Een van de dagelijkse treffens tussen demonstranten en politie in Griekenland. Opmerkelijk nietwaar, dat in Griekenland de politie tweetalige schilden heeft.
Belangwekkend evenwel is ook dat het gerucht gaat dat de politie zelf in staking wil gaan omdat haar loonsverlaging in het vooruitzicht is gesteld. Ook het leger zou onrustig zijn.
In the Beginning: Anarchism, Christianity and the Roots of Resistance
August 6 & 7, 2010 Location Portland, Oregon
This year’s theme, In the Beginning: Anarchism, Christianity and the Roots of Resistance, is grounded in the idea that without understanding how our society is constructed — without knowing how we got to where we are today — we lack a critical resource for resisting oppressive forces and creating new life-ways. Too often our attempts to resist systems of domination and injustice are hindered by a shallow understanding of how these systems began in the first place or why they persist. As a result, we seek an end to war, an end to racism, an end to corporate-rule and an end to a host of other social sins. But without this foundational knowledge, our ability to construct alternatives is crippled. To that end, this year’s sessions and workshops are being organized around three subthemes, including “Getting at the Root,” “Examining the Fruit” and “Sowing New Seeds.” We hope to have several speakers and workshop leaders confirmed in the next few weeks, so look out for additional details soon.
*
Apocalypse Now Unveiling Empire, Conceiving Communion Friday 16 July 2010 at 15:00 Ending: Sunday 18 July 2010 at 12:00 Place: Catholic Worker Farmhouse, Hertfordshire
When the power of empire is deconstructed, what remains to fill the void? How do Christians work within its ruins to conceive an alternative community which reveals the Kingdom of God?
The fourth Christianity and Anarchism UK conference welcomes us to ask these questions together, and carve out a loving resistance in the here and now.
This isn't the official place to register, but you are invited to note down your interest until further details emerge. Formally registering for the event will later be required if you want to come; places may be limited, and discussion groups will be allocated.
If you are interested in attending the fourth Christian Anarchist conference, feel free to join this event group or contact Scott Albrecht at the Catholic Worker Farmhouse on:
thecatholicworkerfarm (AT) yahoo.co.uk
Scott will need to know:
Your name, Region, Any groups you are part of that you'd like to mention.
Het is een vraag die opdoemt als je gewetensvol een titel als Christian anarchism wilt vertalen. Het probleem doet zich trouwens niet voor in het Frans of Duits. Anarchisme chrétien en Christlicher Anarchismus zijn niet dubbelzinnig voor de vertaler.
- Christelijk anarchisme is anarchisme met een christelijke achtergrond. Nu is dit adjectief geladen met een kleine twintig eeuwen interpretatiemogelijkheden en -verwarringen. Maar zoals Alexandre Christoyannopoulos het schetst gaat het om anarchisme, voor christenen vertaald - of andersom: de anarchistische kern van Christus' leer wordt beklemtoond.
- Christen-anarchisme is een synthese waarin beide elementen op hegeliaanse wijze zijn opgeheven. Het christen-anarchisme is aan christendom en (seculier) anarchisme ontstegen. Tegelijkertijd geeft de term toch aan dat er een verband met het christendom blijft. En met het anarchisme in het algemeen.
Het christen-anarchisme was de stroming die - ook alweer een synthese - de moderne theologie van de Hervormde Kerk combineerde met Tolstoj. Hoewel later, en niet modernistisch, zou ik Ellul ook als christen-anarchist aanduiden. Maar het Christian anarchism van Day en Maurin, Eller en Andrews kan wellicht het beste aangeduid worden als Christelijk anarchisme. De schotten zijn niet hoog en ook niet waterdicht. Het eerste boek over het onderwerp van de hand van Felix Ortt heette tenslotte Christelijk anarchisme. De titel werd evenwel al spoedig veranderd in Het beginsel der liefde [voorzover ik kan bedenken is het een tweede oplage; zoniet, dan zijn titelblad en omslag vervangen].
De casus: vrouw wordt aangevallen op straat. Man komt haar te hulp. Aanvaller steekt tehulpkomende man neer. Zowel overvaller als oorspronkelijk overvallene verdwijnen uit het verhaal - op de vlucht.
Anderhalf uur ligt de neergestoken man die de vrouw te hulp kwam te bloeden op straat. Een keer wil iemand helpen, maar die schrikt als hij al het bloed ziet en loopt door. De rest loopt er hoe dan ook langs.
Nu.nl presenteert het verhaal onder de kop: Voorbijgangers laten dakloze doodbloeden. Het artikel blijkt wel vaak gelezen, maar de kop suggereert: dakloze, zieke stakker, beetje vies, laat maar liggen, zou ik ook doen. Voor de zekerheid beklemtoont nu.nl ook nog even dat het over een "illegale immigrant" gaat. Zou hem dat aan te zien zijn? Hij kwam uit Guatemala. Aan zijn achternaam te zien zou hij het voorkomen van een oorspronkelijke Amerikaan gehad kunnen hebben. Iemand voor wie het gewoon is dat hij ligt dood te bloeden op straat. Nog illegaal ook, zijn ze dat niet allemaal? Een Nederlands bericht.
De BBC beklemtoont iets heel anders: New York passers-by leave good Samaritan to die. De fout in de weergave is dat de barmhartige Samaritaan van de gelijkenis er in slaagt de overvallene te redden en te voorzien van wat deze nodig heeft, daarmee tonende dat hij de naaste is van de overvallene. Er wordt wel vermeld dat hij immigrant is uit Guatemala en dat hij onlangs zijn baan en zijn huis is kwijtgeraakt. Geen vermelding van illegaliteit.
Het beeld van de Samaritaan blijkt afkomstig van de New York Post. De Daily Mail heeft een serie foto's van CCTV's overgenomen. De status van immigrant wordt irrelevant gevonden. Misschien ligt dit besloten in de aanduiding "Samaritaan". Hugo Tale-Yax toonde zich de naaste van de aangevallen vrouw en betaalde met zijn leven, want iedereen voelde zich te goed om hem op zijn beurt te helpen.
Hoevelen van de voorbijgangers die niets deden zullen er zondag weer in de kerk zitten?
Het partijcongres waar ik niet bij kon zijn, en de pers mocht er niet bij zijn.
Esther Ouwehand heeft haar tweede plaats behouden. Waar heb het nou voor nodig gehad dat dit niet vanzelf sprak?
Wie voor gokken en artiesten die allang voorbij hun retourdatum zijn - om van andere dingen maar te zwijgen - naar Las Vegas Nevada komt mist vermoedelijk de magie van het landschap.
Een bergwand en een dal die in de avondschemering geheel in turkoois veranderen. Wolken aan de westelijke hemel die weerspiegeld worden aan de oostzijde van de vlakte als een sneeuwlandschap.
En de mogelijkheid dat een poema er met een wandelaarster vandoorgaat (een deelneemster aan de Sacred Peace Walk is angstwekkend lang vermist inmiddels).
Sloppin' in Las Vegas, Chubby Checker & De Maskers
De slop was een noveltydans zoals Chubby er zoveel bezong, maar heel weinigen begrijpen de titel nog.
Het reservaat is vooral een vrijplaats voor de verkoop van vuurwerk, vuurwater en andere accijnsvrije genotmiddelen en opsmuk.
De verkoopster in de kleinschalige winkel draagt een t-shirt van George Strait. Zij excuseert zich bijna: iedereen op de res was dol op countrymusic. Ja, nu staat het genre eigenlijk als vanzelf voor "ultrarechts", maar dat is niet steeds zo geweest.
Enfin, George Strait dus.
All my ex´s live in Texas
Echt een gezellig lied voor Las Vegas.
Band of gold, Freda Payne
"Like you tried before" - veel geluk, mensen.
Volstrekt onverwacht een excursie gehad naar de Hoover Dam, even Arizona ingereden, de woestijn in zijn volle verlatenheid (desertum betekent "het verlatene") gezien, vastgesteld dat de woestijn wel degelijk bloeit op het ogenblik. Bepaalde planten en struiken herinneren aan het Nederlande equivalent van de woestijn, de duinen, maar dat zou een soort biotopische resonantie genoemd kunnen worden: planten ingericht op een droge omgeving waar de grond heel heet kan worden.
Het water in het stuwmeer staat angstwekkend laag. Een voordeel van de crisis is dat er in de vallei van Las Vegas niet meer speculatief gebouwd wordt en dat er dus ook niet nog meer misbruik van de watervoorraad gemaakt wordt.
Na de dam zijn wij naar de Valley of Fire gereden, een landschap van rode rotsen en tenslotte via Mapoa/Muddy Mountain terug naar de vallei en de bewoonde wereld die eigenlijk ook niet bewoond had moeten zjin.
Sugar heeft enkele Searchersachtige nummers gemaakt, en dit klinkt naar Genesis midden jaren zeventig met wat zwaarder gitaarwerk.. Dat mocht (en mag) je niet zeggen al zou ik niet weten wat er mee miszegd zou zijn. Live in Hamburg, 1992. Wij hebben ze in de Roseland, NY NY gezien, 1993. (De recensie moet nog eens online komen).
Twee keer ben ik op het Sint-Pietersplein te Rome geweest ("niet ranker rijzen ginds te Rome/de zuilen der Sint-Pierskerk/dan, stil aanbeden juffrouw Oomen,/uw onvergetelijk benenwerk", ja zeg dat wel, Godfried) en heb niets gemerkt van de wacht die er gehouden zou worden om minirokken of -jurken in de gaten te houden. Een speurtocht op het net levert eigenlijk alleen het resultaat op dat zr. Fiorella er de zenuwen van kreeg, van het waken, en dat mannen haar taak overnamen ("Ach, bij het tweeduizendste been heb je het echt wel gezien" - prachtig verhaal evengoed, zoek zelf maar). En dat Claudia Cardinale er doorheen glipte, evenwel ten koste van een preek later die week - maar dat prinses (thans koningin - foto) Paola er aan moest geloven en de toegang geweigerd kreeg.
Volgens mij hebben ze de strijd opgegeven zonder dat het bericht ooit is doorgekomen. En hoe dan ook, het Vaticaan als zedenmeester is inmiddels - een lachertje kun je het niet eens noemen. Wat gaat er eerder aan, het VS-imperium of de Kerk van Rome? O tempora...
Nee, dan het gevangeniswezen van de Verenigde Staten. Een paar jaar geleden was ik er bij dat de zus van Harry Bout vermanend werd toegesproken, want te veel been te zien. Nee, ze werd er niet van beticht haar broer te willen verleiden maar het leidt de aandacht af van (het bezoek van) de andere gevangenen. Is het verhaal.
En zo kreeg mijn vrouw onlangs een vermaning: "deze keer zien wij het door de vingers". Van schrik kocht zij een aantal jurken tot-over-de-knie bij een fameuze outlet store.
Maar dan kent men het bewakend personeel van VS-gevangenissen niet. "You are not wearing a slip". Grote verontwaardiging, totdat doordringt dat dit woord hier onderjurk betekent. Waarover overigens geen regel opgesteld is.
De volgende week verscheen zij dan maar in slacks voor de poort (jeans mogen ook niet). Een vrouw in een zeer kort jurkje was inmiddels dan blijkbaar wel toegelaten, ongetwijfeld met waarschuwing. Het gaat er vooral om zo veel mogelijk op oncontroleerbare regels te hameren. En het bezoek in te peperen dat bezoeken geen recht is maar een gunst die op alle mogelijke of onmogelijke gronden geweigerd kan worden.
Het dieptepunt was vandaag evenwel dat een vrouw de toegang geweigerd dreigde te worden omdat haar rok te lang was. Tot op de enkel. Het is ook nooit goed. "But I'm wearing panties too," zei ze tot haar verdediging. Om de taalkundige verwarring ook bij te houden: dat betekent hier "broek". Dus mocht zij naar binnen.
En dat is nog maar een stukje verhaal over stukjes of stukken textiel.
Een verborgen dieptestructuur: bij het eerste bezoek aan het Vaticaan kreeg mijn metgezellin de onbedaarlijke en verder onverklaarbare behoefte "zonder zwembroekie aan" te gaan zingen in de Sint-Pieterskerk, zodat wij schielijk vertrokken.
Als pleister op het houten been Cornelis Vreeswijk.
Ook in een platenzaak geweest. Normaalgesproken zijn bezoeken aan boeken- en platenzaken belangrijke zoniet de belangrijkste evenementen van een verblijf in een stad in GB of VS, maar ons verblijf in Las Vegas is nu eenmaal "anders" - en ook anders dan voor de andere toeristen.
Vondst: lang gezocht, eindelijk gevonden. Roger Day's themetune Green grass, The Ventures. Een luchtsprongetje waardig, want nog nooit gezien laat staan in handen gehad.
En dan blijkt het vorige week op YT geplaatst te zijn. De zenuwe....
Een onoverzichtelijke site, gewijd aan het Wereldparlement van godsdiensten, niet alleen van nu maar ook het oorspronkelijke congres van Chicago, 1893, dat de ogen opende voor de theologen die de Nederlandse christen-anarchisten zouden worden. Zoek uw weg, zoals gezegd het is moeilijk...
James Allen wordt nu in verband gebracht met de voel-je-goed-en-heb-succesboeken die iedereen een schuldgevoel moeten geven als men geen miljonair wordt. Het is niet de achtergrond van Allen zelf, hij was een Engelse tolstojaanse mysticus. Een van zijn boeken werd vertaald gedistribueerd door de Nederlandse christen-anarchisten (ik heb mijn grote bibliografie niet hier, dus ik blijf de titel nog even schuldig).
Het zal hier wel genoemd worden. In een boekhandel (eindelijk een boekhandel bezocht!) zag ik een grote band met zijn verzamelde werk. In de geest van Carnegie (en, meer gepast, Trine, maar die had goede woorden over voor Carnegie) uitgegeven, maar wel op de plank Christian inspirational.
"De grens is ons gepasseerd, niet andersom".
Maar nog voordat de wet op "immigratie" in Arizona erdoor is worden er razzia's gehouden. Meer hierover hier en hier.
Met een fijn gevoel voor nuance heeft NRC-Handelsblad klaarblijkelijk dit weekeinde wat gemeierd over hoe moeilijk het is om mensen uit te zetten, maar ja, werk is werk.
Wat jaren geleden sprak ik een paar jonge vrouwen die de oversteek hadden gemaakt van Vluchtelingenwerk naar de uitzetdienst. Ze waren tenslotte op de hoogte "van de materie". Maar ook blij dat ze nog niemand daadwerkelijk hadden hoeven "uitgeleiden".
Intussen zullen ze Jitske zijn geworden, de fijngevoelig door NRC-H gekozen naam voor de jonge-vrouw-met-wroeging, maar ja werk is werk.
De banaliteit van het kwaad.
Of, in Arizona, het kwade van de banaliteit.
Ook in Arizona zijn het mensen die het christendom serieus nemen die hulp bieden.
In Jesus and the disinherited begint de schrijver, Howard Thurman (1899-1981), met een vertoog dat hij te horen krijgt van iemand op Ceylon. Wat moet u als zwarte Amerikaan met het christendom? Zich noemende christenen versleepten de slaven in naam van een godwelgevallig werk van Afrika naar Amerika, een zo'n slavenschip heette zelfs Jesus. Er zijn witte mensen die een kerkdienst uitlopen daar in het zuiden, die even een neger ophangen en dan weer de zegen over hun bezigheden komen vragen in de kerk. U bent een verrader van uw volk, mijnheer.
Door Jezus te contextualiseren construeert Thurman de Jezusgodsdienst, de godsdienst voor de onterfden die met hun rug tegen de muur staan. Hij toont zich een modern theoloog, kijkt niet naar de geschiedenis van het christendom - vroeg of niet - maar richt zich geheel op de hoofdfiguur van de evangeliën.
Het vertoog heeft een enigszins open einde. Hij stelt niet voorop, maar beklemtoont wel het belang van de eigenliefde, het gevoel van eigenwaarde, dat Jezus vraagt voor het liefhebben van de naaste. Die moet men immers liefhebben als zichzelf. Het vergde wel degelijk eigenliefde om tollenaars en Romeinen in de vrienden- en volgelingenkring op te nemen, in de context van het Palestina van Jezus' tijd, betoogt Thurman. Het [helaas tussen haken van apokriefheid geplaatste] tafereel van de "overspelige vrouw" noemt hij een blik vanuit het tijdelijke in de eeuwigheid. Mooi gezegd, mooi gezien.
Thurman is hiermee noch bevrijdingstheoloog, noch christen-anarchist, maar een geheel eigen zwarte-emancipatietheoloog voor de VS (maar de boodschap kan ook daarbuiten opgevangen worden). Naar verluidt reisde Martin Luther King Jr. vaak met dit boek op zak.
Wat mij schokte was zijn vaststelling dat het in de dagen van apartheid in de VS mogelijk was voor witten om naar een "zwarte" kerk te gaan, maar het omgekeerde kon beslist niet. Met een bezoek aan een in doorsnee, maar zeker niet exclusief "zwarte" kerk hier in Vegas Heights, vroeg ik mij af of ik mij schuldig moest voelen, ook al word je nog zo verwelkomd, met applaus en al.
Het antwoord werd gegeven door het gevoel van thuiskomst, overspoeld door de zang en het spel van het koor van de St. James the Apostle church, een gewone buurtkerk. Wat nu, er zijn geen "gewone buurtkerken". En verder - ik leef zo ongeveer in de zwarte muziek van Noord-Amerika, voorzover geworteld in kerkdiensten. Het is muziek die - de naam zegt het al - de ziel raakt van wie zich zelf onterfd kan weten of voelen of zich kan identificeren met de onterfden. Dave Godin zag het al in de jaren zestig zo.
Ik formuleer het zo ruim mogelijk. Verder blijft er een mysterie, en zo moet het ook maar blijven.
De voorganger is eigenlijk verbonden aan de luchtmachtbasis Nellis, waarvan Creech, de plaats waarvandaan de onbemande bombardeer- en spionagevliegtuigen worden bestuurd, een dependance is. De vaste pastoor is met vakantie. De naam van de vervanger - hoorbaar afkomstig uit Nigeria - moet nog verschijnen op de site van de kerk - ik heb hem niet goed genoeg verstaan. De kerk is genoemd naar de apostel Jacob, een broer van Jezus, hetgeen in het algemeen en in de RK Kerk in het bijzonder nooit beklemtoond mag worden. En het is een "gekleurde" kerk, waarover ik het eerder heb gehad.
Het koor is overweldigend, en zoals ik bij die eerdere gelegenheid geschreven heb, het geeft een gevoel van thuiskomst zoals het wellicht niet meteen bedoeld is. Een vrouwelijke solist met pianobegeleiding - Doris Troy (ook het hele koor, waarin de vrouwenstemmen overheersen). Voices of East Harlem. Aretha Franklin op haar best (dus vroegst).
Dan davert een geluidsband van een orkest de kerkzaal binnen, de pianist neemt zijn rol daarin op. Meer dan vijftig jaar luisteren naar, draaien van, opgaan in zwart-Amerikaanse muziek lijkt over mij heen te vallen en mijn ogen schieten vol. Dit is de bron. En ja hoor, de pastoor ziet het en ik weet zijn blik enige tijd op mij gericht, al kan hij niet weten wat er door mij heengaat omdat ik het eigenlijk zelf niet eens weet.
Hier spelen de San Remo Strings oftewel de Funk Brothers, Ray Charles en Ramsey Lewis, maar ook Thelonius Monk of Horace Silver. De muziek die uit de kerk komt. Het toevluchtsoord van de verdrukten: zij daar leven al in de hemel, wij zullen daar komen, zij niet.
I got shoes you got shoes all of God's children got shoes
When we get to heaven
We're gonna put on our shoes
An' shout all over God's heaven (heaven) heaven (heaven)
Everybody talkin' bout heaven ain't a goin' there heaven (heaven) heaven (heaven)
Bij het uitgaan knikt hij mij even toe. Hij heeft gezien, maar wat?
Ik kom er in de volgende post op terug.
Het lot heeft niet gewild dat ik mij heb ingezet voor de Partij voor de Dieren. Op een van de razendhete dagen van 2006 was ik op een soort partijborrel voor de Werkgroep Amsterdam, de als actief bedoelde partijafdeling. De hete dagen zijn het sleutelwoord: ik werd spoedig op mijn manier geveld door de Ziekte van Graves, al wist ik nog lang niet dat dit zo was en hoe de ziekte heette, of dat het een (1) ziekte was. (Zeurzeur - nou ja, een ontstoken been en de wereld dubbel zien, je legt geen verband tussen de twee en je huisarts ook niet, maar het bevordert de activiteit niet zo).
Bij de borrel maakte ik kennis met een jonge vrouw (overigens is de gemiddelde PvdD-ster jonge vrouw) die mij indringend aankeek en tot twee keer toe "aangenaam" zei. Misschien wel de laatste keer dat ik mij verlegen voelde ten opzichte van iemand van het andere geslacht (daarom is het mij zo bijgebleven).
Drie maanden later was zij het tweede Tweedekamerlid van de PvdD. Het gaat mij niet om die blik - het geheel is een wellicht overbodige inleiding op een opmerking dat ik met verbazing zoniet verbijstering vaststel dat Esther Ouwehand (ik verstond "Abrahams" bij genoemde borrel, het leek mij niet onlogisch, excuseer mij) als ervaren Kamerlid aan de dijk gezet wordt. Zonder verklaring. Op de site die ik toch niet zomaar op mijn zijbalk heb staan wordt niets ter verklaring vermeld.
Ik zal er niet bij kunnen zijn op 25 april als het partijcongres wordt gehouden, maar vind het gewenst, neen vanzelfsprekend, dat Esther Ouwehand de nummer twee blijft op de kandidatenlijst.
Alle parlementarisme is illusie, ik weet het. Maar er zijn illusies die je zou willen houden. De Partij voor de Dieren is/was er zo een. De laatste reden om toch nog naar de stembus te gaan. Ernstig bedreigd bij dezen.
Pas deze ochtend drong de ware betekenis van de tekst van King of the road tot mij door, een Keith-Skues-hit voorzover ik weet. Onverdraaglijk vaak gedraaid als "gouwe ouwe" in latere jaren maar inmiddels verzonken in Nederland en omstreken.
Soms ben ik niet zo snel van begrip, maar ik denk dat de ware betekenis van de tekst pas duidelijk is als je zelf de handout verzorgt, met soep, croissants en - jawel, Marie-Antoinette - een heleboel cake...
Misschien wel de laatste hobosong. door Roger Miller
Dit antwoordlied is ook wel verwarrend. Jody Miller, geen familie, het ballètje had wel achterwege mogen blijven van mij. Jody M. is mooi genoeg om het nummer alleen te dragen. Maar ja, wie ben ik.
Het is een grap uit de tweede hand, dus ik kan er niet zeker van zijn dat de hoofdfiguur de juiste is. Laten wij hem dus Woody A. noemen.
Woody heeft een cursus snellezen gedaan. Hij heeft Oorlog en vrede in een dag helemaal uitgelezen van kaft tot kaft! Wauw, zegt iemand die dit verneemt, kun je dan precies zeggen waar het over gaat? Woody: "It's about Russia."
*
Ik lig in het gras op een heuvel op Árainn, lees Oorlog en vrede. Dan komt er een man van de andere kant van de heuvel aangelopen. Ik weet niet zeker of het zo'n verticale wand is daar, misschien niet. Hij stelt vast dat ik aan het lezen ben. Vraagt of ik wat met boeken heb. Ja, toch wel, ik houd zelfs een boekhandel aan de gang. "U zou er hier een moeten beginnen. We kunnen er hier wel een gebruiken. Voor de mensen van het eiland zelf en voor de toeristen." En hij gaat weer de heuvel op, naar zijn kreeftenmanden aan de andere kant van de heuvel die misschien negentig graden helt en misschien niet.
Het soort ontmoetingen dat je aan de Ierse westkust kunt verwachten.
Oorlog en vrede moet ik nog steeds uitlezen.
*
Het logement waar ik verbleef op Árainn lag terzijde van een vlekje, een eindje heuvelopwaarts. Je passeerde vanaf de hoofdweg een begraafplaats. Een van de gasten vroeg mij op een avond aan het haardvuur: "Heeft u het spook al gezien?" Ik: "Bij de begraafplaats zeker - ik vind het wel stereotiep hoor." "Zou ik ook denken. Maar ik liep er eens langs, ik kom hier ieder jaar, was op weg naar de pub in het dorp - dus niet op de terugweg - en daar kwam ons een tamelijk oude man tegemoet in een zwarte jas. Hij groette ons, ik heb dus getuigen. Wij vroegen ons af waar hij naar op weg was, want er is hier alleen dit ene huis en wij kenden hem niet. Wij keken om - en hij was in het niets opgelost."
Die avond maakte ik een wandeling in de lichte regen, naar het begin van de weg. Ik had de voor fietstochten op het eiland gekochte felgele poncho aan. Toen ik vertelde dat ik speciaal was gaan wandelen om het spook te ontmoeten zei de zegsman: "Met die cape aan? Geen wonder dat u hem niet gezien hebt."
Hij was schrijver en had het spook in Island-magazine beschreven, een redelijk serieus blad dat ik wel kende.
Als u op Árainn bent en verblijft, doe hem de groeten. Het spook bedoel ik.
In een hete zomer, wat jaren geleden, zag ik een kolibrivlinder op eigen ligusterhaag. Er is geen mogelijkheid dat je een vlinder met een vogeltje zou verwisselen. Razendsnel kwam het kleine beestje even nippen aan een bloem, het ging zo snel dat ik niet zeker was welke. Mijn eerste kolibri, zomaar in de tuin bij Pace e Bene.
Behalve huismussen, die zich volop laten horen, het is al nostalgisch inmiddels, en stadsduiven, zijn er geen vogels die herkenning oproepen (ook al weet je het meteen als je een kolibri ziet). Er klinkt regelmatig iets als wuliep wuliep in de lucht, maar wulpen zijn in de droge woestijn niet te verwachten. En er zijn middelgrote eksterachtige vogels. De raven in de woestijn, die waren herkenbaar.
Foto's - het zal wel niet lukken. Zeker niet van een kolibri. Ik zal mijn best doen, niettemin.
*
Op de fiets naar Downtown Las Vegas geweest. Het was voor het eerst sinds mijn laatste oogoperatie dat ik mij overdag - en nog wel in de zon - op de fiets waagde. De hellingen zijn nauwelijks merkbaar, alleen bij het afdalen - lange stukken waarop trappen niet nodig blijkt. Het is soms net Nederland: het waait van alle kanten, behoorlijk hard zelfs.
Het betekende de eerste en wellicht enige kennismaking met waar Las Vegas bekend zoniet berucht om is (I'm tired of singing my song in Las Vegas zongen de Everly Brothers al in 1972). Het goedkope (maar dure) kermisachtige, de totale kitsch, de hoerigheid. De hel is een speelhal met tientallen zoniet honderden eenarmige bandieten of hoe de machines nu ook heten, soms met veel lawaai in het bakje vallende munten. Boven alle gerinkel uit Hot shot van Karen Young. We gingen in deze hel alleen maar even naar de rustkamer zoals ze het hier zeggen. Gauw terug naar Pace e Bene.
Geen Pleasant Valley dit weekeinde, en gezien de stijging van de vliegtarieven van de laatste dagen zal Arizona er ook niet in zitten. Aan het Blijde Dal zit een verhaal vast dat we pas hier uit de doeken gedaan hebben gekregen. Eigenlijk dachten we dat het een blij bezoek zou worden aan iemand die zijn tijd zou hebben uitgediend achter tralies. Hij had nooit precies geschreven waarvoor hij zat, een "misgegane transactie" waarbij hij "er bij gelapt was". Je denkt dan al gauw aan drugs en de vele provocateurs die er rondwaren om mensen uit te lokken tot handelingen waarmee de gevangenis gevuld kan worden.
A. en ik hebben beiden met hem gecorrespondeerd, van mijn kant hield het een beetje op toen mijn ogen het begaven, zo'n drie jaar geleden en ik bjivoorbeeld niet maar in staat was handschrift te produceren - wat mij ook in de beste gevallen moeilijk valt.
Betrokkene, wiens naam ik niet ga noemen, was niet klagerig, altijd vol goede moed en humor, een beetje een uitvinder en een toegepast-kunstenaar. Hj maakt bijvoorbeeld papieren bloemen. Ik ben zelf met hem gaan schrijven toen hij een keer in de isolatiecel belandde om redenen die ik niet meer weet en die er ook niet meer toe doen. Ik schreef hem dat ik indertijd, dertig jaar tevoren, uitdrukkelijk actie had gevoerd tegen het invoeren van dergelijke martelcellen in Nederland, om te beginnen de Bijlmerbajes. Prominent woordvoerder destijds was de anarchistische jurist Jak van der Meulen. Met wat verhalen die er aan vastzaten probeerde ik hem op te vrolijken. Ik kan zelfs reconstrueren welke dag het was, want ik zat nog nauwelijks aan de computer - ik zou het integreren in een groter verhaal over de isolatiefolter en alles er omheen - of A. belde op dat zij haar werk niet kon bereiken. Er werd geschoten bij de ingang van het park, bij de andere ingang was Theo van Gogh vermoord, vertelde zij.
Nieuws heet van de naald.
En nu krijgen wij te horen wat het "er bij lappen" precies inhield. Onze vriend had na een avondje uit gemeenschap gehad met een vrouw - met wederzijds goedvinden, zegt hij - die de volgende dag spijt erover had gehad en aangifte wegens verkrachting had gedaan. Het werd tien jaar, er was negenenegentig geëist, we weten (nog) niet of er een plea bargain aan te pas kwam (in 's hemelsnaam maar "bekennen" om te voorkomen dat het vonnis nog hoger uitvalt). Gezien de exorbitante eis zal het wel zo zijn.
Kan men er op grond van een eenzijdige verklaring bijgelapt worden? Blijkbaar wel. Zou die verklaring ook wel eens van de andere kant kunnen komen? Het lijkt mij dat je als man altijd - wonderlijk te zeggen - in een "zwakke" positie zit. Ja, ik ben wel eens (meer dan eens zelfs) wakker geworden naast iemand die ik liever niet naast mij had willen hebben maar een gevoel van verplichting - ik zou bijna schrijven: ridderlijkheid - gebood mij steeds vrolijk, vriendelijk zoniet liefhebbend te doen. Er is in een man-vrouw-verhouding niet veel om je op te beroepen, denk ik. En dan, ik zou nooit er nooit aan denken de politie te betrekken in een relatie die geen relatie had moeten zijn. Kun je er vrede mee hebben dat iemand tien jaar achter de tralies belandt omdat jij de volgende ochtend spijt had (wat een legitiem gevoelen is)? Antwoord: hier in de Verenigde Staten acht ik weinig onmogelijk of onwaarschijnlijk als het gaat om mensen achter de tralies helpen. En hoewel de omgangsvormen hier vriendelijker en voorkomendr zijn dan in Nederland merk ik te vaak hoe snel men kan vergroven en kan omdraaien. Verslavende middelen zijn hier volop op recept te krijgen dus dit is een factor die in gedrag een rol kan spelen.
Maar terug naar onze correspondentievriend. Hij mag na vrijlating niet in een straal van zoveel honderd meter van een school wonen, dat zijn de regels. Als hij al vrij op voorwaarden komt. Ik meld het u vanuit een stad waar op grote reclameborden naakte meisjes of jongens "in een show" worden aangeboden (heb de borden vandaag voor het eerst gezien). De schijnheiligheid in de VS is grenzeloos. Zelfs als onze correspondentievriend niet onschuldig is mag zijn vonnis veel te fors genoemd worden - zoiets krijg je in Nederland voor een moord. Maar als het even tegenzit zegt de commissie voor de voorwaardelijke invrijheidstelling "neen" (er werd bij voorbaat al gezegd dat dit in negentig procent van de gevallen gebeurt), en dan...?
Ieder derde gebouw in deze omgeving is een kerk, maar de bezoekende gelovigen wonen niet per se in de buurt. Als ik aan de grote-schermcomputer zit hoor ik voortdurend het schelden zoals bekend uit de zogenaamde rapmuziek die je nu goed moet vinden: Het n-woord, het a-woord, het b-woord. Ieder levensteken uit de hoek van de buren bestaat uit schreeuwen en schelden.
De buren wonen in een groot huis met een enorme tuin. Wie zou zich dit in Nederland kunnen veroorloven buiten zekere dure dorpen? In de 'hood fungeert de tuin als een dumpplaats voor afval, of een ruimte om elkaar uit te scheleden. Afgezien van de vraag of in Nederland het zo duidelijk hoorbare gedrag veelvoorkomend is dringt zich de vraag op: weerspiegelt die vervelende rap die over niets gaat behalve schelden nu de werkelijkheid of is het andersom? In de VS kun je het nooit zeker weten.
De treurige observatie: zwart Noord-Amerika heeft aan de gehele mensheid de jazz, gospel/spiritual, de blues, rhythm & blues/soul en meer geschonken. Is de bron opgedroogd?
Aan de muur hier hangt een foto van Martin Luther King. Scheldrap als uiting van geslaagde culturele genocide?
In de staat Wisconsin zit een van de acht zwarte volwassenen achter tralies. De mode van je broek tot halverwege je reet te laten zakken verwijst, naar men zegt, naar de gevangenis, waar riemen of bretels en dergelijke in beslag worden genomen. Kan zijn. Maar gevoel voor eigenwaarde en een gevoel van doel in het leven kun je aan dergelijke verschijningsvormen niet aflezen.
En Obama is King niet, we hebben geen maanden nodig gehad om er achter te komen..
Pleasant Valley Sunday. Dat een foute band - niet eens een band - zoveel goede nummers kreeg toegewezen.
Als alles goed gaat ben ik in Pleasant Valley deze zondag.
Zolang ik mij identificeer als "anarchist" is het voor mij vanzelfsprekend geweest dat anarchisme en socialisme in laatste instantie identiek zijn. Geen socialisme zonder anarchie, en andersom.
Is het de Europese traditie die ik meedraag (en natuurlijk niet alleen ik)? Toch is ook, of misschien wel juist, het christen-anarchisme in de VS socialistisch gekleurd. De buiging voor het individualisme bestaat bij de Catholic Worker uit het personalisme, maar dat is toch iets anders.
Of, om met Bomans' paashaas te spreken: "Eerst was ik een socialistisch persoon, toen werd ik een personalistisch socialist." (En nu weet ik het niet meer - maar die laat ik weg).
Het seculiere anarchisme in de VS lijkt wel te putten uit de traditie van de vrijgevochtenheid van voor de Eerste Wereldoorlog - toen de federale inkomstenbelasting werd ingevoerd. De machthebber houdt zijn handje op over wie hij de macht heeft - het is het verhaal van de vestiging van en het ontstaan van staten. Toch ligt in Europa de klemtoon van het anarchisme nooit op deze gewapende roof die zich legaal noemt. En in de VS zijn de gevoeligheden bepaald niet alleen anarchistisch. Maar politieke stompzinnigheid viert hoogtij: de rechtse, eventueel Republikeinse, belastingbestrijders willen ook graag zo veel mogelijk oorlog voeren. En wie zal dat dan betalen?
Deze week heb ik kennis gemaakt met het Anarchistische Café van Las Vegas, in de buurt van de universiteitscampus. Tegen belastingen, voor socialisme, tegen oorlog, voor vakbnden en zelfs arbeidersraden en tegelijkertijd voor de vrije markt.
Ik begrijp het allemaal wel maar herken tegelijk de traditie niet. Maakt het veel uit als we tenslotte hetzelfde willen?
Zie wat u er van denkt: Las Vegas en de Libertarian Left als geheel.
Het gewraakte filmpje van Harry en Petula.
Tweeënveertig jaar later zou juist de tekst en niet het aanraken het ongehoorde schandaal op de nationale televisie kunnen zijn.
Je moet toch ook echt in de VS verblijven om dit te vernemen: vandaag is het 42 jaar geleden dat de op de foto vastgelegde scène op de televisie plaatsvond. Beroemde witte (Engelse) zangeres raakt beroemde zwarte (Jamaicaanse) zanger aan nadat ze een duet hebben gezongen, On the path of glory.
De sponsor wou het wegknippen want de kijkers in de zuidelijke staten konden hier ernstig aanstoot aan nemen. Petula wilde er niet van horen.
We moeten ons er wel van bewust zijn dat de Afrikaners het idee van segregatie hebben overgenomen uit de VS en dat apartheid een uitvinding van de VS is, in de eerste plaats. Hoe kort geleden nog. Harry en Petula kunnen er nog steeds van getuigen.
Observatie vanuit een centrum, toegewijd aan geweldloosheid.
In Kyrgyzstan werd al enkele weken gedemonstreerd tegen de prijsverhogingen van nutsbedrijven en tegen de corruptie van het door een zogenaamde spontane, door Washington gesubsidieerde opstand, gevestigde regime ("de tulpenrevolutie"). De Held van de Washingtonse Democratie bleek naast corrupt wel een heel bloedige autocraat. Zijn schietende veiligheidstroepen hebben meer dan honderd levens van demonstranten op hun geweten.
Moskou en Washington, die de macht hier lijken te delen, mogen in hun handjes knijpen dat de woedende volksopstand die het geweld van het regime opriep, een socialistische kleur heeft en geen islamistische. Gehuil over de "stabiliteit" alhier is niet van de lucht.
Roza Izakowa Otunbayeva is tot nieuwe president uitgeroepen. Blijkbaar is de macht effectief gevallen en een nieuw bewind geïnstalleerd.
Dat het regime niet goedschiks opgestapt is voorspelt niet veel goeds. Dat de oppositie die nu aan de macht zou zijn geen behoefte heeft aan opgedrongen medeplichtigheid aan een aanval op Iran zal zeker niet goed vallen in Washington.
Ochtenddienst voor vier personen in Pace e Bene. Fr. Jerry Zawada vertelt naar aanleiding van Maria de Magdaleense die de verrezen Jezus voor de tuinman aanziet een anekdote. Hij gaat regelmatig zwemmen op een rustig uurtje in het plaatselijke zwembad. Meestal is er alleen een vrouw uit de buurt ook in het zwembad op dat ogenblik. Dan zitten beiden in de wachtkamer bij de dokter. Dat beiden er zijn blijkt uit het vervolg. Er wordt omgeroepen dat Vader Jerome aan de beurt is. Dan roept de vrouw: "O, Vader Jerome! Ik herkende u niet met kleren aan!"
*
Zomer 1998, een Studium Generale over utopieën in Crea, bij de Universiteit van Amsterdam. Het jaar kan ik reconstrueren aan de hand van het feit dat Wim de Bie deelnam, blijkbaar op zoek naar thema's voor zijn solo verdergaan op televisie. De aimabele prof. Crombag uit Maastricht stelt mij in de gelegenheid kennis te maken met Saskia Poldervaart, die het als enige opneemt voor de utopie bij dit SG. Bij het vragenuurtje zeg ik dat ik bij het voortdurend hameren op het gevaar van utopisch denken iedere aandacht voor het zogenaamde vrijemarktdenken als utopisch project heb gemist. Zelf denk ik aan Friedman en de Chicagoboys. Hans Achterhuis wijst op Ayn Rand's Atlas shrugged. Een van de Dikke Pillen Die Ik Maar Niet Kan Uitkrijgen...
En dan lees ik bijna twaalf jaar later hier in Nevada dat Achterhuis het zogenaamde neoliberalisme als utopie heeft ontdekt. Ik verslik mij enigszins en vraag mij af of dat SG van 1998 genoemd zou worden in een ten geleide. Na een dom en oppervlakkig boek van Achterhuis over "tijd" gelezen te hebben heb ik eigenlijk geen vertrouwen meer in hem. Toen ik aankondigde bij De AS dat ik dit boek te lijf zou gaan bleek Achterhuis nog wel over fans te beschikken ter redactie. Het is er dus (nog?) niet van gekomen.
*
Tussen afwas, overleg over het bloggen en de koffie door was er gisteravond even tijd over om te trouwen, in de kapel van Pace e Bene, Las Vegas. Het was voor Fr. Jerry Zawada OFM zijn eerste huwelijk. Waar liefde is is God, sprak hij, en jullie zijn in feite al vijfentwintig jaar getrouwd. Wees gezegend en werk samen voort aan een betere wereld.
Er is in de honderd jaar tussen de vrije huwelijken van Ortt-Hinlópen en Van Mierop-Mulder (bijvoorbeeld) en alle lawaai uit vooral katholieke hoek hierover nogal wat veranderd. A.'s onwil om het middelpunt van de belangstelling te zijn is gehonoreerd. Geen bloemen, geen bezoek. De civiele bevestiging zal naar alle waarschijnlijkheid toch niet hier in Las Vegas plaatsvinden, omdat achteraf de kerkelijke plechtigheid pas geldig is na het afhalen van een vergunning. En als Elvis nog zou leven zou hij er niet meer als Elvis hebben uitgezien als u begrijpt wat ik bedoel.
Rudy Kousbroek heb ik een keer in het echt meegemaakt, bij een boekpresentatie van mijn Academie-van-Ambulante-Wetenschappenmakker Arjen Mulder. Hij was wat mopperig over McLuhan, hij had het idee dat hij niet serieus het eerste exemplaar in ontvangst had moeten nemen, maar hij deed het toch.
In een spontane opwelling noemde ik na een paar maanden prutsen onder het pseudoniem Karel Kemphaan spontaan mijn soloprogramma op Radio Kemphaan De Draaibaarheidsfactor (en mijzelf Rob Gerritsen, naar mijn twee broertjes Robbie en Gerrit die in mythische tijden met Kerstmis waren opgegeten). Beide namen ontstonden spontaan voor de microfoon,(ik zie dat ik het jaartal al openlijk noem op het net - 1979), maar ze hadden natuurlijk een achtergrond.
En nu Rudy Kousbroek er niet meer is sinds gisteren dank ik hem toch in ieder geval voor deze unieke titel als toespeling op zijn boektitel. Meer kan ik niet zeggen.
John en MaryAnne van de Nevada Desert Experience hadden afgesproken voor te gaan in een caoineadh - treurjammer op zijn Iers, Engelse weergave: keen - bij de ingang van het bomproefterrein bij Mercury, Nevada.
Ik kan u met een gerust hart zeggen dat ik volop meedoe in het koor.
De mensen die de streep op de weg oversteken worden onmiddellijk naar een detentiekampje bij de ingang van het terrein geleid. De detentie duurde niet langer dan een uur. Op de Stars-and-stripes na, die John als veteraan had meegenomen, werden alle banieren in beslag genomen. Toen mochten ze de vlag ook houden.
Het Nederlandse contingentje hief bij de poort nog het zesde couplet van het Wilhelmus aan, waarvan de godsdienstig-revolutionaire strekking plotseling op haar plaats viel ("de tirannie verdrijven/die mij mijn hert doorwondt").
Felix Ortt noemde Peter Chelčický de inspirerendste en belangrijkste geestverwant in het verleden. Of het op gezag van Tolstoj was kan ik niet beoordelen. In hoeverre er directe kennis van zijn geschriften mogelijk was, buiten Latijn of Tsjechisch - we zoeken het nog wel eens uit.
In ieder geval is het eerste deel van zijn "Net des geloofs" (Siet' viery pravé) in het Engels online te lezen, zodat we niet langer over deze grondlegger van het christen-anarchisme in het ongewisse kunnen blijven: Net of Faith. Ook de Tsjechischlezenden worden naar deze internetbron verwezen!
- Op een dag, in San Antonio, Texas, vertelde een Salvadoraanse vrouw mij hoe zij gemarteld was. Ik voelde mij machteloos bij haar verhaal.
En toen was daar de volgende dag die man die op straat op mij afkwam en zei dat hij mij een verhaal moest vertellen. Twee mensen waren per trein op reis door Afrika (waarschijnlijk) en genoten van het landschap met al zijn dieren. Maar toen veranderde het landschap en zagen zij steeds hongerende mensen. De ene passagier zei: "Laten wij de gordijnen dichtdoen, want we zien het wel maar we kunnen er niets aan doen." Maar de andere zei: "Nee, broeder, laten we dat niet doen. Want er kan een tijd komen dat we er wel iets aan kunnen doen en we moeten er gevoelsmatig op voorbereid zijn wat ons dan te wachten staat."
En toen loste de man die mij dit vertelde in het niets op. Hij was compleet verdwenen. Ik heb geen idee waarom hij dacht dat hij mij dit vertellen moest.
- Vond je het niet eng, zo'n verschijning?
- Beslist niet. De boodschap kwam immers zeker niet van de duivel. En de ontmoeting heeft mij tot activist gemaakt.
Mijn kanttekening: Ik zou wel degelijk door schrik overvallen zijn door een dergelijke ontmoeting. En ik vind ook dat er moed voor nodig is zo'n verhaal te vertellen.
Als u slim bent - en dat verwacht ik van u - kunt u bedenken dat de schrik mijnerzijds zoals ik die vermeld betekent dat een dergelijke verschijning mij niet vreemd is. En vooralsnog durf ik nog niet verder te gaan.
Voor Goede Vrijdag - mijn posten lijden aan jetlag door het tijdsverschil - werd een Kruiswegstatietocht gehouden langs het hek van de Creech Luchtmachtbasis, Indian Springs, Nevada. De lijdensweg werd steeds geactualiseerd naar het heden en de toestand waarin de gehele mensheid ter dood en tot ondergang veroordeeld is door de kernbewapening.
Vanaf Creech worden de onbemande spionage- en bombardeervliegtuigen bestuurd die dood en verderf brengen in Pakistan, Afghanistan, Jemen, Somalië en verder. Niet alleen de slachtoffers van de "darren" zoals ze in het Engels worden aangeduid (drones) zijn te betreuren. Ook de geestelijke dood van degenen die ze bedenken, programmeren en die besluiten ze in te zetten dient in gebeden betrokken te worden.
De overwegingen bij enkele kruiswegstaties echoden over de basis, een akoestisch effect versterkt door de bebouwing en de bergen op de achtergrond. We zouden moeten hopen dat het voor iemand, enkelen, mensen aan de andere kant van het hek iets uitmaakte dat zij het konden horen.
Aan de andere kant van de snelweg bevindt zich een trailerpark, de huisvesting van de zeer-armen. Elendsviertel, bidonville, favela - de Derde Wereld is steeds nabij in de VS.
De nog armeren wonen dezer dagen in tenten, de allerarmsten nergens, Er zijn heel veel armen in de Verenigde Staten en het is eigenljk onbegrijpelijk dat zij naar het schijnt hun lot dragen alsof het zo hoort te zijn.
Een poel, waarschijnlijk gevoed door een bron - diep, maar begroeid. Russen groeien aan de oever, visjes aan de oppervlakte. Enkele populieren in (schaars) blad, gevoed door de oase. De entourage voor een voetwassing op Witte Donderdag.
Vanaf de oase is het niet ver lopen naar het terrein van een Wiccatempel, gewijd aan de Egyptische godin Sekhmet. De avond valt. Een onbedorven sterrenhemel boven de woestijn. Vogels vliegen (vleermuizen? onzeker) en zingen in ieder geval in de schemering. Na de maaltijd in een grote luxe dubbele stacaravan, gastenverblijf van de Sekhmettempel, "mijn eerste" heidense dienst meegemaakt.
Eerlijk gezegd zou de beste dienst het ervaren van zoveel mogelijk stilte en duisternis, verlicht door de sterren, zijn geweest. Een lied met trommelbegeleiding over vuur dat in onze geest en ons hart brandt moet de ruis van de snelweg aanvullen. Het doet mij denken aan een groepstraining.
Het lied lijkt trouwens ontleend aan het "say hello to MaryAnne..."-refrein uit onderstaand lied van Bob Dylan.
Inderdaad, onze goede mede-intern bij de Nevada Desert Experience, MaryAnne, werd glad vergeten voor de terugweg en moest op andere manier thuiskomen. Zij was niet blij.
Too much of nothing, Fotheringay
De wereldmijt...
Op het neoheidendom moet ik mij nog nader oriënteren.
Toen het nieuws van de bomaanslag in Moskou tot mij doordrong dacht ik eerlijk gezegd aan een "speciale operatie" uit de hoek van VS-geheime diensten. De eerste verdachten zijn natuurlijk de binnenlandse moslims, de meeste moslims in Europa bevinden zich van oudsher in Rusland. Maar voor maximaal effect moet er een verband met Iran gelegd worden om Rusland over de streep te krijgen voor een frisse vrolijke oorlog.
In ieder geval een goede reden om (speciaal) jonge vrouwen op weg naar kantoor in de Newyorkse metro onder schot te houden. Je weet maar nooit wat ze van plan zijn. De fotograaf of fotografen hadden er een fijn oog voor. Niet vragen wat het verband is tussen New York en Moskou in dit geval.
Wat zullen die meiden zich veilig voelen.
Wat betekent terreur ook alweer?
Let wel: die loerende mannen met machinegeweren zijn politieagenten, geen militairen!
Aan de overzijde van de vallei, de Kloven, bevinden zich sneeuwtoppen. Maar lang niet zo besneeuwd als deze foto zou doen denken, ook al betekent Nevada "besneeuwd". In de ondergaande zon lijken de kale bergen juist een sneeuw-/wolkenlandschap.
Ook als de zon in het westen al onder is, is er de zonneweerschijn aan de oostzijde. Wonderlijke visuele effecten.
