Slavoj Žižek:
The emergence of an international protest movement without a coherent program is not an accident: it reflects a deeper crisis, one without an obvious solution. The situation is like that of psychoanalysis, where the patient knows the answer (his symptoms are such answers) but doesn't know the question. It is only through the patient work of analysis that the right questions emerge.
En dit is een Radio Jerewan-verhaal met de conclusie:
A German worker gets a job in Siberia. Aware that his mail will be intercepted and read by censors, he tells his friends:
"Let's establish a code: if a letter you receive from me is written in ordinary blue ink, it is true; if it is written in red ink, it is false."
After a month, his friends receive the first letter, written in blue ink:
"Everything is wonderful here: stores are full, food is abundant, apartments are large and properly heated, movie theatres show films from the West, there are many beautiful girls eager to have affairs - the only thing unavailable is red ink."
Does this not grasp our situation? In the West, we have all the freedoms we could want - the only thing missing is the "red ink." In other words, we feel free because we lack the very language to articulate our un-freedom.
Perhaps this, then, is the role of intellectuals: not to listen to the demands of the protesters and provide clear answers - the protesters themselves are the answers - but rather to pose the right questions. In other words, to give the protesters red ink.
"Vrijheid" is nooit een abstracte leuze voor mensen die er de straat voor opgaan, de barricaden voor beklimmen, staken of wat voor actie dan ook voeren. De bezettingsbeweging, meestal makkelijk Occupy genoemd kan toch alleen hiernaar streven. Beëindig het kapitalisme, daar ga je niet de straat voor op, zoiets breng je in de praktijk - het is geen eis waar "de overheid" of wie dan ook aan zal voldoen.
De eerste week op het Beursplein bracht zeker niet alleen voor mij het idee en gevoel van bevrijding met zich, dat met het nazomerweer verdween. Was er geen rode inkt?
De verontwaardigden van Italië, Tunesië en elders kwamen bijeen op de pleinen om te demonstreren - in de oorspronkelijke betekenis: te tonen - dat zij er waren, ook al verklaart "de economie", wat gelijk staat aan "de politiek" hen tot overbodig. Hoog opgeleid - waartoe? Zelfs het twenty years of schooling and they put you on the day shift is niet meer toepasselijk. De mens is overbodig geworden voor het kapitaal. Het is de diepstgaande contradictie in de hedendaagse maatschappelijke ordening. Žižek stelt het in navolging van de mij tot nu onbekende Jameson: het creëren van overbodige mensen is deel van het exploitatieproces dat bij het kapitaal van heden behoort. Er zijn nog consumenten nodig, maar geen producenten, en zelfs voor arbeidssimulatie is steeds minder ruimte. De consumptiegoederen worden niet meer gemaakt door degenen die geacht worden ze te consumeren. Consumptie en productie zijn op bepaald niveau identiek maar dit zal nooit erkend worden door degenen die het bestuur vormen van het politiek-economische stelsel.
In 1906 werd in de Rotterdamse haven gestaakt tegen de invoering van elevatoren. Deze machines zouden een hoop "traditionele" haven-/scheepswerkzaamheden overbodig maken: laden, stuwen, aanhaken, meten, wegen - de beroepen die ik tegenkwam bij genealogisch onderzoek naar mijn eigen voorgeslacht. De staking kwam op voor de morele economie van het arbeidersbestaan. De "modernen" - de sociaal-democraten - steunden de bazen, want machines zijn modern. De machines hebben gewonnen. De porder (meestal porster) gaat niet meer de huizen af, iedereen heeft een wekker in een of andere vorm. De lantaarnopsteker is verdwenen. Iedereen heeft een eigen gasfornuis, water-en-vuur is geen nering meer.
De pleinen zijn gevuld met korenwegers, lantaarnopstekers, porders en water-en-vuurvrouwtjes (zo heet het echt! mijn opoe was er een), ze hebben de tijd, het betaalde werk is er niet meer. Er is genoeg te doen, al was het maar in de vorm van van herverdeling van het nog bestaande "werk" - nog niet zo lang geleden kwam ik er achter dat het beginselprogram van de PvdA om een vijfurige werkdag vraagt - een eis die op geen enkele manier ter sprake gebracht wordt. Het kwellen van zoveel mogelijk mensen die zich overbodig moeten voelen heeft voorrang.
"Jullie vinden het misschien niet prettig, maar wij leven".
Nu de eisen nog...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten