09 januari, 2015

Dubbele boterham met kaas - 15

De wurgpaal

Op 2 maart 1974 werd Georg Michael Welzel in Tarragona door middel van de wurgpaal om het leven gebracht. Het regime van Franco was nogal dodelijk gewond door de geslaagde actie van de Baskische onafhankelijkheidsbeweging ETA die zijn beoogde opvolger Carrero Blanco op 20 december 1973 de lucht in deed vliegen. De bijdrage van de ETA aan het einde van het fascistisch regime wordt in het gangbare vertoog allang weer fijntjes vergeten, "ze zijn altijd terroristen geweest" - alsof fascisten uit de goedheid hunner harten stoppen de fascistische dienst uit te maken. Het regime moest zich van zijn meest ongenadige kant laten zien en dat deed het.
Welzel was vluchteling uit de DDR, die in 1972 door de Westduitse regering was "vrijgekocht". In december 1972 schoot hij met een gestolen geweer een lid van de Guardia Civil dood, zonder bekend motief. Eerder had hij naar de aanklacht luidde een ander lid van de Guardia zwaar gewond door hem met een ander gestolen wapen te beschieten.

Welzel, zich noemende Heinz Chez, was onderwerp van het toneelstuk La torna van Els Joglars, in 1977, dat zoals het postfranquistisch Spanje betaamt verboden werd waarbij de regisseur voor de krijgsraad werd gedaagd. Altijd even goed te weten in dagen waarin de Vrijheid van Meningsuiting wordt aangeprezen als grote verworvenheid van iets wat de Westerse Beschaving wordt genoemd.


Welzel is ook onderwerp in de film La muerte de nadie. Welzel was ook onderwerp van een interventie van Tjebbe van Tijen op een manifestatie in de Brakke Grond (Amsterdam) naar aanleiding van de wurging, tien minuten na Georg Welzel, van Salvador Puig Antich. Salvador was lid van de Movimiento Ibérico de Liberación, de Iberische Bevrijdingsbeweging (ik heb er in 1975 ook graffiti van gezien in Portugal), een naar verluidt anarchistische strijdorganisatie. Hij was in ieder geval niet betrokken bij de vooral in onderlinge ruzies uitblinkende exilorganisaties die de oude glorie uit de burgeroorlogtijden moesten ophouden. Destijds werd gezegd dat de MIL meer met Anton Pannekoek had dan met Michael Bakoenin (waar ik goed mee kan instemmen, maar dat heeft u niet gelezen, wel?) maar goed, Salvador was anarchist en hij werd er van beschuldigd een politieman te hebben doodgeschoten in een schietpartij die volgde op een verraderlijke overval op een vergadering van de MIL. Ook voor hem geen genade. Hij is wel het bekendere slachtoffer van de franquistische wurgjustitie. Dat vond Tjebbe ook toen in 1974 al onjuist, reden om met zijn voordracht Anton Constandse te onderbreken die als hoofdspreker was uitgenodigd door de afdeling Amsterdam van de Federatie van Vrije Socialisten.

De afdeling had een instructiemiddag gekregen van het Werktheater voor mogelijke straatguerrillaopvoering in verband met de wurging. Daar is het niet van gekomen. Een breed ondersteunde demonstratie die nog even fijn werd aangevallen door meppende politieagenten (toen nog niet breed bekend als mobiele eenheid), namens het door medeorganiserende CPN en PvdA gedomineerde stadsbestuur. Zo ging het, zo gaat het. Ik wil niet afdoen aan de strijd van Salvador of aan de schande van zijn executie, maar die ander, een “gewone” boef, moest toch ook uit de vergetelheid gehaald worden.

Geen opmerkingen: