. Volgende keer. Die kwam nooit.

Iedere traan zou gedroogd worden, de woestijn zou bloeien. Mazzeltov zou het wezen. Nu ik het nog eens opschrijf vraag ik mij af of de wat vage joodse achtergrond van I. haar hier extra over deed schateren. Mazzeltov zal het wezen, schreef de man van de aktie- en leefgemeenschap Sjaloom, die ook nog lid van de PvdA was en aan wie door boosaardige PvdA-ers het niet-doorgaan van kabinet-Den Uyl II wordt geweten - alsof Van Agt er eigenlijk niet toe deed.

Ik heb het hier in het verleden wel eens vermeld dat mijn "actie"-vuurdoop was in het Biafra Actie Comité, dat ijverde voor erkenning van deze onafhankelijke republiek. Met alle wereldmachten van belang tegen zich was het voor Biafra niet te winnen. Ten koste van miljoenen mensenlevens en een overhoop gehaald verarmd land moest Biafra het opgeven. Het leeft voort in (voor mij) moeilijk te bevatten plaatselijke chiliastische bewegingen, en in de literatuur: Soyinka, Achebe, Okri en Chimamanda Ngozi Adichie als nieuwste. Het streven was een verloren zaak. Maar dat was het toch niet voor mij - dat was het voor de miljoenen die verhongerd of bestolen zijn, en die in Nederland van wat zich "links" noemde een fijne trap na kregen: "hongerige negertjes doen het goed op televisie".
De politiek-ideologische keuze die ik er aan verbonden heb is ook een verloren zaak, als je denkt dat de staat en het kapitaal in een grote kladderadatsj op een mooie dag in een klap weg zal wezen, waarna het mazzeltov zal wezen. Het brengt mij niet op andere gedachten, mede door wat in de op een na voorgaande zin staat.

Dat is het doel dat steeds aan of voorbij de horizon ligt.
Activisme is tenslotte altijd wat men kan noemen reformistisch. Zelfs als het om Grote Zaken op het gebied van Internationale Solidariteit gaat. Dat mazzeltov blijft altijd voor morgen of overmorgen. Overwinningen op kleine schaal: kraakactie die kaalslag voor kantoren tegenhoudt; lobbyen tegen hoogbouw; de acties tegen de sloop voor de metro in Amsterdam heeft de megalomane plannen voor een metronet decennialang in de koelkast gehouden (de Dienst werd niet opgeheven en dus moesten of moeten we er alsnog aan geloven). Het zou mooi zijn als de actievorm als het ware een voorafschaduwing was van die ideale maatschappij waarin iedere traan gedroogd wordt en alles mazzeltov zal zijn. Maar laat ik Lenin eens parafraseren: als we op de ideale mens moeten wachten voor de revolutie komt het er echt nooit van. En daarna zullen we ook nooit ideaal zijn. De horizon van dat mazzeltov ligt altijd verderop.

Soms lijkt het beloofde land een beetje in zicht. Tamelijk dichtbij bijvoorbeeld bij de bezettingen aan de Universiteit van Amsterdam, of nog afgelopen jaar: Nuit debout, met als hoogtepunt dat voortbrengsel van spontaan wederkerig hulpbetoon: het orkest en koor. Dan wijkt de einder, zoals het de einder betaamt. Doen wat de hand te doen vindt, omdat je niet neutraal kunt zijn op een rijdende trein (die is van Howard Zinn).

Zygmunt Bauman over leven en dood

Zygmunt Bauman over leven en dood.
Hij is gisteren overleden op 91-jarige leeftijd.
Een tamelijk recent interview met hem, in twee delen.

De minuut en de zevenhonderd meter

Bij het Weteringcircuit staat het propagandabord dat weer eens op een andere manier de Noord-Zuidlijn moet aanbevelen aan een bevolking die er nooit op heeft zitten wachten. Toen twintig jaar geleden die lijn werd aanbevolen vanwege de minuut tijdwinst van Centraal Station naar Merwedeplein ("Heb ik nog iets aan mijn middag" - tekstschrijvers kunnen ze niet inhuren) was Amsterdam wel een andere stad dan nu. De volksbuurten rond de binnenstad waren nog dat - volksbuurten, wat betekende dat de bevolking een kleurtje had. In hoog tempo zijn ze gegentrificeerd: kinderbakfietsen, koffietentjes (weer geheel andere dan de onzichtbaar geworden of verdwenen Turkse koffiehuizen), appeltjes op laptops in die tenten of andere nieuwe horecavoorzieningen zonder biljart en volgens sommigen met "rare bieren" (daar denk ik dan wel weer anders over).
De stad wordt overspoeld door toeristen van wie ik mij afvraag wat ze er in hemelsnaam te zoeken hebben - naar elkaar kijken? Wafels met hazelnootpasta eten? Een klomp die ze nooit hebben zien dragen als souvenir kopen? Kijken in het achterhuis waar dat dagboek geschreven is? Kijken of die zonnebloem echt die zonnebloem is? Er is nog het jongerentoerisme van de cannabiscultuur, en in toenemende mate wordt woonruimte aan de voorraad onttrokken om onder de valse vlag van "Bed & Breakfast" verhuurd te worden.

Die metro van die minuut tijdwinst naar het Minervaplein werd twintig jaar geleden gepropageerd. Bankiers nemen de tram niet, die nemen de metro - het was toen al een belachelijk argument, het is het nu des te meer. Welke bankiers, van waar naar waar?

Ik wil niet eens weten wat de grote aanslag op het Amsterdamse tramnet gaat inhouden over anderhalf jaar. Ik hoor Rikus Spithorst op de radio en begrijp uit wat hij zegt dat de lijnen 9 en 14 in ieder geval er aan gaan. Eerder al heb ik begrepen dat lijn 16 wordt opgeheven, want de VVD wil zijn parkeerplaatsen terug in de De Lairessestraat, die de partijleden door die verrekte liberalen ontnomen zijn honderd jaar geleden.
O ja, dat propagandabord. Dat die tekstschrijvers de slimsten niet zijn is duidelijk. Hoe stompzinnig achten zij het publiek, dat "straks" op zevenhonderd meter met de metro van 's lands belangrijkste poppodium gebracht wordt? Terwijl er nu vijf tramlijnen en ook nog een stel buslijnen ongeveer voor de deur stoppen.
Uw Overheid weet wat goed voor u is.

Passend bij het Amsterdam van nu: een Engelstalig filmpje, Don't kill my trams.

Help vluchtelingen de grenzen over!

- door Joke Kaviaar -
'Asielplaag', 'Asielhopperinvasie'... Het zijn twee woorden die afgelopen zaterdag opdoken in de meest fascistische krant van Neederland, De Telegraaf. Tegelijk werd bekend dat dankzij de deal met fascist Erdoğan juist meer slachtoffers onder vluchtelingen zijn gevallen. Dat dit iets met die Turkijedeal te maken heeft wordt overigens als gebruikelijk verzwegen.

“Recordaantal migranten stierf onderweg in 2016” luidt de krantenkop van NRC, alsof het behalen van een record gevierd wordt. Volgens tellingen zijn “bijna 7500 migranten” in 2016 om het leven gekomen onderweg naar een beter bestaan in Fort Europa. Dat wil zeggen: dat zijn de lichamen die gevonden zijn. De meesten van hen verdronken in de Middellandse Zee. Precies dat viel te voorzien toen de grenzen in Oost-Europa dicht werden getimmerd en de Turkijedeal werd gesloten, zogenaamd om meer slachtoffers tussen Turkije en Griekenland te voorkomen. Op Lesbos, Griekenland, zitten intussen vluchtelingen in het kamp Moria in tenten in de sneeuw te bevriezen. Op de grens met Bulgarije werden twee vluchtelingen dood gevonden: doodgevroren. Vier dagen daarvoor werd daar ook al een Somalische vrouw gevonden die de kou niet had overleefd.

Dat is dus die 'plaag'. Die 'invasie' van 'asielhoppers', ook wel denigrerend 'gelukzoekers' genoemd omdat niet-witte niet-westerse mensen die geluk zoeken dat geluk niet waard zijn en witte rijke westerse mensen, zogenaamde 'expats', wel.
Plaag? De ware plaag is: groeiend rechts-extremisme en populisme en het bestaan van Fort Europa, ofwel doelbewuste massamoord door het buitenhouden van vluchtelingen. Fort Europa, een unie van criminele lidstaten die het ons die erin geboren zijn makkelijk maakt ons overal heen te bewegen en tegelijk de poorten aan de buitenkant bewaakt en versterkt tot de dood erop volgt. Het Fort Europa dat mensen doelbewust kansloos maakt om asiel aan te vragen, kansloos maakt om hier te leven en dat hen 'illegaal' verklaart. Fort Europa, vereniging van terroristenstaten die wel even zal bepalen waar het veilig is en wie er toestemming krijgt om te leven of zelfs maar te overleven.

Waar is het eigenlijk veilig? Turkije heet ook veilig te zijn. Vraag maar aan de Koerden of aan linkse activisten of journalisten of het daar veilig is en het antwoord zal een volmondig NEE zijn. Wat te denken van Afghanistan? Ook dat heet veilig te zijn en er is begin oktober door de EU een chantagedeal gesloten met Afghanistan om vluchtelingen naar dat land te kunnen deporteren, hetgeen nu dus ook massaal gebeurt.
Vergeleken met al die landen die volgens de EU veilig zouden zijn, is het hier voor de meeste mensen veiliger dus natuurlijk willen mensen liever hier zijn dan in een van die landen waar hun vrijheid, gezondheid of leven wordt bedreigd. Maar op die veiligheid hier kunnen vluchtelingen en migranten of mensen met een migrantenachtergrond beslist niet rekenen. Nog kort geleden moest een Macedonische vluchteling, Bekim Hasani, het in Maastricht ontgelden toen de smeris op hem dook.

De smerismoord op Bekim is het eindresultaat van het levensgevaarlijke 'asielbeleid' van dit land. Daarbij is de lijst van racistische politie-agressie nog maar het topje van de ijsberg. De hetze die al jarenlang wordt gevoerd tegen vluchtelingen, met vandaags “plaag” als absoluut haatzaaiend dieptepunt tot dusver, heeft zijn uitwerking niet gemist. Als je een leugen maar vaak genoeg herhaalt is die vluchteling geen mens meer en mag worden opgejaagd en afgemaakt zonder dat er een haan naar kraait.
Veiligheid? Dat is iets waar de politie over mag klagen, dat ze zich niet veilig voelen. Uitgerekend zij die mishandeling en moord tot dagelijks werk verheffen krijgen als beloning extra wapentuig kado. Nog even en ze lopen met tasers rond. Met zulke plannen zitten ze altijd te wachten tot het kan worden verkocht aan het publiek. Puur politieke opzet dus vanuit een-tweetje politiebond en minister van onveiligheid en klassejustitie. Kop 'm d'r maar in, Van der Steur! En dezelfde mensen die nu al het meest aangevallen worden met de beschikbare wapens, zullen ook dan weer target nummer 1 worden.

Dit is de tijdgeest van Trump en Wilders. Er staat ons daarom maar een ding te doen, en dat is de vrijheid die slechts ons witte gedocumenteerde Europeanen van oudsher is gegund, bereid zijn op het spel te zetten om dit alles te bevechten. Eenvoudigweg omdat al die misdaden namens ons die 'Het Volk' worden genoemd, worden gepleegd, of we dat nu willen of niet. Daarmee kun je akkoord gaan en je kunt wegkijken. Je kunt ook besluiten om er iets aan te doen. Neem een voorbeeld aan deze Franse boer bijvoorbeeld, die op dit moment terechtstaat omdat hij vluchtelingen over de Italiaans-Franse grens hielp: Cédric Herrou. Tegen hem wordt een straf van maar liefst acht maanden geëist. Hekken wegknippen kan ook, zoals aan de grens met Slovenië.

Nu heeft Neederland geen hekken aan de grenzen, maar heeft wel de grenscontroles buiten de grenzen uitgebreid met rondrijdende marechaussees en mobiele controleposten en er zijn als altijd de grenscontroles aan lucht- en waterhavens. De staat kan nog zoveel barrières opwerpen, maar wie vrijheid zoekt en leven wil, zal altijd alles op het spel zetten. Het is een voorrecht dat wij, paspoorthouders van dit land, dat niet hoeven. Een voorrecht dat betaald wordt met de levens en de vrijheid van anderen. Dat te beseffen is een begin. Dat niet te accepteren is stap twee. En dan in actie komen. Controles saboteren. Een vluchteling van A naar B brengen. De grenzen slechten, letterlijk. Zie het maar als een goed voornemen voor 2017.

Zes tegen een dat je naar de hel gaat

Jimmy Smith & orkest Oliver Nelson, A walk on the wild side


De originele vocale versie van Brook Benton. Muziek: Elmer Bernstein


Lou Reed met het gelijknamige nummer dat volgens hem niets met dat van Elmer Bernstein te maken heeft. Live, met beelden van Verona...

"Heeft u dat allemaal meegemaakt?" - Paarse hibiscus

Onlangs was Chimamanda Ngozi Adichie in Nederland, en zij werd geïnterviewd voor de heuse serieuze televisie. Ik heb het mij bespaard, maar ik vernam van een hoop ergernis over de vraag of zij een gelukkige jeugd had gehad. De schrijfster, verbaasd lachend: "Ja hoor. Waarom vraagt u dit?" Het antwoord op de wedervraag ging niet over Purple hibiscus - maar de gemiddelde Nederlandse literatuurbeschouwer m/v in de Media is altijd op zoek naar het "echt gebeurde", liefst autobiografische, in een verhaal. Een verhaal omwille van het verhaal, dat kan eenvoudigweg niet.

Paarse hibiscus ziet things fall apart door de ogen van het opgroeiende meisje Kambili, de instorting geschiedt in de vorm van haar angstwekkend katholieke vader die er niet voor terugdeinst haar moeder tot twee keer toe een miskraam te meppen. Zijn katholieke façadewereld stort daverend in. Meer wil ik eigenlijk niet zeggen over het verhaal, niet het eerste dat ik van de schrijfster gelezen heb. Maar het is een daverend debuut, aansluitend bij de uiteenvallende wereld van Achebe. Het blijft een rare vraag van die interviewer, die natuurlijk ook had kunnen impliceren dat een ongelukkige jeugd een goudmijn is voor een auteur.

Saartje

Momenteel lees ik, in hoog tempo want het is vlot geschreven en het gaat over een onderwerp waar ik nogal bij betrokken ben (geweest), het nieuwste boek van Chris van Esterik. Instemming en licht hoofdschudden, maar dat komt nadat ik het uit heb gelezen.
Het gaat over de subfaculteit algemene politieke en sociale wetenschappen, door de schrijver steeds kortweg politicologie genoemd. Ik heb zoveel (politieke) economie en geschiedenis, benevens filosofie, te bestuderen gehad dat ik een dergelijke vereenvoudigde aanduiding niet instemmend begroet. Maar we weten waarover we het hebben.
Ik weet zeker dat ik op de voorpagina van een van Onze Bladen (ik druk me al wat voorzichtiger uit, in de termen van het concern zelf) heb gestaan, lijkend alsof ik mijn haar opeet. De opheffingsvergadering van de bezetting van het instituut. Wie weet of de zoekmachine die foto online vindt...
Misschien hanteer ik verkeerde termen, maar ik vind niets wat er in de verte op lijkt.
Dan bedenk ik dat Saartje, Sarabande van Blaaderen, ook op die foto staat. We zochten wat troost bij elkaar in het katerige gevoel bij de opheffing van de bezetting, die natuurlijk niet vol te houden was, (En de vakantie stond voor de deur). Haar naam levert beeldtreffers op, maar niet van haarzelf.
Ik verneem dat zij een missverkiezing heeft gewonnen die nog wel door Dolle Mina werd verstoord. Opmerkelijk.
En dat zij op 1 maart 2016 is overleden, of 29 februari, daarover is de advertentie die ik aantref ongewis ("maandagnacht").

Er was in het instituut een weklijst, waar gepord moest worden. "Krijg ik een kopje thee?" had zij bij haar naam gezet, dus ik toog met kopje thee naar haar vertrek. Zij was niet alleen. Natuurlijk niet, zou ik bijna zeggen. Zij waardeerde het gebaar wel zeer.

Nog een kopje bij dezen, Saartje...

Van ooms en vlieringen: Een gekooid dier

Corine Fonteijn zat ruim twee jaar met haar moeder ondergedoken bij "een tante" op de vliering. Haar zus en diens echtgenoot, en hun in Westerbork geboren kindje, werden intussen vermoord in Auschwitz - na de deportatie vanaf het eerste kamp houdt alle contact op.

De "tante" en haar gezin laten fijnzinnig weten dat zij ontberingen lijden door de hulp die zij aan het tweetal bieden. Overigens betalen de Fonteijns voor hun verblijf en daarbij verrichten zij heel wat werk voor de wasserij van "tante", een zeer grote werkdag: sorteren, nummeren en strijken. De vlooien springen uit de vuile was, 's nachts doemen kakkerlakken op en kevers die Fonteijn "soldaatjes" noemt, dit zijn aan de beschrijving te oordelen niet de kevers die ik zo zou noemen.
Het is soms een bestaan van verveling, verder van beulen met het werk - de chantage is voelbaar, slechts af en toe onderbroken door aangeleverde boeken uit de leeszaal. En uitkijken naar wat zij vrede noemt en wat eigenlijk alleen aan te duiden is als een eind aan de Duitse bezetting, en daarmee aan de onderduik. Dordrecht moet nog een winter wachten als de Geallieerden aan de andere kant van de grote rivieren zijn blijven steken.

Zeer beklemmend en opmerkelijk vind ik haar zinspeling op oom, die zijn handjes niet thuis kan laten. Hoe ver hij gaat blijft ongewis in het dagboek, het wordt twee keer zeer ingekleed vermeld. Daar zit je dan.
Een document humain, een onderduikdagboek aangevuld met gedichten. Fonteijn legt verband tussen haar opgesloten zijn en het lot dat dieren wordt aangedaan. Zij was dan ook in haar laatste jaren lid van de Partij voor de Dieren aan wie ze haar nalatenschap heeft gegeven, wat in deze uitgave is uitgemond. Zij is 99 geworden.

Het boek is via de partij te bestellen, het is evenwel ook in of via de boekhandel te vinden.

- Corine Fonteijn, Een gekooid dier - oorlogsdagboeken. Bezorgd en ingeleid door Dirk-Jan Verdonk. [Amsterdam:] Partij voor de Dieren, 1916. 200p. Prijs €15,95 (excl. verzendkosten).

Marianne in Chili

Een Marianne die ik gemist heb, nota bene op de verjaardag van de staatsgreep in Chili, afgelopen jaar, Santiago. Sommigen vinden dit de foto van het jaar, ik zou eerder met deze instemmen (links; ja, zij was bewust aanwezig daar in Baton Rouge).
De foto herinnert ook aan de Marianne hier, die evenwel juist kwetsbaarheid uitstraalt. De Chileense is natuurlijk ook kwetsbaar, maar zegt, net als de twee anderen al dan niet woordeloos, en zoals het een Marianne betaamt: wie is hier nu eigenlijk bang?

Van zolders en tantes

In gedachten kan ik er naar terugkeren - de zolder bestaat nog, maar ik zal er niet meer komen. De speciale lucht die er hing, die misschien met stof samenhing, dakpannen. De schommel. Ik was er in mijn eentje op aan het schommelen toen oma mij kwam vertellen dat mijn vader overleden was, iets wat verwacht werd maar waarvan de consequenties mij niet duidelijk waren. We zouden die avond pannekoeken eten, dat kondigde oma dan aan, als troost bedoeld en die aankondiging is even sterk blijven hangen.

De zolder strekte zich in de hele lengterichting van het pand uit, maar hij was niet in zijn geheel te belopen of als speelruimte beschikbaar. Aan de kant van de straat af was een deur, en achter die deur woonde tante K. Ze heette tante, maar zij was er geen. Zij was geloof ik ook niet aardig maar meer iemand om bang voor te zijn. Althans, het was streng verboden voorbij die deur te komen. Wat natuurlijk goed verklaarbaar is, maar niet zozeer voor een kind.
Met de verhuizing van oma verdween deze tante uit ons leven. Maar er kwamen andere, al eerder. Er waren vrouwen die in de winkel(s) werkten die van het predikaat tante voorzien werden. Tot ik daarvoor te groot was. Een van die tantes, C., sprong in, in het laatste jaar dat mijn moeder de winkel kon aanhouden. Ze bleef tante, maar inmiddels was ik zestien, maar vrouw - een hele generatie ouder, maar mij is bijgebleven dat zij mij ondanks de tante-aanduiding naar mijn leeftijd benaderde. Iets waar ik aan moest wennen omdat niemand dat verder deed in mijn omgeving.
Speciaal voor die wat exotische tante, zij kwam uit Limburg..., Ramses Shaffy.

De kunst van het kijken

John Berger, die nog niet zo lang geleden zijn negentigste verjaardag vierde, met de genezing van grauwe staar, overleden.
Een overlijden dat toch niet onopgemerkt voorbij mag gaan hier.
De documentaire voor zijn laatste verjaardag: The art of looking

Bedrog als verdienmodel: Socialisme21.be

Dit boek bestaat dus hoogstwaarschijnlijk helemaal niet

Het was zelfs mijn stalker, die ik hier verder echt nooit zal vermelden en die niet in staat is drie zinnen achter elkaar te lezen, opgevallen dat ik enthousiast was over socialisme21.be. Geen rood zonder groen en omgekeerd, zeker en vast, dat vind ik zelf nog steeds. Dit is iets wat al tijden op mij drukt, het is zeker ook een oorzaak om het enthousiaste bloggen weg te laten zakken.

Eind april heb ik contact opgenomen met die site om te vragen of een bestelling inclusief porto is, ook buiten België. Zo gek is de vraag niet tenslotte, want wat voor tarieven hanteert men voor verzending naar elders? Ik kreeg geen antwoord en maakte toen maar het gevraagde bedrag over voor twee boeken en stuurde het verzendadres per email door.
Er kwam geen reactie.
Er kwamen ook geen boeken.
Ik heb de site er op geattendeerd dat ik het geld had overgemaakt en op de boeken zat te wachten.
Er kwam geen reactie.
Gaandeweg werden mijn berichten naar socialsime12.be onvriendelijker, u zult dit kunnen begrijpen. Het maakte niet uit.
Een Facebookopmerking over de wanprestatie leidde tot blokkade. Ze hadden het dus wel gelezen, maar een fatsoenlijke reactie bleef uit.
We zijn acht maanden verder. Ik had het eerder moeten melden: mijd die site als de pest en maak er zeker geen geld naar over. De boeken zijn ongetwijfeld een potëmkindecor om de zaak te illustreren en de enkele sukkel die er inluist, zoals ik, is zijn of haar geld kwijt en joost mag weten wie het incasseert en waarom.

Weer een illusie en 27 euro kwijt.

Hoe komt het multiversum tot stand?

Afsplitsingen van universa bij keuzemomenten? Ik heb het altijd een even wonderbaarlijke als ongelooflijke mogelijkheid gevonden. De hommel die moet kiezen tussen de vlinderstruik en de klaver in mijn tuin en die even gestoord wordt door mijn langslopen - universum! Waarom zou de afsplitsing met keuzen moeten samenhangen en waarom alleen Belangrijke keuzemomenten van Mensen? En dan nog ,daar zijn er nu ruim zeven miljard van, maar velen zijn ons voorgegaan.

Er zijn natuurlijk plausibeler argumenten te vinden voor misschien niet een oneindig aantal universa, althans niet op die manier tot stand gekomen oneindige universa.
De oerknal blijft het oerprobleem. Het begin van de oneindigheid onttrekt zich aan logica.
Enfin, een artikel dat enkele dingen aan de orde stelt.