19 februari, 2013

De verbazende genade van de revolutie


Het is moeilijk uit te leggen wat deze instrumentale versie van Amazing grace bij mij losmaakt. Zou het bij meer mensen zo werken?
Ik verwijs niet naar het Isle of Wight Festival van 1969 of 1970, ik verwijs naar de wonderlijke dagen van Radio Geronimo vanuit Monte Carlo, het "alternatieve" Radio Luxemburg. Deze klanken kondigden de uitzending aan.
Ik word weer even de twintigjarige die zeker weet dat de bestaande verhoudingen omgewoeld zullen worden op een niet te ver tijdstip in de toekomst. Hoe, dat wist hij (ik) ook niet precies, maar het bestaande kan niet waar zijn.
Ach, ik heb deze verbazingwekkende genade al vaker ter sprake gebracht, het is de indruk van afgelopen vrijdag, zo'n twaalf uur achtereen de revolutie bespreken die niet gekomen is maar die ons wacht - want de revolutie is een proces. Dit laatste besefte ik nog niet op mijn twintigste.

De Revolutie zou een breuk in zoniet met de tijd zijn, een kairos-moment - een term die ik niet kende, maar een van de boeken die mijn zicht op de wereld vormden, The dialectics of liberation had het over een vergezicht van gebroken klokken. Voorbij het punt waar de tijd doorbroken zou worden lag de nieuwe wereld. Piet Reckman beschreef het in zijn Sociale aktie wel bijna pathetisch: iedere traan zou gedroogd worden, de woestijn zou bloeien.

Het Socialisme, dat voorbij het breekpunt lag, zou heel in de verte iets te maken kunnen hebben met de maatschappijordening in het zogeheten Oostblok, maar ook alleen in de verte. Oorlog en onderdrukking zouden er niet meer zijn. "Mazzeltov zal het wezen" schreef Reckman tot groot vermaak van mijn kameraad Isobel.
Het is eigenlijk wonderlijk dat er geen verband was tussen het heden met zijn verschrikkingen van massamoord, uitbuiting en dictatuur en het visioen van na de Revolutie.

Roel van Duijn had het er vrijdag over en mijn eigen droombeeld van omstreeks die tijd kwam boven bij de confrontatie met de muziek die er bij hoorde.
Wat een flinke knauw aan mijn optimisme was, was niet eens - wonderlijk te zeggen - de staatsgreep in Chili van 11 september 1973, maar de contrarevolutie in Portugal van 25 november 1975 en de er op volgende straffeloze bezetting van en massamoord in Oost-Timor. Voeg daarbij de moord op een dierbare kameradin en daar was de harde landing. En het wakkerworden uit een jeugdig idee?

Ergens achter de horizon ligt het punt waar het goedgemaakt zal worden: wat is kan niet waar zijn. Nog steeds.

Geen opmerkingen: