Kersttijd, alweer wat jaren geleden. Ik had hem nog nooit gezien, hij woonde blijkbaar in een aangepaste woning in een nieuwbouwblok aan het einde van de gracht.
Hij vroeg mij of ik hem zijn woning in kon helpen. Vanzelfsprekend.
Het verzoek kwam er op neer dat ik hem zijn woning intilde en daarna zijn karretje binnen zou rijden.
Licht en breekbaar was hij, de man die ik in mijn armen had en naar een stoel droeg. Lichter dan de vrouwen die ik zo gedragen heb in andere verhouding en met intiemere intentie.
Hij bedankte mij en liet tegelijkertijd zijn afschuw blijken dat hij het had moeten vragen. Ik bezwoer hem dat het niet erg was en dat ik bereid was zonodig vaker te helpen. Nee dat hoefde niet. Of ik X. kende, die woonde ook op de gracht en had ook multiple sclerose. Ja, het is zelfs mijn onderbuurvrouw. Of ik de kerstdagen leuk vond. Ach jawel, waarom niet. Hij vond ze vreselijk. "Gelukkig zijn dit mijn laatste."
Terry Pratchett presenteert een programma dat draait om zelfmoord waarmee een uitzichtloze ziekte verder ontkomen moet worden. Hij, begin-zestiger, heeft Alzheimer in een vroeg stadium en wil niet meemaken dat de ziekte hem het leven ontneemt zoals het nu is. Met andere woorden, hij overweegt voor zichzelf wat hij laat zien van anderen.
De zelfgekozen dood moet worden "toegediend" in de vorm van een gifdrankje waarmee je binnen een kwartier weg bent. In een kliniek - of hoe zal men het noemen - in Zwitserland, Dignitas geheten. Wij krijgen te zien hoe een volledig bij zinnen verkerende man met een spierziekte de slok neemt en reutelend met dichte ogen aan zijn einde komt.
Pratchett zegt aangeslagen na afloop dat hij voor het eerst iemand heeft zien sterven. Hij laat in het midden of hij zelf nog voor deze weg zou kiezen. Hij wil nog meemaken dat het in Engeland zelf kan, zegt hij.
Een andere kandidaat voor de slok sterft de zelfgekozen dood in de kliniek buiten beeld. Hij heeft zo te zien ms en wil eigenlijk voor de kerstdagen weg zijn. Wonderlijk, de fixatie op die dagen. Pratchett vindt het in zijn geval wel erg - de ms-patiënt is nog zo jong.
In de discussie achteraf wordt aangevoerd door tegenstanders dat met het toestaan van hulp bij zelfmoord de barrières kunnen wegvallen tegen het uit de weg ruimen van lastige dure "gevallen" in verpleeghuizen, bijvoorbeeld. Tenslotte is een mens een kostenpost, niet een waarde in zichzelf, ook al probeert de bisschop in het gezelschap de schijn op te houden alsof deze maatschappij nog wel aan mensenlevens hecht. Omdat dit nu eenmaal niet zo is moet de wettelijke beperking op dit punt blijven, vinden de tegenstanders.
Deze middag vond ik een pasverzonden email "Afscheid" van de man achter de site Ouderenbescherming.nl. Hij is nu vijf jaar op bijna professionele basis nabestaande van zijn in een verpleeghuis doodgemartelde moeder geweest en het is genoeg. Hoe zou ik hem kunnen tegenspreken? Ik vind het wel nogal radicaal dat de hele site op 404 staat nu.
Er staat tegenover dat Dwaze Kinderen weer in de lucht is, al lijkt daar zo te zien alles wel mee gezegd.
De Pinksterdagen niet doorgebracht op het Frederiksplein, en natuurlijk ook niet in Appelscha, maar in een klooster waarmee wij zo'n zeventien jaar al verbonden zijn. Zusters spreken hun medeleven uit met mij, het is nu vier maanden geleden en het zit nog wel heel erg "boven".
Eind januari was vanwege Sint-Jacob besloten dat de ziekenboegkamer waar mijn moeder verbleven had en waar zij gevallen was, als vaste woonkamer ingericht kon worden.
De kamer werd bekleed, ingericht met beeldbepalende spullen uit haar huis, mijn ouderlijk huis, eindelijk kon ook de telefoon verhuizen (dat had al die tijd niet gemogen van Osira, het zou te definitief lijken). Op 28 januari betrok mijn moeder dit vertrek. ik was er niet bij, had een weekeinde elders besproken, net bijgekomen van twee maanden griep en aansluitende langdurige verkoudheid. Was niet op bezoek gegaan bij mijn moeder in die tijd uit angst haar aan te steken.
Op 2 februari kwam ik op bezoek. Mijn zuster was er ook. Mijn moeder hing bijna voortdurend aan de bel met vragen die wij niet konden thuisbrengen als zinnig of zinvol. Van een psychiatrisch verpleegkundige die "toevallig" langskwam kregen wij te horen dat het "definitieve" van deze kamer neerkwam op een proefperiode van veertien dagen.
Op 9 februari was het gesprek bij wijze van evaluatie van de definitieve periode die twee weken bleek te beslaan. De proef werd als niet geslaagd afgedaan. Zij is te lastig. De veertien dagen bleken er dus net twaalf te zijn.
Mijn moeder - ooit praktizerend helderziende geweest - heeft tegen mijn zuster gezegd dat zij wist dat zij op haar negenentachtigste zou sterven. Deze middag zegt zij: "Ik ben negenentachtig". Wij schrikken beiden. Zij is in haar negenentachtigste levensjaar ja, maar dan zeg je dat je achtentachtig bent.
Ook vraagt zij of de Middenweg ver is van waar zij is. Vreemde vraag.
Zij zou het antwoord eigenlijk zelf nog moeten weten.
In de middag van 11 februari heeft zij voor het eerst in dertien maanden een telefoongesprek, met mijn zuster.
's Avonds, wij hebben ingeschonken op de val van Moebarak, komt het telefoontje met de zinloze vraag of wij als naaste familie nog iets zien in ziekenhuisopname.
Op 17 februari wordt mijn moeder begraven op de begraafplaats aan de Middenweg.
Op 24 februari rijdt mijn zuster de gevulde postoel uit de sterfkamer. Ik heb een afspraak met de kringloopwinkel om de meeste spullen te komen ophalen waarbij wij ook de te bewaren onderdelen zouden ophalen.
Op de dag van deze afspraak, 7 maart, blijkt de kamer geheel leeggeroofd. Afstotelijk type dat zich als "manager" bekendmaakt: "Wij hebben ook onze planning."
Op 11 februari waren de veertien dagen "proeftijd" precies voorbij. Mijn moeder is morfine toegediend, of men zo vrij is geweest de dosering na ons vertrek tot dodelijk niveau op te schroeven weten wij uiteraard niet.
Half april maakt Osira zeshonderdvijftig euro over ter vergoeding van de geroofde goederen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten