08 november, 2013

Geen keuze: korhoenders of mussen


Het korhoen opgegeven in Nederland - alweer jaren geleden, op fietstocht in Het Gooi, zag ik aan de rand van een natuurreservaat daar een vermelding op een bord dat men hier een beleid voerde tot behoud en herintreding van het korhoen. Laat het vijfentwintig jaar geleden zijn. Sindsdien is van Gooise korhoenders niets meer vernomen en werd af en toe geklaag gehoord over de bescherming van het dier op de Sallandse heuvelrug, en dan met de bekende klaagzang van de zich uitverkoren wetende vierwielgebruiker, "moet ik omrijden voor een kip?" Inmiddels heeft men het beleid tot herstel of behoud van het korhoen definitief gestaakt voor Nederland. Plannen om het dier elders uit te zetten zijn  blijkbaar in stilte gesneuveld.

Ook wat men natuur noemt - en het "natuurlijke" van heidevelden is toch al betrekkelijk - is overladen met stikstof van kunstbemesting en blijkbaar komt dit de insectenstand niet ten goede. Het is dus maar de vraag of alleen het korhoen hierdoor gedupeerd wordt, om van de insecten zelf te zwijgen.

Hoewel huismussen zaadeters van huis uit zijn (al heb ik er wel eens onophoudelijk mieren zien snappen van de wallekant, waar zijn de dagen dat je zoiets kon zien) voeren ze de kleintjes wel met insecten. De teruggang van de huismus kan mede door het afnemen van insecten verklaard worden - het is niet de enige verklaring, de verdwijning van zomertarwe en andere granen behalve die verfoeilijke maïs die niet eetbaar is voor mussen is een andere factor en zo zijn er meer. Hoe kan het tij gekeerd worden?
"Het jaar van de mus" had als taak de huismus van de Rode Lijst te hebben in 2014. Het jaar is verdwenen, de huismus is niet teruggekomen.

Het is droevig, maar ik heb nog nooit een korhoen in het wild gezien.
Huismussen waren dagelijkse vogels, wat zeg ik, waar je ging of stond zag je ze. Voorbij, voorbij. Toch wel dramatischer dan het verdwijnen van het korhoen.
Zoals ook het wijken van de leeuwerik of - een stadsvogel als de mus - de spreeuw opvallender en dus ingrijpender is. Het korhoen is een cultuurvolger zoals de mus maar wordt als soort niet als bedreigd gezien, de vogel is in het randgebied van zijn vastelandsareaal nu zo goed als verdwenen. Het is treurig, maar er zijn treuriger ontwikkelingen in Nederland.

Geen opmerkingen: