16 december, 2009

Kapitaal en liefde - 2


De Internationale is oorspronkelijk geschreven om gezongen te worden op de wijze van de Chant de l'Armée du Rhin, beter bekend als de Marseillaise. Dit was in de dagen van de Commune van Parijs, 1871, nog het revolutionaire lied bij uiistek - het werd ook gezongen bij de omverwerping van de door de Britten opgedrongen monarchie in Irak, 14 juli 1958 - een revolutie die van het hernieuwde koloniale regime niet meer gevierd mag worden.
Doordat de Marseillaise gaandeweg hèt  Franse nationalistisch lied werd en dus allesbehalve Internationaal meer was moest er een eigen wijze voor de Internationale komen. Muzikaal is die echter nog steeds sterk verwant aan de Marseillaise. Het is een wonderlijke gewaarwording bij de aftiteling van Michael Moore's Capitalism, a love story de tekst van de eerste twee coupletten te horen croonen alsof het een swing-nummer is - de zanger doet aan Tony Bennett denken en gaat ook door het artistieke leven als Tony B. (Babino).

Het echte slotlied van de film is Jesus Christ van Woody Guthrie. Michael Moore laat enkele priesters en een bisschop aan het woord in de film die het kapitalisme als zodanig veroordelen. Moore's buitenbeeldstem vraagt zich bij de bisschop af: ik vraag mij af wat zijn baas hiervan vindt. Officieel wijst de Kerk van Rome al sinds de encycliek Rerum novarum het kapitalisme af - juist omdat het tot revolutie leidt zoals de titel van de encycliek al suggereert. Het secularistisch socialisme wordt evenzeer afgewezen door Rome. Dus de bisschop in de film beklemtoont de officiële leer, iets wat evenwel niet dagelijks wordt uitgedragen om het mild uit te drukken. Tenzij door de Catholic Worker, die de officiële leer op dit punt ten volle serieus neemt.

Michael Moore, die is voorgedragen voor de titel "Katholiek van het jaar" vanwege de film - wat dit ook betekenen moge -, komt in de buurt van de Catholic Worker door het beklemtonen van het kerkelijke standpunt en is dus niet ver verwijdeerd van het christen-anarchisme - is niet ver verwijderd van het Koninkrijk Gods, zoals een kameraad het ooit mooi uitdrukte.
Maar gaat zijn film ook echt over het kapitalisme? De vraag stellen impliceert een negatief antwoord. Meer hierover morgen.

Geen opmerkingen: