Je bent verantwoordelijk voor het verrichten van alle voorkomende werkzaamheden in het verkoopproces met als doel het bereiken van een optimaal commercieel resultaat.Het eindpunt van iets wat zo'n ruim veertig jaar geleden begonnen is: de Derdewereldwinkel. Waar misschien wel potjes honing uit "de Derde Wereld" te koop waren, maar waar het in de eerste plaats ging om de bewustwording/-making van een groter publiek van de onrechtvaardige verhoudingen in de wereld en wat er aan te doen. Meestal ook door boeken- en bladenverkoop.
Ik ga niet de hele geschiedenis van het fenomeen (derde)wereldwinkel van de afgelopen decennia in een notedop afdraaien. Ik zoek de landelijk bekendste van destijds en lang daarna, waar het woord imperialisme allesbehalve taboe was. De Uitbuyt, Wageningen, nu hoofdzakelijk doend aan kunstnijverheid, naar ik begrijp. De geschiedenis weerspiegelt de teloorgang van wereldomvattende maatschappijkritiek doorheen dezelfde decennia - de preventieve contrarevolutie die weerspiegeld wordt in het idee van "eerlijke handel", die marketingtechnisch lekkerder klinkt als "fair trade", te koppelen aan een boektitel van een schrijver die niets meer terug kan zeggen, de opmerking dat "kritische boeken" tegenwoordig bij iedere boekhandel te koop zijn (!) om te eindigen in de cadeautjessfeer waar een optimaal commercieel resultaat behaald dient te worden.
Imperialisme is onzin, "het westen" bevordert de mensenrechten. Door eerlijke handel, bijvoorbeeld. Ik zag een Telegraafkop langskomen, "de wereldwinkel gaat met zijn tijd mee". "De tijd" is hun tijd. Daar moet je in meegaan.
In mijn "Biafraanse" tijd, die in zekere zin nog steeds voortduurt, was er nog niet zoiets in Amsterdam. De Amsterdamse wereldwinkel was vervolgens opmerkelijk genoeg gevestigd aan het Rokin, een "lokatie" die nu natuurlijk niet op te brengen zou zijn voor zo'n initiatief.
Ik ben er geloof ik ook maar een keer geweest. Ik vond er een Engels boek met teksten van Amílcar Cabral, de theoreticus en aanvoerder van de guerrilla in Portugees Guinea oftewel Guiné-Bissau - de enige Portugese kolonie die op het punt stond zich vrij te vechten - reden voor de geheime dienst hem te laten vermoorden in Conakry, 20 januari 1973.
Achter de kassa aan het Rokin stond iemand die vond dat er elementairder boeken waren over de Portugese koloniën en die mij vroeg of ik zeker wist of ik hier al aan toe was. Ik kan niet anders dan geïrriteerd gereageerd hebben. Blijkbaar moest je beginneling zijn om hier binnen te lopen.
Maar ach, het viel niet te weten dat dit zou uitlopen in een geschenkjeswinkel met koloniale, naar New Age zwemende geur. India is heel spiritueel, wist u dat? Tibet ook. En anders de Indianen - optimaal commercieel resultaat verzekerd.
En met Guiné-Bissau is het ook niet goed gegaan. Integendeel.
Enkele teksten van Cabral in het Engels: The weapon of theory en "Verkondig geen gemakkelijke overwinningen", waarnaar de bundel die in 1973 bij Van Gennep verscheen is genoemd.
Een vroeg gedicht van Cabral, als ik zin heb binnenkort waag ik mij aan een vertaling.
ILHA
Tu vives — mãe adormecida —
nua e esquecida,
seca,
fustigada pelos ventos,
ao som de músicas sem música
das águas que nos prendem…
Ilha:
teus montes e teus vales
não sentiram passar os tempos
e ficaram no mundo dos teus sonhos
— os sonhos dos teus filhos —
a clamar aos ventos que passam,
e às aves que voam, livres,
as tuas ânsias!
Ilha:
colina sem fim de terra vermelha
— terra dura —
rochas escarpadas tapando os horizontes,
mas aos quatro ventos prendendo as nossas ânsias!
(Praia, Cabo Verde, 1945)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten