18 augustus, 2015

Gespleten, verworpen, ontwaakt, opgegeven

 
Gespleten land van Annemieke Hendriks was een van die boeken die lang gewacht hebben tot ik ze las - te laat misschien om het een adequaat beeld van de situatie zoals die nu is te doen geven. Het gaat over de Oder-Neiße-grens, althans wat er aan weerszijden van de rivieren leeft. De opgelegde ontspanning en de werkelijkheid tussen Polen en Duitsers. Waar ik het meest benieuwd naar was, de situatie van de Sorben, wordt nogal achteloos vermeld. Ik ga er verder maar niet op in.

Het gaat om gebieden die opgegeven zijn door het kapitaal, dat ze tussen 1945 en 1990 ook officieel niet onder het regime van dit kapitaal vielen maakt voor het grote beeld niet uit. Ik heb de grens alleen op doorreis gezien, juist in dat kanteljaar 1990, en het idee van opgegeven zijn was mij (nog) niet bekend toen. Het waren tijden van hoop, en die is niet uitgekomen. Het grote schuiven met volksgroepen (hoeveel verwoeste of afgebroken levens, het is geen beschaafd geoordeeld gespreksonderwerp) volgde op de geleidelijke verovering die er eeuwenlang aan voorafgegaan is. Wanneer Devin Magdeburg wordt, en Stargard Oldenburg - het staat net niet op het aangegeven kaartje. Opgegeven Europa, vanuit de centrum/periferiebeschouwing is het overal dichtbij. Op grotere schaal zien we het nu gebeuren met Griekenland, en wie volgt?

Geen opmerkingen: