Het boek op brochureformaat is een typische uitgave van de Werkgroep 2000, waarover ik verder eigenlijk niets informatiefs op het net kan vinden. Hits van de uitgeverij waren Inclusief denken van Feitse Boerwinkel en de eerste druk van de Nederlandse vertaling van One dimensional man van Herbert Marcuse, en ik voelde mij als medestrijder bij het Biafra Actie Comité speciaal betrokken bij de uitgave Spanningsveld Afrika - trefpunt Biafra door Karel Roskam, Wim de Berg en Johan van der Meulen (ik herinner mij de laatste in het geheel niet, misschien ook nooit ontmoet). Als ik het oppak in het antiquariaat en aarzelend doorblader - heb ik hier drie euro voor over? hoe geïnteresseerd ben ik in J. de Graaf? - en wil terugzetten valt het verticaal op de grond en ligt het binnenwerk uit de band. Ik besluit dit als een teken op te vatten dat ik verantwoordelijk ben voor het lot van dit boek en koop het in het antiquariaat, dat het mij dan toch weer niet in rekening brengt.Eigenlijk was ik, ook bijna vijftig jaar post festum, bang voor het mogelijke fellowtravelerschap uitgedragen in Moraal, marxisme en ethiek in de Sowjetunie - ik had beter moeten weten. De Graaf verdedigt Marx, vooral de in die dagen "ontdekte" jonge Marx tegen de lege ethiek zoals uit gedragen door Sowjetideologen. Die er in feite op neerkomt dat de blijde arbeider beseft dat hij zijn eigen vaderland heeft in de Sowjetunie en dat hij daarom deze blijmoedig dient (of behoort te dienen). En dan: wie niet werkt zal ook niet eten. We waren hier zeer ver verwijderd van waar Marx voor stond.
De lege ethiek van die Sowjetideologen, die door de kloof tussen beleden nepethiek en praktijk in de Sowjetunie zijn weggespoeld, brengt mij het verhaal tebinnen van de macht in Nederland die ook iets te vertellen heeft. De spookachtige crisis van dezer dagen laat de totale ethisch-morele verwording van de zogeheten neoliberalen wel erg duidelijk zien.
Nederlandse minister-president Mark Rutte over de Europese samenwerking:
Samen lekker veel geld verdienen.
Nederlandse minister-president Mark Rutte over "Nederland in de West":
We moeten er energie in steken om samen heel veel geld te gaan verdienen.
Nederlandse staatssecretaris van sociale zaken Klijnsma laat het lege lelijke gezicht wel heel duidelijk zien met deze:
Er blijft altijd een groep waar geld bij moet
Ik aarzel verder te gaan dan de vergelijking met de Sowjetmoraal, waar "de mens als mest voor de toekomst" werd beschouwd, maar waar dan weer niet een eugenetische politiek werd gevoerd. De "neoliberalen" vertrouw ik in dit opzicht stukken minder. Niemand wordt als "mest voor de toekomst" gezien, want het kapitalisme heeft geen toekomst en heeft ook geen mensen nodig - en nodigheid voor lekker veel geld verdienen is het enige criterium waaraan voldaan dient te worden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten