De veilige haven en het geweld

Zij liet mij zien wat zij mij in gesproken woord niet kon vertellen. Een conclusie die ik pas jaren later kon trekken. Dat zij niet over haar psychiatrisch dossier kon praten meende ik te begrijpen. Al wist ik er toch wel het een en ander van af. Zij had als verpleeghulp in de psychiatrische zorg gewerkt en was schielijk aan de andere kant terechtgekomen. Maar hoe dit precies in zijn werk was gegaan was onduidelijk.

Het dossier vermeldde een verkrachting in familiekring. Het bevatte ook de mededeling dat de familie streng gereformeerd was, iets wat ik nooit achter mijn lieve vriendin had vermoed. De onuitgesproken insinuatie - ook weer iets wat ik jaren later pas kan bedenken - is dat zij het er naar gemaakt had, duivelse lusten, onbedwingbare mannelijkheid, de zonde op de loer.

We waren nogal verliefd op elkaar en het was voor mij voor het eerst dat ik kennis had aan een meisje dat ik in mijn armen kon nemen en kussen in de wetenschap dat dit haar blij maakte zoals het mij blij maakte. Er was een grens en die is nooit overschreden. Een enkele keer was dit mij eigenlijk nogal moeilijk maar niets is te moeilijk als er genoeg liefde is. De ironie van het lot wilde dat toen ik laat in de nacht die ene keer alleen mijn verlangens aan het koesteren was (wat gebruik ik onnederlands-indirecte taal, vind u niet?), er aangebeld werd op het onmogelijke tijdstip door een meisje dat kwam logeren. Eigenlijk heb ik ook haar iets niet gevraagd, namelijk waar ze zo laat vandaan kwam. En zo heeft het leven zijn raadselen.

Toch is een van die raadselen voor mijn gevoel misschien niet opgelost, maar er schijnt wel een naar maar verhelderend licht op. Het huiselijk geweld dat mijn vriendin blijkbaar het huis uit gedreven heeft en ongetwijfeld ook weg van een bars en onherbergzaam "geloof".
Ik heb intussen zoveel vergelijkbare verhalen gehoord, of meestal ook even indirect vernomen dat er een schokkend beeld van gewelddadig gezinsleven uit naar voren komt. Gezin is bijna altijd geweld, zelden maar de veilige haven die het officiële verhaal er van wil maken.
Maar in de grote niet alleen culturele contrarevolutie van de afgelopen decennia is het misdunk geworden dit te zeggen. De antipsychiatrie waar mijn vriendin zowel als het in het holst van de nacht aanbellende meisje in geloofden staat in de verdachtenbank. Eigenlijk weer samen met De Vrouw die het geweld ondergaan heeft - men moet niet zeuren, aan het werk.
Knarsend komt het raderwerk van het kapitaal tot stilstand. Een raderwerk dat intussen opgehouden is te werken, alleen mag ook dat nog steeds niet gezegd worden.