Als ik de titel De fakir van Florence in het Nederlands weergeef spreek ik meteen het vermoeden uit dat het niet vertaald zal worden in het Nederlands. Paul Cudenec heeft zich aan een roman gewaagd, een roman die naar de ondertitel zegt drie lagen heeft. Nou, er zijn er nog wel meer, dunkt mij. Men kan Firenze bekijken als toeristentrekpleister of als plaats waar men iets te doen heeft wat daar niet mee te maken heeft, dat alleen in geografische zin aan de stad gebonden is. Bomans schrijft dit ergens over het “beleven” van een stad – alleen als je over de London Bridge gehaast loopt omdat je (voor je werk of iets dergelijks) aan de overkant moet zijn, zul je de brug en de rivier in volle glorie beleven.
Ik word werkelijk dagelijks geconfronteerd met de vraag: wat hebben die toeristen aan Amsterdam? Langzamerhand zullen ze er geen Amsterdammer zien, behoudens de pretmachinisten van D66 en hunner gelijken, de leuketerrasjesinleukebuurtenliefhebbers. Die hun loonslavenbestaantje als een grote geweldige vakantie beleven en die dan ook niet uit Amsterdam komen.
Een stad heeft zelf altijd de historische lagen waaruit zij voortkomt. Istanbul is ook Constantinopel en Byzantium. Is Londen nog de arbeiders- en werklozenstad uit de tijd van Dickens, de stad van de branden, de middeleeuwse stad met alle fasen die zij in die tijd doorlopen heeft, de stad met de (pre-?)Keltische naam Londinium? Misschien maar men moet er goed naar zoeken, en iets weten van de stad dat verder gaat dan het overzicht aan bezienswaardigheden die men met een knipje op “Afbeeldingen” via de zoekmachine op het net vanuit bureau- of leunstoel kan bekijken.
Soms heb ik moeite in Amsterdam nog de industrie- en koopliedenstad te herkennen, laat staan de vissers- en havenplaats met de moestuinen waar de naam Warmoesstraat nog naar verwijst (en al die agrarische markten: boter, kalver-). Niet een stad waar Anne Frank ondergedoken is, maar waar de kamer bekeken moet worden waar zij Haar Boek heeft geschreven, alsof het ooit haar bedoeling is geweest het uitgegeven te zien. Het is geen stad meer met een joodse presentie. Daar is gewelddadig een eind aan gemaakt. Om een niet willekeurig voorbeeld te nemen.
Toeristische exploitatie desacraliseert: het werd mij onmogelijk gemaakt mij in te leven in wat een klooster moet zijn geweest, het Mosteiro dos Jerónimos in Belém door het onophoudelijk flitsen en klikken van fototoestellen van in wezen ongeïnteresseerd publiek. Been there, done that. Kijk maar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten