Het verrassende van het onverrassende

Niet dat "de overheid" van het Rijk al het internetgedrag van haar onderhorigen volgt is verrassend - dat er geen enkele rechtvaardiging in de stijl van "we doen dit voor de Democratie" aan te pas komt, dat is nog de verrassing. Het regime is aan zijn einde. Alles weten is niets weten, "de overheid" is zelf de grootste propagandist voor het anarchisme.

Een ideologische rechtvaardiging van de bestaande orde wordt dezer dagen niet meer geleverd. Dit is wel degelijk beangstigend - er valt namelijk heel wat te zeggen voor wat nog niet lang geleden de liberale democratie genoemd werd. Het was niet de beste aller regeringsvormen, wel de minst slechte. Met een openlijke jacht op de enkelingen (ook zo merkwaardig evengoed, die enkelingen) die onthullen wat het regime van iedereen wil weten is er ook geen masker op te houden. Dat het een masker was hoort bij het gangbare anarchistische verhaal maar of het klopt of altijd geklopt heeft betwijfel ik. Zonder dit masker was zelfs het verspreiden van anarchistische gedachten niet mogelijk want verboden dus er zit een tegenstrijdigheid in dergelijke kritiek die ik de naam kritiek niet eens waard vind.

Zoals gezegd: een overheid die alles van iedereen weet weet niets meer. Een opstand kan al deze kennis niet voorkomen. Het is veeleer de vorm van die opstand die mij soms zorgen baart.

De vredige oplossing van het Australische asielzoekersvraagstuk

Dit is de gang van zaken rond de "opvang" van vluchtelingen in Australië.
Het is een open deur die racisten nooit ingetrapt willen zien of horen, in (Noord-)Amerika of Australië: u hoort hier zelf helemaal niet, u bent ook maar per boot gekomen.

De staatsgreep in de Australische Labourpartij, de tweede binnen een zittingsperiode van het parlement, heeft niet tot een wending naar links geleid - zoiets is ook niet (meer) te verwachten. Wie zal het regime op de vingers tikken, terwijl het zijn vluchtelingen uitbesteedt aan Nauru of Manus, een eiland, deel van de Admiraliteitsarchpel, noordelijk van (Papoea-)Nieuw-Guinea. Klaarblijkelijk ontvangen PNG en Nauru geld voor het "verwerken" van de gekleurde mensen die het wagen per boot naar Australië te willen gaan. Op Manus worden de eerste "nieuwe" vluchtelingen nu verwacht. Hoewel - dit bericht - het maakt in al zijn weerzinwekkendheid ook niet uit.

Wat de Afghanen betreft is het geheel nog extra treurig: de spoorwegen in Australië zijn aangelegd door Afghanen die er hun kamelen achtergelaten hebben waarmee Australië de grootste populatie wilde kamelen ter wereld heeft gekregen. Die zijn altijd nog welkomer als vreemdelingen voor de witte bezetters van het continent.

Een moordende spookstaat

De staat als zodanig is een genocidemachine en in de tweede helft van de vorige eeuw zowel als nu is dit nergens zo duidelijk als in Afrika. De Centraal-Afrikaanse Republiek is het nieuwe of zoveelste koloniale baksel waar het moorden plaatsvindt. The Guardian heeft er iemand rondtrekken die ook het volgende videobericht instuurt. Gewoon, te gewoon...

Notities bij een kerk die uitgaat

Het is mij van huis uit volkomen vreemd, het katholicisme van de man die bij de hemelpoort komt en trots zegt dat hij nooit uit de koekjestrommel heeft gepikt. "Gaat henen, gij zijt een zeurpiet," laat Bomans Sint-Pieter zeggen. Toch heeft Bomans dit katholicisme gemist, het rijke roomse leven dat niet rijk van leven was en waarvan de roomsheid te betwijfelen valt. Een momentopname in de geschiedenis van het katholicisme in Nederland.

Of stonden hij en Michel van der Plas In de kou omdat na Vaticanum II zoveel liturgie veranderd was, zoveel pseudo-inhoud de voor een groot deel van de gelovigen onbegrijpelijkheden van de ritus verving? Ik zie dat Michel van der Plas Evangelische liederen op zijn naam heeft, worden die - vooruit, bijna - net zo veel gebruikt in de kerk als de wartaal van Huub Oosterhuis? Ik zou niet weten hoe die liederen gaan.

Juist omdat het mij zo nabij geweest moet zijn is het zogenaamde rijke roomse leven mij zo totaal vreemd, ik ervoer het bij sommige confrontaties met familie als iets bijna buitenaards, knusheid, kneuterigheid, de jenever bij de hand maar wel naar de Stille Omgang. Ik zou het van drie kanten meegekregen moeten hebben en juist die ene domineerde en mijn vader koos voor de (vrijzinnige richting van) de Hervormde Kerk wat aan het totale gebrek aan reactie van zijn familie na zijn overlijden te oordelen een totale doodzonde was.
En toen mocht je plotseling wel aan de koekjestrommel zitten. Of moest je bewust zijn van de Armoede In De Wereld (een tweede "je" in deze zin ontbreekt moedwillig). De steppe zou bloeien.

Het zou voor mij een soort zelfmoord zijn om Bomans te verloochenen, hoezeer zijn katholicisme mij ook vreemd was en blijft. Hij heeft mij in jonge jaren op Van Schendel en François HaverSchmidt gewezen, beiden voor mij evenzeer blijvend belangrijke schrijvers en "toevallig" niet katholiek. Pa Pinkelman heb ik jarenlang van begin tot einde, alle vier de delen, kunnen declameren uit het hoofd, het is nu wat weggezakt. Dat Bomans ook een mystieke grond heeft wist ik niet maar verbaast mij ook niet.
Buurmans gras bevat herinneringen van Van der Plas aan Bomans en Van Duinkerken, met de laatste voel ik mij in al mijn acatholiciteit wel verwant - boomlange man die het vanzelfsprekend vond dat iedereen tot wie hij het woord richtte even belezen was als hijzelf.

Ik moet de biografieën van Gezelle en Van Duinkerken nog lezen. Voor die tijd mag ik niet oordelen, voor die tijd mag ik de klas niet uit. De schuld van het kapitaal kan ik zo'n beetje uit het hoofd zingen, dat is dan weer eigenlijk een vertaling van Van der Plas. Hoe vond hij het om zijn refrein gezongen te weten bij "linkse" demonstraties? Zijn zoon is als CDA-er nog even Kamerlid op de rechterflank geweest.

Een paar weken geleden stond ik in een antiquariaat met Abdijen in de Lage Landen en de mensen die er wonen in mijn handen, met veel foto's van bepaalde kloosters. Het klooster waarmee ik in gebed verbonden ben wordt beschreven als een nieuw, ondernemend, levend klooster. Het dateert van 1989, wat nog zo dichtbij lijkt.
De jongste zusters zijn van mijn leeftijd. Dat is niet jong. Van hart wel natuurlijk, maar weet het gelijknamige orgaan dit op den duur? In de tijd waarin ik er kom zijn er alleen mensen weggegaan of gestorven, nieuwelingen waren ook spoedig weer weg. De kerk gaat uit.

Op Van der Plas kom ik terug als ik die biografieën gelezen heb.

Waar zij haar naam vandaan heeft

Ik kon het als een compliment beschouwen dat mijn kortstondige geliefde M. opmerkte dat ik ten minste niet de platen had "die iedereen had", zoals JJ Cale. Ik heb dus niets van hem te gedenken, dood of niet. Nou ja, vooruit.

Eric Clapton


Have a whiff on me, Mungo Jerry
Naar de oorspronkelijke Cocaine habit blues

Als we toch in de kussens liggen - aan andere dingen heb ik mij nooit gewaagd:

Mary Jane, Everly Brothers


Along comes Mary, Association
Ik ga ook niet uitleggen waar mijn muzikale voorkeur naar uitgaat. Eric Clapton was voorbij in 1974, laat ik het zo zeggen...

Een wereld in een windvlaag

Een windvlaag bij het wellicht bevrijdende onweer zwiept het raam open waarbij de onscheidbaar lijkende combinatie van cactus en flamingo ruw uiteengerukt wordt. De toch al te kleine pot die de laatste kamerplant van mijn moeder maar nauwelijks kon houden kapot en de symbiose beëindigd. Als het aan mijn zuster had gelegen was de flamingo samen met zoveel andere dingen weggegooid. Ik weet niet wat ik gedaan zou hebben als de twee niet verstrengeld waren geweest.

"Mijnheer Hirsch". Hij hoorde er bij alsof het zo hoorde - hij kwam op bezoek toen ik om onnaspeurbare redenen wekenlang in het ziekenhuis lag op mijn negende (toen kon het nog niet op), ik kreeg een spannend jeugdboek van hem over verzet in Griekenland, op Rhodos meerbepaald. S.F. waren (zijn) zijn initialen, ik kan mij nu afvragen waar de S. voor stond. Een saluut aan de vertegenwoordiger van tassenfabriek Flamingo, die alleen een spoor heeft op het net via mij.

Mijn moeder vervloekte de winkel die haar vader voor haar gekocht had eigenlijk en het gemor is tot vlak voor haar einde gebleven. Maar nu de geheel andere vraag van mijzelf als (tevens) politiek econoom.
Heeft Nederland nog een tassenindustrie? In de tijd die ik bewust mee heb gemaakt was die industrie blijkbaar verdeeld over Joden en Brabanders. Mijnheer Cohen, de gebroeders Van Dongen (Vadobag - verdomd, het is nu een dozenschuifbedrijf, het bestaat dus nog wel). Een van de Van Dongens heeft de zaak van mijn moeder overgekocht, later heeft haar broer hem weer teruggekocht waarschijnlijk for sentimental reasons omdat de familienaam nog op de gevel stond.
Voor echt economisch onderzoek moet je misschien nog elders zijn maar ik denk dat een zoekopdracht op het net wel een indicatie oplevert.

Tassen worden gemaakt in China, de Langstraat en aanpalende gewesten zijn verlaten en in Amsterdam wordt al helemaal niets meer gemaakt, wat dan ook. Lichtenvoorde en Den Bosch, Veghel en Katwijk ZH, daar blijft het bij. Toch nog vier tassenfabrieken, ten minste?
Een beeld van de wereld waarin wij nu leven aan de hand van een windstoot.
Waar haal je tegenwoordig bloempotten? Waar ze vandaankomen is waarschijnlijk ook geen vraag meer.

De gewoonheid van de genocide in Afrika

In Afrika lijkt het er op dat de regels voor de rijke witte wereld anders zijn of misschien is ons geweten niet gebonden aan het lijden van zwarte mensen. Stanley Burke, 1968
Was Biafra het begin of is iedere massamoordpartij in Afrika door of namens staten kolonialisme met voortgezette middelen? Als humanitair aangeprezen militaire interventies in Libië en Mali geven het antwoord.

De honend zo geheten Democratische Republiek Congo spant al sinds de tijden van het Belgisch koningshuis de kroon.

Mannen in de zon

Al-Makhdou'oun, Les Dupes, de verfilming van het verhaal Mannen in de zon van Ghassan Kanafani, door Tawfik Saleh, 1972. Engels ondertiteld.
Niet het zonnetje in huis, compleet in acht delen.


Deel 1


Deel 2


Deel 3


Deel 4


Deel 5


Deel 6


Deel 7


Deel 8

De thuiskomst die achterwege blijft

Ontheemdheid - als radioluisteraar die gewend was aan BBC World Service merk ik het 's ochtends nog steeds. De middengolf van de late avond is niet die van de zomerochtend, als het bereik van verdergelegen stations wegvalt. Dan blijven er maar twee stations over waarvan het signaal krachtig genoeg is voor de wekkerradio. Wat is er gebeurd met "Nederlandse radio" dat dit het menu is?

Radio Maria is zo te horen gericht op het Nederlandstalig deel van Europa, en dan weer het rooms-katholieke deel daarvan. Ik hoor niet bij de doelgroep maar ik kan mij voorstellen dat zoiets als de KRO deze allang niet meer bedient.
Wat ik totaal onbegrijpelijk vind is hoe ongelooflijk onbeholpen de programma's klinken. Met als hoogte- of dieptepunt (afhankelijk van het standpunt) een rozenkransgebed in de vorm van een toonloze samenspraak die aan een kant door de telefoon wordt gedaan. Twee voorbiddenden in de studio, dat zit er niet in. Is al het geld in de sterke zender gaan zitten dat de vormgeving op minder dan een koopje gebaseerd is? Denkt men dat dit - en daar zou men toch aan moeten denken - wervingskracht heeft voor de onbekeerden - ja, ik word ook katholiek, lekker kneuterig en klungelig?
Nou ben ik misschien - mag ik zeggen - verwend op dit punt, met zuster Lutgard die niet voor niets naar de patroonheilige van de Nederlandse taal genoemd is en die mij bij het rozenkransgebed vooral het gevoel gaf: zo mooi kan deze, mijn taal klinken. Eigenlijk hoor je die alleen zo in België. Ik zou er bijna katholiek van worden.
Maar goed, in benedictijnse kloosters hecht men nu juist aan de vormgeving van de liturgie, want zonder deze vormgeving is het ritueel niets. En dat is dan ook Radio Maria - ik bedenk dat de naam zelfs niet de warme gevoelens van een station dat een meisjesnaam draagt oproept, en dat terwijl ik zelf een geliefde met die naam gehad heb - Radio Niets met sterk signaal.

En dan iets wat Radio 5 Nostalgia heet. Ik heb het nu een paar dagen aangehoord. Ik ben ruim twee jaar geleden zelfs in de studio's geweest om geïnterviewd te worden, samen met Frans Brekelmans, over de zorgmoord op onze respectieve moeders. Het programma kan waarschijnlijk nog steeds terugbeluisterd worden maar ik kan het niet opbrengen er eens voor te gaan zitten.
De ruimte buiten de losse studio's was verlucht met affiches die verwezen naar Nostalgia, naar het schijnt is heel Hilversum 5 zo'n beetje uitbesteed aan een speciale bejaardenomroep, Max geheten. Daarvoor werden wij ook geïnterviewd. God verhoede dat ik mij ooit als lid van de doelgroep aangesproken zou voelen.

Nostalgie betekent officieel eenvoudigweg heimwee. Of het Griekse woord dit begrip precies dekt is de vraag. Heimwee veronderstelt voor mijn gevoel een thuis dat wacht en waar je nu niet bent. Als kind had ik heimwee als ik uitbesteed was in pension op de Veluwe of zo. En op zeker ogenblik stel je met verwondering vast dat je er geen last meer van hebt, omdat je toch niet zult blijven waar je bent. Nostalgia evenwel verwijst naar een pijnlijk verlangen naar thuiskomst die in het geheel niet vaststaat. Wat Odysseus een groot deel van de twintig jaar waarin hij weg is van Ithaka beleeft is die nostalgie, het verlangen naar thuiskomst.

Maar roept "populaire muziek" nu een verlangen naar thuiskomst op? Ik hoorde gisteren Five o'clock world van The Vogues, een nummer dat enigszins subversief overkomt als het aan het begin van de werkdag weerklinkt. Was dit een hit in Nederland? Niet dat mij dit echt interesseert. Behalve eind-1965 heeft het nummer voor mij een verdere geschiedenis, de gelegenheden waarbij ik het zelf gedraaid heb op radio of voor de zaal, de cover van Julian Cope. De licht-maatschappijkritische ondertoon op dansbaar ritme. Het gaat hier niet om nostalgie maar om iets levends, iets wat nog steeds werkt op zijn manier. Dit nu, is naar ik begrijp, niet de bedoeling.
"Nostalgie" is wat het consumptiekapitalisme produceert en wat je het besef van periodisering van het leven moet geven. Er is geen thuiskomst. Er is het weet-je-nog-wel-oudje. Oudje ben ik dan misschien wel, maar mijn weten zit elders.

Deze ochtend hoorde ik Fixing a hole van de Beatles. Nu is het probleem wat mij betreft al dat ik dit in de verkeerde periode zal plaatsen. Ik heb het nummer voor het eerst gehoord - naar mijn weten - op Caroline/Seagull, 1973 of 1974, waar men gezellig een joint draaide in de studio en intussen een hele kant Sgt. Pepper opzette. Deze track kende ik nog niet. Dus hij is ook niet "ach, 1967"... Daar heb ik heel andere associaties mee die Radio 5 Nostalgia nooit zal oproepen.
Een uitleg die ik niet zomaar geef. Het grootste deel van de zogenaamde nostalgie die over mij uitgestort wordt ken ik eenvoudigweg helemaal niet. Ik ga het langzamerhand als een genade voelen dat - zoals Norman Barrington eens gezegd heeft over de jaren zeventig van Caroline - miljoenen jongeren ABBA en dergelijke bespaard is gebleven dankzij de uitzendingen van het schip met de Loving Awarenessboodschap. Ik ben dus vast ook niet de enige aan wie deze Nostalgia niet besteed is. Maar neen, ik zit ook niet te wachten op Graham Gill die speciaal voor Het Gevoel Van Toen nog eens zijn Way back home-intro overdoet.

Er is geen thuiskomst. Er wacht geen Penelope die uit dank voor haar trouw twintig jaar verjongd wordt bij de thuiskomst van de lang niet zo trouwe Odysseus.

Van dode zwaan naar rode ibis

1975 en 1976 waren twee opeenvolgende warme zomers en ik besteedde veel als vrij te beschouwen uren op de fiets in Waterland, dat vlak bij de hand lag. Om mij heen kijkend dacht ik tegelijkertijd aan de kansen op de betere wereld die in het verschiet lag - ik was niet de enige die dit verschiet zag. Gedragen worden door iets wat groter is dan jezelf en dan de optelsom van de betrokkenen, het was zo vanzelfsprekend dat het moeilijk voorstelbaar is dat het dit eigenlijk niet was. Althans nu niet meer is. Of niet meer zo lijkt.

Op een bepaalde route was een afslag van een rijtje huizen dat bij Broek in Waterland hoorde, de bocht werd gemarkeerd door een bosje waarachter een zompig gebied lag. In de Broekse straat woonde de enige vrouwelijke medestudent die ik als zodanig leuk vond en zij was bijna boos dat ik niet bij haar langs zou gaan als ik daar toch fietste. Het is er niet van gekomen. Het bosje noemde ik in mijn overpeinzingen aangaande de Wereldrevolutie het Timorbosje. Op het einde van 1975 was het een onafhankelijk socialistisch Oost-Timor in bloed gesmoord.
En achter "mijn" Timorbosje bleek een gifbelt van jewelste te liggen, die pas een aantal jaren bekend werd als grootste gifstortplaats van Nederland. Prompt zag ik er dan ook eens een dode zwaan drijven. De illusie verstoord.

Wat rest ons? De Volgermeerpolder is gesaneerd en wordt als een voorbeeldig natuurgebied aangeprezen. Er lopen soms zelfs herten rond. Zo ken ik Waterland niet meer.
De dijk met aan weerszijden water heet dan Sawadijk. Timor echoot na zonder dat ik er iets voor gedaan heb (ben wel jarenlang lid geweest van de Vereniging tot Behoud van Waterland die ook de Volgermeer heeft Aangepakt maar mijn bijdrage aan het verenigingsleven was bepaald beperkt).

Zomerbeeld 2013 -3

Eigenlijk was het overal te heet voor. De "objecten" kwamen dan maar zelf langs.

Kleine vos (meen ik) met geloken wieken

Familie Zwaan (na wat angstig passeren)

Volle maan tussen de takken

Twee dagpauwogen

Vlinderstruik trekt meer vliesvleugeligen dan vlinders voorlopig

De doorschouwing van Maria Sibylla Merian

Gerhard Nebel schrijft dat Maria Sibylla Merian met haar afbeeldingen van insecten en planten van de Wilde Kust aan doorschouwing doet - zij geeft een beeld van de bedoeling van de Schepper door de schepselen te laten zien als in een ontmoeting.
Ik wil geen afbreuk doen aan zijn idee - ik ben allang blij dat hij haar verblijf bij de Labadisten serieus neemt - maar betwijfel of dit nu het bijzondere is aan Merians afbeeldingen. De blik op het leven.
Nou, vooruit, we doen het er voor. Is zij dan de eerste in een reeks illustratoren?

(Naar aanleiding van De mooiste platen uit Matamorphosis Insectorum Surinamensium, Amsterdam: Wereldbibliotheek 1981)

De slachthuizen gezin, school en kerk

"Ik kan mij geen andere manier denken waarop uit het materiaal van ons oorspronkelijke zelf een ´normaal´ product tot stand zou kunnen komen dan ongeveer deze: komen we eenmaal tot ons matrijs van onderscheidingen dan hebben we regels om ze in reeksen en sub-reeksen te combineren en in te delen. Om tot een 'normaal' product te komen, is het nodig dat deze operaties zelf ontkend worden. We willen dat het eten elegant opgediend wordt: we willen niet horen van de fokkerijen, de slachthuizen en wat zich in de keuken afspeelt. Onze eigen steden zijn onze fokkerijen; gezinnen, scholen en kerken zijn de slachthuizen van onze kinderen, universiteiten en andere oorden zijn de keukens. Als volwassenen eten we, in het huwelijk en op de zaak, het product."
Ronald Laing, The politics of the family, naar de Nederlandse vertaling van 1972

De antipsychiatrie is verdacht, ik heb zelfs een als uiterst maatschappijkritisch beschouwde documentaireserie op de BBC gezien waarin de antipsychiatrie als medeplichtig aan het zogenaamde neoliberalisme werd gepresenteerd.
Merkwaardig, als men bedenkt dat gekte nu echt overal om de hoek ligt, als biologisch of biochemisch bepaald wordt gepresenteerd - overal is een pil tegen in het somaparadijs van De Markt. Voor iemand die One flew over the cuckoo's nest in première als film heeft gezien, zelf meer dan een "gestoorde" dierbare vriendin heeft gehad, die de tijd van "ik denk dat ik maar lesbisch/homo word" zeer bewust heeft meegemaakt, is alleen al daarom alle praat over aangeborenditofdat en "wij zijn ons brein" iets bijna buitenaards.

Wat is er zo voorbereidend op een Ego BV aan de gedachte dat het "ik" gemaakt is mede in een onoverzienbare streng familieverwikkelingen (gezinssituaties)? Ik weet niet of ik het wel wil weten.

Maakt dat ik wil schreeuwen

En enkele weken na dit bericht wordt Detroit Michigan officieel failliet verklaard. Das geht alles so sein' marktwirtschaftlichen Gang.


First I look at the purse, Contours


Money (that's what I want), Barrett Strong


Inner city blues, Marvin Gaye. 1971, voor de zekerheid er maar even bij vermelden.

Egoïsme of ritueel - paren is een probleem, hoor

Het blijft aanstaan vanwege de betoverende stem alleen al van David Attenborough - een collage van beelden over parings- eh... over het volgende deel van het woord wil ik het nu juist hebben.

De heersende ideologie is de ideologie van de heersers. Tot in het absurde draait die om het individu, een uitvinding uit de opbouwperiode van het kapitalisme (die tevens een vernietigingsperiode was van de "morele economie" die gezamenlijkheid als vanzelfsprekend voorop stelde).
Het toppunt van ideologisch geprojecteerd individuutje wezen is het biologische propagandapraatje van het doorgeven van genen. We krijgen ongegeneerd te zien hoe een zilverrug andere knoeierige mannetjes opzijduwt om het begeerde vrouwtje te bespringen, de camera is op haar gezicht gericht.
Commentaar: heeft hij zijn genen wel doorgegeven? Voor de zekerheid springt zilverrug nog eens op het vrouwtje.
Het idee dat ze het overdoen omdat het zo lekker was zal dan wel als projectie afgewezen worden. Het egoïsme van de eigen genen is dat natuurlijk niet - dat is wetenschap.

Dirk-Jan Verdonk heeft het mechanisme meesterlijk beschreven in Het dierloze gerecht: eerst een onoverbrugbaar verschil tussen mens en dier postuleren en hier dan een voortdurend beroep op doen tegen mensen die op zijn minst twijfelen, onder het motto: dat is antropocentrisch redeneren. Het idee dat een hond waar met een hamer op geslagen wordt als een soort koekoeksklok geluid produceert, als machine, is verlaten, maar wat is er voor in de plaats gekomen?

Of Attenborough zijn eigen teksten maakt bij zo'n collage is de vraag. Maar de inconsequentie is duidelijk. Op het laatst ontkomt hij er niet aan dat ook gevechten om het vrouwtje geritualiseerd zijn. Er zijn spelregels af te leiden uit het gedrag. Het ritueel is juist bovenindividueel, transcendent, gebonden aan de soort, doorgegeven op een wijze die het "individuele" lichaam met zijn "genen" te boven gaat.
Het ritueel is het goddelijke, waarbij ook maar weer eens aangetekend moet worden dat er niet een soort boekhouder op de wolken zit te schrijven of het allerindividueelste ikje wel "in de hemel" terechtkomt. Ideologische bouwsels zijn zeer complex.

Aangrijpend: een hagedis die dagenlang blijft zitten treuren om de door een mens in auto overreden maatje voor het leven. Gevoelsleven bij dieren - oeioei...

Naakte graseters op de fiets

Bij toeval - zo gaat dit nu eenmaal - kwam ik zojuist een Duits lemma op Wikipedia tegen over Lod. van Mierop en gezien de achternaam van de schrijver van dit stuk misschien door deze zelf geschreven. Het gelinkte stuk is niet al te nauwkeurig, wellicht gebaseerd op Montijn en Boersen, en zeker Hendrix, maar hoe dan ook: een vermelding van de christen-anarchistische kolonie te Blaricum (als ik zijn docent was geweest was hij teruggestuurd, maar ja, wat moet je ook met zo'n specialisme waarop al snel gebeunhaasd wordt: "Deze mensen vraten gras, geen spinazie, foei!").

Dubbele boterham met kaas - 7

“Marcuse CIA-agent” zei het omslag – het was weer eens een argument om een Rode Tribune te kopen, wat ik eigenlijk trouw deed bij ieder nummer. Wat het opgewarmde kliekje vertelde was geen nieuws: Herbert Marcuse maakte er geen geheim van dat hij in naoorlogs Europa bij de inlichtingendienst van de VS (OSS) gewerkt had in de waarschijnlijk ongerechtvaardigde verwachting bij te dragen aan de denazificatie. Maar gezien zijn status bij kritische naar meer democratie strevende studenten moest er van maoïstische kant tegen hem gestookt worden met oud nieuws. De Rode Tribune drukte verder grote stukken af van de hand van kameraad Lenin of kameraad Mao – omdat zij niet altijd handig waren met het verluchtigen van hun blad zag ik hier – onvergetelijk – een keer een zeug met biggen bij afgebeeld met daaronder het wijze devies van Mao: Verbeter de varkensteelt! Hetgeen verder niet in de tekst voorkwam.

In de nazomer van 1970 beleefde de Kommunistiese Eenheidsbeweging Nederland (marxisties-leninisties) haar mooiste uren bij de spontane havenstaking in Rotterdam, niet gesteund door de staatsbonden en in Rotterdam stelde de CPN niet veel voor zodat de maoïsten plotseling solidariteit vormgaven door geld in te zamelen en dweilploegen (tegen stakingsbrekers) te organiseren. De heersers in Den Haag en elders waren beducht voor deze grote onbeheerste stakingsactie, die evenwel alsnog door toedoen van de CPN tot een einde gebracht moest worden want echt organisatietalent was ook weer niet voorhanden bij een afsplitsing van deze partij waarin vooral studenten zich konden vinden.

Ze hadden een heuse arbeider weten te strikken op het congres in Tilburg “Kapitalisme in de jaren zeventig”. Een havenstaker die ons kwam vertellen dat je vroeger met een portemonnee vol centen een emmer groente kon halen. En nu was dat omgekeerd. Denk je eens in, een heuse arbeider met echte arbeidersverhalen. Gejuich van het studentenvolk dat ook eens met arbeiders wilde solidariseren. De Modelstaker herhaalde de grap dus nog maar eens, en een KEN-bons vatte hem begrijpelijk samen om ons toehoorders duidelijk te maken hoever onze wereld van die van deze heuse arbeider afstond – en niet alleen geografisch. Ik was eerlijk gezegd wel gewend dat iedere cent werd omgedraaid, zeker in de jaren vijftig, maar ja, ik ben dan ook nooit maoïst geworden die juichte bij het ontmoeten van een arbeider. (Biografische notitie: mijn vader en moeder hebben elkaar ontmoet bij de Bata, de schoenenfabriek ja. U begrijpt).

De Rode Tribune heeft nog maanden kunnen teren op de roem van deze staking, die aanleiding was tot een hele stakingsgolf die de staatsbonden dan wel steunden omdat er loonsverhoging te halen leek, vooral in de metaalsector. Maar met de kommunistiese eenheidspret was het al spoedig gedaan. Nog geen jaar later lagen ze uit elkaar, de Kommunistiese Partij Nederland (marxisties-leninisties) en wat de voortzetting van de KEN (ml) zou zijn. De eerste noemde haar blad De Tribune en dan weet u misschien al zonder dat het verteld wordt dat dit de latere Socialistiese Partij zou zijn.

(Volgende keer gaan we verder)

Zomerbeeld 2013 - 2

Met kalkhoudend zand opgehoogd ruigteterrein - duizendblad met populierenpluis.

De ontdekking van de vrouw in de plant

Misschien is het niet merkwaardig dat men koste wat kost moest bedenken wat mannelijk en vrouwelijk is bij planten. Ik zou van bepaalde katjes zonder meer denken dat ze "vrouwelijk" zijn, maar er zijn bomen met twee soorten katjes aan een enkele boom - daarvan wordt de ene dan mannelijk genoemd en de andere vrouwelijk.
Dat dit onderscheid en deze aanduiding als een ontdekking tot stand kwam is niet toevallig in de tijd waarin het nog steeds Doorslaggevende Verschil Tussen De Seksen werd uitgevonden, omstreeks de tijd waarin de heksenverbrandingen op hun einde liepen.

Hoe de seksualiteit van planten uitgevonden werd wordt uit de doeken gedaan in Anatomische sekse als uitvinding in de botanie - hoe stampers tot vrouwelijke en meeldraden tot mannelijke geslachtsorganen werden 1675-1735 door Christien Brouwer, een proefschrift uit 2004. Een synopsis, een bespreking door Saskia Poldervaart. De plant als middel om de seksen (van de mens) op hun plaats te zetten. Blijkbaar vond Linnaeus meeldraden actief en stampers actief en zodoende. De Nederlandse namen zijn dan toch ten minste verwarrend. Als men er althans die betekenis aan wil geven. Maar kom maar weer eens uit dit vertoog, om toch ook deze term te laten vallen.
Niet spieken: welke van de afgebeelde planteonderdelen is de vrouwelijke respectievelijk de mannelijke...?

Ze durven het woord "totalitair" te gebruiken voor anderen

So you are a liberèl - een commentatrice van Microsoft en General Electric. Zij roept klokkenluider Edward Snowden op zich over te geven, want zo wil het regime het en degenen die haar betalen.
Het onwaarschijnlijkste en dus ongetwijfeld waarachtig gedebiteerde - de bron staat online, maar ik verwijs het liefst naar een tweedehandslink - is dat zij het niet heeft over de Stasipraktijken tot de zoveelste macht van het regime van de VS.
Zij verwijt Snowden dat hij toevlucht probeert te zoeken tot de "meest totalitaire regimes" van de wereld.
De meest totalitaire regimes van de wereld.
Zij bedoelt Venezuela of Rusland.

Vijftig jaar geleden al betoogden Baran & Sweezy dat er allang geen pogingen meer worden gedaan om het monopoliekapitalisme van de VS (en elders) van een glansrijke positieve ideologische rechtvaardiging te voorzien. Er kon alleen in termen van anti- worden geredeneerd.
Een halve eeuw later is het anti- nog absurder geworden.
Het verschil met toen is dat in toenemende mate het ideologisch bombardement niet meer geaccepteerd wordt, althans in ieder geval in de zaak-Snowden. Dat is winst. Een heel kleine, maar het is winst.

"They always get away"

Author: Gary Younge. Quickly removed from website The Guardian (UK) after a few hours.
Title: Open season on black boys after a verdict like this

Calls for calm after George Zimmerman was acquitted of murdering Trayvon Martin are empty words for black families

Let it be noted that on this day, Saturday 13 July 2013, it was still deemed legal in the US to chase and then shoot dead an unarmed young black man on his way home from the store because you didn't like the look of him.

The killing of 17-year-old Trayvon Martin last year was tragic. But in the age of Obama the acquittal of George Zimmerman offers at least that clarity. For the salient facts in this case were not in dispute. On 26 February 2012 Martin was on his way home, minding his own business armed only with a can of iced tea and a bag of Skittles. Zimmerman pursued him, armed with a 9mm handgun, believing him to be a criminal. Martin resisted. They fought. Zimmerman shot him dead.

Who screamed. Who was stronger. Who called whom what and when and why are all details to warm the heart of a cable news producer with 24 hours to fill. Strip them all away and the truth remains that Martin's heart would still be beating if Zimmerman had not chased him down and shot him.

Further reading
The comment is back after having been taken down for no acceptable reason. It struck me that the author apparently is a "person of colour" as they say in the USA. I suspect The Guardian had to put it back especially as in the US context nowadays it is seen as a leftwing paper, which it obviously is not (any more).

Blijf stralen

Muziekjes die onlosmakelijk verbonden zijn aan programma's en die niet eens veel ouder blijken te zijn dan die programma's, of die gekozen werden toen ze van start gingen. Top of the Pops, zondagmiddag, Light Programme BBC, gepresenteerd door Alan Freeman die perfect in het ritme van de plaat praatte.

At the sign of the swinging cymbal, Brian Fahey & Orch.
Alan Freeman is een van die grondleggers van Britse popradio uit Australië, dat met Bryan Vaughan, Norman SaintJohn, Colin Nicol en vooral natuurlijk Tony Withers een zeer grote bijdrage heeft geleverd aan een andere manier van radiomaken bij de westerburen in de vroege jaren zestig.


Little black samba, Norman Petty Trio
Radio Atlanta maar vooral natuurlijk het verzoekprogramma op Veronica, later Mi Amigo.

Die gelijktijdigheid gold niet voor de herkenningsmelodie van de RVZ-top-20. Nu even te vinden op YT. Speciaal voor u...


Tomorrow's cancelled, Shadows
Een hitlijst moet een markante tune hebben en ik denk dat ik hiermee wel een goede te pakken had.

De intro van de Veronica top-40 is natuurlijk pakkend, maar ik heb niets met dat programma verder. Het is ontleend aan een cover van deze deun, ook zoiets wat je kent zonder te weten wat het is (nou ja, "je", ik dan tenminste), en net als de tikmachine van Leroy Anderson (die te horen was op het einde van Newsnight gisteren, terwijl ik de desbetreffende post al had klaargezet - nou moe...).

Blue tango

Daar bij de gratie van het lot gaan u of ik

De Griekse anarchist Kostas Sakkas zit meer dan de zelfs door het regime voorgeschreven hoeveelheid tijd in voorarrest zonder ergens toe veroordeeld te zijn. Hij was sinds 4 juni in hongerstaking en is op 12 juli min of meer vrijgelaten na een rechterlijke uitspraak een dag eerder. Er moet wel een losgeld van dertigduizend euro betaald worden. Er zijn wel fondsenwervingsbijeenkomsten geweest maar of dit onmogelijke bedrag bijeengegaard is is vooralsnog onduidelijk. Hij is nu in het ziekenhuis aan het bijkomen van zijn hongerstaking.

Kostas Sakkas wordt er van beschuldigd lid te zijn van een merkwaardig klinkend stadsguerrila-achtig anarchistisch genootschap Conspiratieve Cellen Vuur of iets dergelijks. Van die kant is niets vernomen, Sakkas zelf ontkent. Het kan ook heel goed een bedenksel van de geheime dienst zelf zijn, waarschijnlijk zelfs.

In Californië zijn duizenden gevangenen in hongerstaking sinds 8 juli. De eisen zijn bepaald niet exorbitant te noemen maar het regime zegt niet te zullen buiten. Weet dat degenen die u beluisteren en bespieden altijd een reden zullen hebben u in een isoleercel te gooien, dus zet op zijn minst uw handtekening.

Over Heleen Nijkamp, zich noemende Mees, naar het bankiersgeslacht waar zij niet bijhoort, heb ik het hier nooit direct gehad, wel indirect meen ik. Eigenlijk wil ik mijn handen hier niet vuil maken aan wie ik als fascisten beschouw, ik weet ook wel dat dit niet consequent is vol te houden.
Fascisten? Ja, iemand die haar seksegenoten toeroept dat het maar eens afgelopen moet zijn met dat niet-werken, dat gedoe met die kinderen of wat zij ook niet wil dat vrouwen doen (en mannen ook zouden kunnen doen, maar dat komt al helemaal niet bij zo iemand op), die vindt dat "de verzorgingsstaat niet te handhaven is" en die zich onder valse vlag niettemin als vanzelfsprekend als opinieleider namens de partij van Troelstra, Drees en Den Uijl aandient, die in interviews laat weten dat haar vroegere minnaar natuurlijk nog van haar houdt want hoe zou hij daarmee op kunnen houden - hoe kan hij nou niet meer van haar houden (het staat mij bij dat ik dit wel besproken heb hier) - zo iemand hoort bij het hedendaags fascistisch vertoog.

Zie de mens op de foto's hier en en hier. De tekst is bijna overtollig, de herkomst van de fotoserie is mij onduidelijk maar de reeks zegt alles.
Een volledig wegvallen van decorum, in een flodderig nachthemd over straat lopen, godbetert in New York, maar niet een winkelwagentje met dozen en zakjes voortduwend maar achteloos met een waarschijnlijk peperdure tas. Dement, zou je zo iemand noemen. Misschien is zij het al jaren.
Juist omdat zij zelf niet weet waar je het over hebt - zij is vrijgekocht door een weldoener die zei dat God hem hiertoe opdracht heeft gegeven, dankbaarheid heeft zij niet getoond want zij zou niet weten wat de handeling van die man inhoudt - vraagt zij om compassie.
De kans dat u of ik ooit dementerend over straat loopt is groot. Niet op ons vierenveertigste wellicht. Bij mij kan het al niet meer.
Tat tvam asi.

De tikmachien

Muziekjes die herkenning oproepen zonder dat je de herkomst precies weet.

Soul bossa nova, Quincy Jones Orchestra


Yakety axe, Chet Atkins. Laat u niet foppen, het duurt net geen twee minuten. En het was een bescheiden hit op Radio London 266, 1965, voordat het werd losgelaten op slapstick-achtervolgingsscènes.


The typewriter. Typisch achtergrondmuziekje bij "lichte" onderwerpen op film- of televisiejournaals, in vroeger dagen.
Uitgevoerd door het mandolineorkest van Lugano, Ticino. Pas deze week kwam ik er achter dat dit een tamelijk serieuze compositie is, die ook met zeer ernstige gezichten wordt uitgevoerd hier. Gelukkig blijkt men wel te kunnen lachen na afloop.
Mandolineorkesten waren cultureel deel van het levend anarchisme in Noord-Nederland.

Nieuw! De vluchteling als schietschijf!

door Joke Kaviaar
Altijd al geweten dat die bewakers van de 'Dienst Vervoer en Ondersteuning' (DV&O) van justitie wapens dragen, maar dat ze die ook gebrúiken... dat hoor je nooit. Behalve vandaag: schieten op een vluchteling! Ze kunnen wat mij betreft bij deze hun grof geschut per omgaande terug krijgen! Pang!

Menigmaal zat ik zelf in zo'n gevangenenbusje, als ik weer eens een kort strafje moest uitzitten... op 'transport' heet dat dan, een term die je niet verwacht als het gaat om het vervoer van mensen, maar bij gevangenen heet dat zo. Transport van de ene bajes naar de andere, transport van politiebureau naar bajes, transport van gerechtsgebouw naar bajes, transport van bajes naar ziekenhuis... het is allemaal .. transport. Maar o wee, als het vee ontsnapt!

Ja, ik wist het wel, dat die lui wapens dragen. Bij aankomst van de gevangenispoort zie je ze even uitstappen, dan moeten ze hun blaffer inleveren. In de bajes mogen ze die namelijk niet dragen. Daar heerst een ander soort wapenregime, dat van de groffe mishandelingen door het Interne Bijstands Team of de Landelijke Bijzondere Bijstand, altijd even vakkundig verhuld in rapporten die spreken van 'gepast geweld' wanneer iemand lens is getrapt en geslagen, met pepperspray bespoten, aan handboeien en voetboeien naar de isoleercel is versleept en aldaar onderworpen aan de vernederende uitkleedpartij en visitatie alvorens de deur van een lege betonnen cel dicht te smijten en de gevangene aan zijn of haar lot over te laten, al dan niet voorzien van 24-uurs camera observatie. Nee, die lui van IBT en LBB hebben in de bajes doorgaans geen pistolen nodig in een omgeving van camera's en gesloten deuren, van ultieme controle. En ik zeg “doorgaans”, want ook deze lieden hebben de bevoegheid om zich terdege tot de tanden toe te bewapenen, wanneer justitie dat nodig acht. Een gevangene is zijn leven nooit zeker in de handen van de staat die elke opstand of ontsnapping beschouwt als een terreuraanslag.

Het grootste gevaar loert 'buiten', als de gevangene op transport moet en in aanraking zou kunnen komen met dat 'buiten', een voor hem of haar doorgaans onbestaande wereld vol verleidingen en vrijheid, verboden terrein, per definitie een gevaar voor de samenleving waar iedere gevangene een soort terrorist is die klaarstaat om mensen te gijzelen, te beroven, te vermoorden. In de getroffen voorzorgsmaatregelen bij een eventuele ontsnapping wordt uit principe niet naar persoon onderscheid gemaakt. De bewaking van de in minicellen in bussen vervoerde gevangenen geschiedt altijd door twee bewakers van die Dienst DV&O en die zijn dus bereid om te schieten in het geval een ontsnapping zich voordoet, zoals nu.

Ontsnappingen.. je hoort het niet vaak. Waarom zou je ook, je moet wel een forse straf uit te zitten hebben, wil het de moeite waard zijn om ervandoor te gaan, op de vlucht naar een leven van achterna gezeten worden, gezocht worden, opgejaagd worden. Dan maar beter uitzitten en klaar zijn ermee, toch?
Voor de vluchteling die in Utrecht vanuit het ziekenhuis de benen nam, lag dit anders. Het ligt anders voor al die opgesloten vluchtelingen. Voor hen geen 'rehabilitatie', geen 'terugkeer in de maatschappij'. Voor hen geen tweede of derde kans, geen hulp of begeleiding bij het vinden van een huis, het vinden van werk. Ik wil niet zeggen dat het voor 'gewone' gevangenen allemaal zo rooskleurig en goed geregeld is, maar in elk geval pretendeert de staat tenminste nog dat er zoiets is 'overnieuw beginnen'. In elk geval bezat ik elke keer na het uitzitten van zo'n korte straf nog altijd mijn paspoort, mijn BSN nummer, mijn rechten voortvloeiend uit mijn Neederlanderschap.

Zo niet deze ontsnapte vluchteling. Zo niet al die vluchtelingen in de grensgevangenissen. Wat hen wacht na die periode in dat 'detentiecentrum', die van een onbekende duur is zodat een mens daar gek van wordt, die van een ledigheid is door het ontbreken van enig perspectief op een toekomst, die mensen elke dag angst aanjaagt en tot zelfmoord drijft, wat hen wacht na die cel... deportatie? Of: weer de straat op, met weer die brief “U dient het land binnen 48 uur te verlaten”, die geen antwoord geeft op de vraag “Waarheen?”
Voor die vluchteling betekent het einde van die 'vreemdelingendetentie', die straf die officieel slechts een maatregel is, enkel maar opnieuw dat leven in de wetenschap dat elk moment een racistische ID controle een einde kan maken aan dat vogelvrije bestaan!

Als dát je perspectief is, dan heb je niets te verliezen met een ontsnapping. Het resultaat is dan in elk geval niet die deportatie. Het resultaat is hooguit dat opgejaagde leven dat je anders toch al had gekregen. Een vluchteling was je al, dus er verandert niets. Tenzij... er een triggerhappy bewaker achter je aankomt die koste wat het kost je ontsnapping wil verhinderen, desnoods bereid is om je overhoop te schieten, dood te schieten, omdat je voor hem gevaarlijk bent omdat je een gevangene bent, omdat het zijn werk is, punt uit. Zelfs dan kan ik me voorstellen dat een wanhopige vluchteling die na deportatie in zijn of haar 'eigen' land te vrezen heeft voor marteling, vervolging, executie, ook dát risico voor lief neemt.
Het enkele gegeven dat dit levensgevaar voor vluchtelingen een feit is, maakt op voorhand van een ieder die de wapens tegen een vluchteling opneemt, een beul, ook al gebeurt het in zogenaamd 'beschaafd' en democratisch Neederland! De verantwoordelijkheid blijft hetzelfde. Verantwoordelijkheid, die ook geldt voor een ieder die daartoe de wet heeft gemaakt of aangepast. Verantwoordelijkheid, die geldt voor iedereen die als ambtenaar de opdracht geeft tot afwijzing, tot deportatie, tot opsluiting. Beulen, stuk voor stuk en allemaal. Denk maar niet, ambtenaar, dat je je handen in onschuld kunt wassen omdat je er niet naast stond toen die bewaker dat schot loste vandaag! Datzelfde geldt voor al die mensen die zo nodig op een burgernetbericht moesten reageren om te helpen de ontsnapte vluchteling op te sporen. Smeerlappen! Je werkt mee aan een systeem dat mensen het leven afneemt, doorgaans in stilte, maar vandaag met veel lawaai: PANG! Ik hoop dat jullie het gehoord hebben. Ik hoop dat het geluid van dat schot nog lang nagalmt in de oren van al die behulpzame jagers. Laat het jullie treffen in je slaap!

Beulen zijn jullie, bewakers! Pang!
Beulen zijn jullie, smerissen! Pang!
Beulen zijn jullie, daar in het ministerie van 'veiligheid en justitie'! Pang!
Beulen zijn jullie, daar bij de IND! Pang!

Ze hebben hem gevangen, die ontsnapte vluchteling. Terug naar Kamp Zeist, twee weken strafcel, in elkaar gebeukt en wel. Dat is het minste dat hij verwachten kan, als ze hem daar weer naar binnen slepen. Die straf is standaard. Ook voor vluchtelingen in een detentiecentrum, want daar heerst hetzelfde regime als in een gevangenis of huis van bewaring, geregeld in de penitentiaire beginselen wet. En daarna? Naar Vught, met het label vluchtgevaarlijk of beheersproblematisch? Het zou me niets verbazen. Voor een vluchteling de zoveelste hel na die van het land vanwaar hij kwam, het opjaagbeleid in Neederland, Kamp Zeist..
Ach, het is maar een 'illegale vreemdeling', daar horen we toch nooit meer wat van. Geen haan die er naar kraait.

Pang, Teeven! Dat zullen we nog wel eens zien!

Algemene stakingen aan de orde van de dag

Een dag van algemene staking in zowel Brazilië als Chili. In Portugal lijkt een eerdere algemene staking, de vierde sinds de revolutie van 1974, het kabinet te doen wankelen. (De Braziliaanse staking is zelfs de vierde in de hele geschiedenis van het land.) Maar er is geen partijencombinatie die een koerswending zal doorzetten.
En ik waag mij al met al (nog) niet aan een beoordeling van de situatie in Egypte, al wijst de blokkade van Gaza en de jacht op de top van de Ichwan nou niet direct op iets revolutionairs althans iets democratisch.

Een ontmoedigende vraag: als de heersende klasse toch al van plan is tot massaontslagen over te gaan, wat voor effect moet een algemene staking dan hebben? Het duidelijkst geldt die vraag nog voor Griekenland.

Zomerbeeld 2013 - 1

De zwanebloemen, het enkele grasklokje, de egelskoppen, zij lokken, ik moest nog populierenpluis fotograferen - sinds februari, o ja en een middagje de Ooij in juni, nog nauwelijks buiten geweest in Nederland.
De tuin heeft kamperfoelie die de hele omgeving met zijn geuren vult.

De veilige haven en het geweld

Zij liet mij zien wat zij mij in gesproken woord niet kon vertellen. Een conclusie die ik pas jaren later kon trekken. Dat zij niet over haar psychiatrisch dossier kon praten meende ik te begrijpen. Al wist ik er toch wel het een en ander van af. Zij had als verpleeghulp in de psychiatrische zorg gewerkt en was schielijk aan de andere kant terechtgekomen. Maar hoe dit precies in zijn werk was gegaan was onduidelijk.

Het dossier vermeldde een verkrachting in familiekring. Het bevatte ook de mededeling dat de familie streng gereformeerd was, iets wat ik nooit achter mijn lieve vriendin had vermoed. De onuitgesproken insinuatie - ook weer iets wat ik jaren later pas kan bedenken - is dat zij het er naar gemaakt had, duivelse lusten, onbedwingbare mannelijkheid, de zonde op de loer.

We waren nogal verliefd op elkaar en het was voor mij voor het eerst dat ik kennis had aan een meisje dat ik in mijn armen kon nemen en kussen in de wetenschap dat dit haar blij maakte zoals het mij blij maakte. Er was een grens en die is nooit overschreden. Een enkele keer was dit mij eigenlijk nogal moeilijk maar niets is te moeilijk als er genoeg liefde is. De ironie van het lot wilde dat toen ik laat in de nacht die ene keer alleen mijn verlangens aan het koesteren was (wat gebruik ik onnederlands-indirecte taal, vind u niet?), er aangebeld werd op het onmogelijke tijdstip door een meisje dat kwam logeren. Eigenlijk heb ik ook haar iets niet gevraagd, namelijk waar ze zo laat vandaan kwam. En zo heeft het leven zijn raadselen.

Toch is een van die raadselen voor mijn gevoel misschien niet opgelost, maar er schijnt wel een naar maar verhelderend licht op. Het huiselijk geweld dat mijn vriendin blijkbaar het huis uit gedreven heeft en ongetwijfeld ook weg van een bars en onherbergzaam "geloof".
Ik heb intussen zoveel vergelijkbare verhalen gehoord, of meestal ook even indirect vernomen dat er een schokkend beeld van gewelddadig gezinsleven uit naar voren komt. Gezin is bijna altijd geweld, zelden maar de veilige haven die het officiële verhaal er van wil maken.
Maar in de grote niet alleen culturele contrarevolutie van de afgelopen decennia is het misdunk geworden dit te zeggen. De antipsychiatrie waar mijn vriendin zowel als het in het holst van de nacht aanbellende meisje in geloofden staat in de verdachtenbank. Eigenlijk weer samen met De Vrouw die het geweld ondergaan heeft - men moet niet zeuren, aan het werk.
Knarsend komt het raderwerk van het kapitaal tot stilstand. Een raderwerk dat intussen opgehouden is te werken, alleen mag ook dat nog steeds niet gezegd worden.

Ik ben voor u, hoor

Geachte mijnheer Rentes de Carvalho,

Wij hebben elkaar een keer ontmoet, en dat was typerend.
Wij stonden ergens in een rij, en u moest er even uit, en zei tegen mij, met een heel licht accent dat mij zekerheid gaf, dat u daarmee uw plaats niet opgaf.
Uw fraaie beschrijving over de onbedwingbare Nederlandse lust tot voordringen indachtig knikte ik. Natuurlijk.
Ik heb het in Vila Real de Sto. Antônio kunnen observeren. Spaanse busladingen goedkooptetoeristen die het stadje overvallen om broodjes van een paar centen goedkoper in te slaan, en daarbij elkaar verdringen voor de toonbank. De "inheemsen" in hun berusting terzijde schuivend. Het gaat wel weer over. Ik denk dat de snelweg over de Guadiana en de invoering van de euro er nu een einde aangemaakt heeft.
Maar niet aan het verschil.
Nederlanders zijn in doorsnee nog grotere hufters en u beschreef dat meesterlijk. Het was mij een eer u in de rij mee te maken.

En ja, hoe goed ik Lissabon ook meen te kennen, ik heb uw gids en ik heb hem meegenomen de laatste keer.
Lissabon, zo'n twintig jaar later, vond ik wat treurig. We zijn nu weer twintig jaar verder. Eerst maar weer eens revolutie?

Wat betreft uw ongeloof ten aanzien van de bestaanbaarheid van christen-anarchisme, het is me nogal wat. Ik heb nog heel wat werk te doen, blijkbaar. Ik ben zo geschrokken dat Alex en ik het zomaar opgestuurd gekregen hebben, dat boekje over Gonçalves Correia, dat we er geen van beiden nog aandacht aan besteed hebben. Maar lees hier over hem alstublieft.
Spoedig dan maar.

En o ja, ik heb Portugees geleerd van iemand van de gastarbeidersvereniging destijds, voor een gymnasiast is het wat minder moeilijk, bovendien houd ik van die prachtige bijna Amsterdamse tweeklanken al spreek ik zelf mijn Nederlands niet zo. Ik ben nooit vergeetachtig of onverschillig geworden ten aanzien van Portugal na de contrarevolutionaire ontwikkelingen waar iemand als Harry van den Bergh zo mooi aan meegewerkt heeft. In mijn jeugdige overmoed heb ik wel risico's genomen, en dat zou ik nog/weer doen.

Adeus.

Niet storen, hier wordt gewerkt

Stripwinkel Het besloten land in Leuven had een eigen radioprogramma op SCORPIO en de winkel wilde zijn vleugels uitslaan op Nederlandse "alternatieve" (vrije) radio. Radio 100 hebben ze niet gehaald, Radio Rataplan in Nijmegen wel.

Ik denk niet dat men mij herkende als oud-collega van SCORPIO toen ik er jaren geleden alweer een stripschriftnummer uit de opruimingsbak haalde, een euro, een Toonderspecial. In Nederland zou je zoiets nooit zo goedkoop vinden en ik sprak er ook mijn verbazing over uit.
"Een Ollander, daar is hier geen interesse voor," was het antwoord.
"Hij is geen Hollander, hij komt uit Groningen," was mijn gestoken antwoord.
"Dat is voor ons hetzelfde."

Zet die Europese of Grootnederlandse gedachte uit uw hoofd, mocht u die echt koesteren, wat u hopelijk niet doet.
Voor mijn gevoel heb ik het opmerkelijke verhaal van een van de zoons van Toonder uit dit boekje eerder naverteld in het openbaar, maar ik kan het niet vinden. Daar gaat-ie dan.

*
Toonder zat driftig te tikken, dat kon je door de deur van zijn werkkamer horen.
Daar ging de bel. Op de stoep stond Waling Dijkstra, die Marten dringend wilde spreken.
Dat kan echt niet, zei zijn zoon, hij is aan het werk en daar wil hij niet bij gestoord worden, dat weet ik zeker.
Waling hield aan. Hij had een mathematische formule voor de ontwikkeling van stripfiguren uitgewerkt en die moest Marten beslist zien.
Zijn zoon aarzelde, want Waling was niet zomaar weg te sturen.
Hij zou even kijken of zijn vader gedisponeerd was.
Het intense tikken op de schrijfmachine ging door. Zoon keek even om het hoekje de werkkamer in, in de verwachting boos weggestuurd te worden.
Aan de tafel achter de schrijfmachine zat niemand. Het tikken werd gedaan door iets/iemand die onzichtbaar was.
Ontdaan ging de zoon terug naar de deur, belet was echt niet mogelijk, zei hij terecht, en Waling drong niet verder aan.

Jaren later vroeg zoon dan in het openbaar in geschrifte of zijn vader nog eens zou uitleggen hoe dit zat.
De uitleg is niet gekomen, naar mijn weten.

*
Een van de betrokkenen in het verhaal heeft een rol in mijn leven gespeeld, en voor mijn gevoel was hij net zo magisch als de officiële hoofdfiguur van het verhaal.
Waling was mathematicus dus die formule klinkt heel herkenbaar. Ook, dat er tenslotte niets van terechtgekomen is.
Misschien heb ik haar wel in een bundel geschriften van zijn hand die ik gered heb van de boekverbrandende barbaren.
Ik heb wat gedachten over dit verhaal die ik zo het lot het mij toestaat alsnog zal uitwerken.

Zielestrelend

Eerder deze week noemde ik in een post Russ Winstanley, die bepaalde intimiteit maar niets vond ("swapping some saliva"), iets waar men zich in "disco's" mee bezighield, maar onder zijn bezielende leiding diende er gedanst te worden. Ik heb de passage veranderd maar ik kom er wel op terug.
Ik vind het maar een raar verwijt en ik heb vernomen dat ook in de Northern Soulscene natuurlijk innige contacten werden gelegd. En ik weet niet of ik mij nou bestraffend toegesproken moet voelen alsnog, achteraf.
Zou het kinnesinne kunnen zijn over dansmuziek die plotseling uitbrak en Northern Soul beconcurreerde? Beetje overbodig.
Wat crossoverartiesten uit beide scenes.


Hold back the night, Trammps (ook bekend als: Scruboard [sic])


Rubber band man, Spinners


Âme caline [Soul coaxing], Biddu Orchestra


Als we het er toch over hebben: de versie van Sounds Orchestral, themetune van Andy Archer op RNI

Putschistisch socialisme?

Rentes de Carvalho zei het in de dagen van O processo al: de nationalisatiegolf na 25 april 1974 kon vooral verklaard worden als een manier om het kapitalisme te moderniseren in Portugal, niet als een stap naar socialisme.
Het is waar gebleken, maar wij jeugdigen vonden het naar geheime dienst riekende stokerij. Wij wilden graag, of we iets op hadden met het leger als zodanig was weer een andere vraag. Maar ook die kon niet zomaar met een afwijzing worden beantwoord. Wat er gaande was in Portugal was een proces, inderdaad, en dit stond niet los van de staatsgreep en de verdere opstelling van het leger of onderdelen van het leger, en daarnaast: nationalisatie betekent geen socialisme. Het kan er wel de voorwaarden voor scheppen en dat hoopten we dan.

Portugal 1974 blijft niettemin het voorbeeld bij uitstek van de militaire staatsgreep die verwelkomd moet worden, officieel ook door "rechts", omdat het fascisme gebroken werd, maar "rechts" is zijn onschuld ten aanzien van fascisme al meer dan tachtig jaar kwijt.

Bouterse en zijn militairen speelden met het beeld van de Portugese revolutie. Meer dan retoriek is het niet geworden. Iets soortgelijks geldt voor Ghana en luchtmachtluitenant Jerry Rawlings, wiens staatsgrepen zelfs in mijn privéleven hebben ingegrepen. Wellicht hadden de Surinaamse militairen ook zijn beeld voor ogen.
En dan Thomas Sankara, die - waarbij Amílcar Cabral over het hoofd gezien wordt, om maar iemand te noemen - de Che Guevara van Afrika wordt genoemd. Putschistisch socialisme, Afrika leek er een abonnement op te hebben (ik vergeet net nog niet de Volksrepubliek Kongo te noemen).

Hoe kan een afzetten van de gekozen president toegejuicht worden "op straat"? En zo ja, omdat hij zich tot autocraat ontpopte - dat zegt men en het zal echt wel waar zijn - dan dient de grens getrokken te worden bij massa-arrestaties en schieten op tegendemonstranten. Om van het isoleren van Gaza, waar de Islamitische Broederschap aan het bewind blijft, als Hamas, nog niet te spreken.
Blijdschap over Egypte kan ik nog steeds niet (al zijn ook hier de redenen met mijn persoonlijk leven verweven) opbrengen.
Op naar de volgende ronde?

ADDENDUM
Saudações especiais para @s leitores de Portugal...

De anarchistische drempel

De macht lag op straat, of misschien ligt zij daar nog - en er waren/zijn zichtbare anarchisten bij de laatste, grootste mobilisatie in Egypte.
Maar als ergens de afgelopen dagen de "anarchistische drempel" bereikt lijkt (leek?) te zijn is (was?) het wel Egypte - de leiderloze omwenteling van onderop. En het valt eigenlijk nog lang niet te zeggen of het leger dat alsnog de regering opzij heeft gezet nu vrij spel zal hebben.

Toen ik van het verschijnen van Paul Cudenec's boek The anarchist revelation hoorde heb ik het meteen besteld - prompt hierna bood hij mij een exemplaar aan als hij zijn auteursexemplaren binnen zou hebben. Te vroeg, te laat. Maar helaas, zo werken de posterijen in het Markttijdperk, ik heb nog steeds niets ontvangen.
Een interview met Paul.

Een dag in het stervensproces van de Orde

De contrarevolutie heeft altijd de warme steun van Washington, ook als zij niet direct openlijk wordt uitgesproken. Aan het einde van een opmerkelijke dag valt de rekening niet op te maken.

Het Imperium stond het ernstigst te kijk door de feitelijke gijzeling van het Boliviaanse staatshoofd. Dat de hele wereld zo'n beetje afgeluisterd wordt door de "veiligheidsdienst" van de Verenigde Staten is met enig gemor begroet vanuit Berlijn en Parijs (Den Haag en Londen vonden het allang best), maar als de klokkenluider die dit bekend heeft gemaakt misschien naar Bolivia wil uitwijken is dit reden genoeg in NAVO-landen het presidentieel vliegtuig landingsrecht te ontzeggen. Oostenrijk blijkt dan nog steeds zijn formele neutraliteit te handhaven - neutraliteit tussen welke partijen, zou men kunnen vragen. De donkerhuidige moet zijn plaats kennen. Het vliegtuig wordt doorzocht en mag grootmoedig op weg naar Bolivia vanaf Moskou landen in de oudste Europese genocidekolonie.

Het massaprotest tegen het afknijpen van het proletariaat leek even tot een scheuring in het regime in Portugal te leiden. Ik weet toch al niet wat ik mij moet voorstellen bij een dreigende breuk tussen salazaristen en liberaal-fascisten, en het ziet er naar uit dat het alweer voorbij is. De klasseoorlog moet voort.

De macht ligt op straat maar wordt de macht van de bezittende/beheersende klasse hiermee gebroken? Egypte heeft de afgelopen dagen de grootste mobilisatie uit waarschijnlijk de wereldgeschiedenis gezien, waaruit vooral blijkt dat het revolutionaire proces dat "bovenkwam" begin 2011 doorwerkt. Opmerkelijk: de formeel-democratisch gekozen president en zijn partij wordt weggejaagd respectievelijk weer ondergronds gestuurd. Ik zou niet durven zeggen dat deze afzetting een overwinning van de contrarevolutie is - ook het leger wordt geconfronteerd met de macht van de straat en heeft weinig manoeuvreerruimte. Een verschuiving binnen de heersende kringen, de volgende ronde kan niet lang uitblijven.
Een bewogen dag in het spektakel van het einde van het wereldwijde kapitalisme loopt ten einde.
Of de vorm van de tegen- of antimacht al zichtbaar wordt wil ik wel hopen maar dan moet er ook in de metropolen zelf iets van dien aard tevoorschijn komen.

Tom Mulder, de dubbele tijdmelder

In de nazomer van 1962 werd mijn moeder lang min of meer gegijzeld gehouden in het ziekenhuis - eerst met hernia en toen met "niet te regelen suikerziekte". Ik heb inmiddels een operatie onder volledige narcose meegemaakt die op de late ochtend werd uitgevoerd en 's middags kon ik weer weg. Van het ene uiterste naar het andere. Hoeveel maanden mijn moeder in het ziekenhuis heeft doorgebracht in 1962 - geen idee meer.

Op een dag besloten mijn oom en tante mijn zus en mij onder hun hoede te nemen, het betekende verhuizing voor 's avonds en 's nachts naar hun huis aan de Bilderdijkstraat, dicht bij de hoek van de Kinkerstraat. Het waren bewogen dagen - op een ochtend klaagde mijn tante dat ik mij niet goed gewassen had - ik had een zwarte streep onder mijn neus. Hoe kwam ik daar aan? Ik inspecteerde hem en moest haar melden dat het haren waren. "Dat bestaat niet" - maar er was niets aan te doen. De dagen waarin mijn puberteit fors doorbrak, zonder het toeziend oog van mijn moeder. Gelukkig eigenlijk maar.

Vanuit mijn raam aan de straatkant van de Bilderdijkstraat keek ik op de daken van de langsrijdende trams. Lijn 3, de lijn die ik naar school moest nemen, het liefst had ik een tweeasser. In het weekeinde werd de dienst gedaan door drieassers. In de Kinkerstraat kruiste de opmerkelijke reeks lijn 7 - 17 - 27. De laatste twee waren er maar net. Vooral lijn 27, onwaarschijnlijk hoog nummer, fascineerde mij. Er was helaas geen reden er een rit mee te maken (nu zou ik het wel weten: een halte, dan overstappen op lijn 10, die stopte dichter bij school ook - terug was niet aan de orde, dan reed de lijn al niet meer - te laat, te laat voor dit alles).

In mei 1963 verdwenen de tweeassers van lijn 3 uit de gewone dagdienst van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat. Ik vierde het met dit droevige plaatje van Andy Williams. Het intro roept nog steeds dat gevoel van persoonlijk verlies op.

Nee, het gaat dus niet over een menselijke geliefde...

Dan, mei 1965, verdween zonder ophef tramlijn 5, waaraan ik mijn avatar ontleen, definitief uit de buurt waar ik opgegroeid was. Ik trok een woensdagmiddag uit om de vervangende buslijn uit te proberen. Op de achterbank van de (nog steeds vrijwel leeg rondrijdende) lijnbus schoot mij dit nummer te binnen dat ik altijd opdraag aan mijn lijn 5.


She's coming home, The Zombies
Alweer, geen verband met "een mens".

In 1983 heb ik een serie op RVZ gedaan, "Het is den wagenbestuurder verboden onder het rijden te spreken - voor inlichtingen wende men zich tot... Rob Gerritsen - van oude lijnen en tramwagens die voorbijgaan".
Ontleend aan het bordje op het voorbalkon van de klassieke trams, men diende zich "tot den conducteur" te wenden.

Een kleine tien jaar later was ik nog eens in het huis van mijn oom en tante in de Bilderdijkstraat. Zij waren gevlucht voor de herrie van de kraakdisco aan de overkant. Nu woonde er een lieve collega van de radio met wie ik enkele in de symbolisch zwaarbeladen omgeving aardige ogenblikken meemaakte.
Trams, radio, deejaying, prousten, Amsterdam.

Ik heb meer gemeen met Tom Mulder dan - ach, mij lief is - ik vond (vind) hem een wat luie diskjockey die iets te opvallend Engelse voorbeelden nadeed, tot aan zijn herkenningsmelodieën toe. Je kunt het ook als een eerbetoon zien, maar behalve freaks als ik zullen niet zoveel luisteraars in Nederland zijn grappen en stijl herleiden tot met name Keith Skues.
Tom Mulder is heel Amsterdams en heeft een zich gestaag uitbreidende collectie columns over Amsterdamse trams.
Den wagenbestuurder ben ik er nog niet bij tegengekomen. Misschien komt hij nog.

Boommarters in Noordhollands duin

Op een hete dag - iedereen was ongetwijfeld naar het strand, het was buitengewoon rustig in het duin, en dat in hoogzomerse vakantietijd - zag ik zowaar een boommarter klimmen in de Noordkennemer duinen. (Ik meen dat het 2003 was).
Ik heb het gemeld.
Tien jaar later lijkt de boommarter in de Noordhollandse duinen ingeburgerd. Twee jongen en het moederdier.