15 september, 2009

Buiten de dagorde


Een klein zelfonderzoek met onverwacht slot.
Heb laatst de vrijheid genomen te zeggen wat er door mij heenging toen ik een lang niet geziene dierbare ontmoette: "wat zie je er leuk uit."
Zij zei dat zij het zeer waardeerde dit te horen.
Alweer geschrokken van mijn moed voegde ik er aan toe dat het mij nog te zeer heugde hoe zo'n opmerking je in eerdere tijden zwaar aangerekend zou zijn. Of je de vrouwelijke ander misschien als lustobject zag. Of is dit een hersenschim?

Ik weet niet eens meer hoe jong ik was toen ik zomaar een meisje mijn liefde verklaarde. Zeven was ik, geloof ik. Oei, en zij was misschien al acht. Zij joeg mij met stampbewegingen weg. Once bitten...

Maar daarmee zijn we er nog niet wat betreft het "lustobject"-idee. Dit soort stampjagen was in de zwaarste jaren van de Tweede Golf ('75-'85, globaal) speciaal weggelegd voor de toegeeflijke mannetjes die op alle mogelijke manieren zelf in de smaak wilden vallen en niet wisten hoezeer zij moesten kruipen om misschien toch nog... Hier heb ik mij altijd uitdrukkelijk te goed voor gevoeld. Maar een visueel ingegeven uitgesproken compliment? Ook voor De Geliefde altijd een stap te ver. Een zei er eens: "je blik zegt mij meer dan genoeg", wat overigens, bedenk ik nu, waarderend bedoeld was, niet verwerpend. Dus misschien was ik toch tezeer teruggetrokken op het plaatsje van het zevenjarig jongetje dat voortaan verlegen zou zijn.

In zijn begindagen was president Jimmy Carter zo eerlijk te zeggen dat hij meermalen per dag overspel pleegde met zijn ogen, waarmee hij naar hij besefte inging tegen een uitdrukkelijke uitspraak uit de bergrede. In de altijd-even-huichelachtige VS moest hij zijn eerlijkheid snel intrekken. Het is ook een passage die in de eerste plaats discrimineert: ten aanzien van vrouwen en ten aanzien van ongehuwden. En is het een muizenis te vragen: mag ik met mijn blik vinden: "wat zie je er leuk uit", mag ik het ook zeggen en wanneer is een compliment met alleen blik of ook uitgesproken een uiting van begeerte?

Er zijn te veel gradaties voor een ondubbelzinnige interpretatie, al geeft Matth. 5:28 wel aan dat er een grens overschreden moet zijn in gedachten die in het algemeen niet overschreden wordt. Oordeel zelf.
Maar Ik zeg u, dat zo wie een vrouw aan ziet, om dezelve te begeren, die heeft alrede overspel in zijn hart met haar gedaan.


Ik denk niet dat hierin een pleidooi voor boerka's besloten ligt, om het ook eens daarover te hebben. Het vereiste is zelftucht - en de gradaties hiervan werden of worden door Carter goed aangevoeld (de VS horen ook geen intelligente en bijwijlen eerlijke president te hebben).
En hij stapt weer van de kansel af.

Geen opmerkingen: