De valkuilen van een eenzaam avontuur

Eenzaam avontuur heb ik in 1985 gelezen, in een periode waarin ik nog heel erg de verlatene was maar intussen van een jonge vrouw die van de juiste feministische geloofsbrieven was voorzien te horen had gekregen dat mij een rotstreek was geleverd.
Dat wilde ik horen, dat wilde ik niet horen.

In 1985 was "lesbisch" geen punt meer in een roman waarin het voor deze lezer een wat geheimzinnig zijpad van de verhaallijn was. De mannelijke hoofdpersoon die in feite op termijn afgeschreven werd door zijn geliefde van wie hij verwachtte dat zij wel zou inzien dat haar affaire met een onsmakelijk mannetje geen betekenis had - die hoofdpersoon bood mij alle identificatiemogelijkheid. Zie, daarvoor leest men een roman. Een episch verhaal bij het kampvuur is voor alle toehorenden, de in eenzaamheid gelezen roman is voor de eenzame lezer(es).

De consequentie is dat ik ook geen boodschap heb aan de verhalen over "waar het eigenlijk over gaat" - waarin de roman altijd autobiografisch blijkt te zijn of op zijn minst "over het schrijverschap" gaat. Ga fietsen.

Maar de concrete aanleiding om het boek nu ter sprake te brengen is de - als altijd serendipische - ontdekking van het verhaal over het tribunaal dat tegen dit boek is gehouden in 1948. Dit schandaal komt nu pas onder mijn ogen en ik kan niet anders dan mijn leedwezen uitspreken dat nog wel Albert Helman als inquisiteur tegen het boek en de schrijfster optrad. Was het een uit de hand gelopen stunt? Moet je het "in de tijd" zien? Voor dat laatste zie ik geen ruimte en dan moet het van mijn hart dat Helman zich te rehabiliteren heeft, als romanschrijver zelf en als anarchist. Het eerste heeft hij vanzelf al wel gedaan, het tweede vind ik moeilijker te rijmen. Ga u schamen...

Kranteartikelen over "het tribunaal" - ook hier [pdf's].