...en al deze dingen zullen u toegeworpen worden

Eerst een klein persoonlijk-politiek dagboek van de meidagen die Nederland in het wereldnieuws brachten. Donderdagavond 2 mei zag ik een fragment van het Nederlandse televisiejournaal, genoeg om ongelovig met mijn ogen te knipperen, maar het bleek waar. Pim Fortuyn was "natuurlijk", zoals hij zelf zei, voor een pardon voor asielzoekers die al jaren in de wachtkamer zitten in Nederland. Onmiddellijk belde ik de christelijke familie A. uit Syrië op, die al ruim negen jaar in vrees en beven en inmiddels zonder hoop wachten. Een van hen had net weer een afwijzing binnen, en wat nu? Maar dit klonk naar goed nieuws.

Op de Bevrijdingsmarkt op het Museumplein, 5 mei, had de Lijst Pim Fortuyn een stalletje. Toen ik het ontdekte was het net onderhanden genomen door zich noemende Internationale Socialisten, die de affiches met de foto hadden weggescheurd. Nu moet ik niets hebben van persoonsverheerlijking, maar een symbolische moord - zo interpreteerde ik die aanval - roept nog net wat meer weerzin bij mij op. Of ik wel wist wat dit voor een partij was, vroeg een van de internationaal-socialistische helden mij. Ja, dat wist ik, en daarom wilde ik hier even praten. Met de man achter de stal, die duidelijk geen raad wist met het nieuwe standpunt van zijn idool.

Het nieuws van de allesbehalve symbolische moord hoorde ik - wat is toeval? - aan tafel in het Harriet Tubmanhuis, de volgende dag. De kogels troffen ook de gedachte aan een pardon voor asielzoekers. Vermoedelijk afgevuurd door een bewapende veganist, een milieuactivist met auto bij de hand, die vast ook vond dat Nederland vol genoeg was.

Want laten we wel wezen, de drie grootste partijen van dat moment spraken zich meteen uit tegen dit plan van Fortuyn. En de lijst Fortuyn-zonder-Fortuyn heeft zich hier zonder meer in geschikt. Wij moeten ons steeds blijven voorhouden dat wat veranderd is de laatste tijd in Nederland de retoriek is, niet het beleid. Uitgerekend de man die dit nu zou moeten gaan uitvoeren had kort tevoren als ex-IND-er en asieladvocaat gezegd dat het Paarse beleid al niet vol te houden was. Wat veranderd is, is bijvoorbeeld dat een mijnheer Blokker hardop vindt dat zijn winkels worden leeggestolen dankzij "de asielindustrie in dit land", en de tegenstemmen zijn minder dan zwakjes. Ik heb zeer weinig Nederlandse eigentijdse "helden" - Freek de Jonge is er een. Ik schrok erg toen hij volkomen van de kaart leek, in die vreemde meidagen, de Nederlandse Mei van Rechts kunnen we nu zeggen. Freek heeft zijn verstand terug, en ik zeg het hem graag na: de rancune van de gemiddelde Nederlander die zich tekort gedaan voelt heeft een politieke stem gekregen. Ik sta in de file, ik sta op de wachtlijst en mijn moeder durft niet meer over straat 's avonds: allemaal de schuld van allochtonen en vooral van de asielzoekers. Dat deze rancune aan de macht is zal niet lang duren. Dat allerlei dingen nu maar eens gezegd moeten worden zal wel langer duren. Bijvoorbeeld: "ze moeten zich maar es aanpassen", al is niet duidelijk wie "ze" zijn en waaraan ze zich hebben aan te passen. Moeten "ze" van Gordon houden, of is Celine Dion al "eigen" genoeg? We moeten niet net doen of eufemismen als "multiculturele samenleving" of "allochtoon" meer waren dan een buiging in woorden voor een restje beschaving dat verder nergens uit bleek. Asielzoekers en zij die als zodanig behandeld worden krijgen al jaren te horen dat Nederland vol is en dat ze derhalve niet welkom zijn. Het grootste deel van "links" mag zich aanrekenen voor dit beleid mede getekend te hebben en het krijgt de trap na van de menigte dat het dit land heeft laten vollopen - en ook nog eens dat het "Pim" vermoord heeft. Het ziet er somber uit, maar het valt allemaal wel mee. Zo besluit Han van der Horst, optimistisch multiculturalist en een oude makker van mij uit de anarchistische beweging, zijn geschiedenis van dit land onder de eenvoudige titel Nederland. Een aartsnederlandse reactie?

Het is in ieder geval bij uitstek anarchistisch om niet pessimistisch te zijn. Wie gelooft in de natuurlijke goedheid van de mens kan niet volharden in het geloof dat mensen het slechte blijvend kiezen. De hoop is ons gegeven terwille van de hopelozen. Maar het is al evenmin christelijk om pessimistisch te zijn. Jezus maant Zijn volgelingen tot waakzaamheid: Matth. 24:36-51, maar meer nog tot optimisme: Matth. 6:19-33, 10:16-33. Vreest niet, want er is niets wat niet ontdekt zal worden, of verborgen, wat niet geweten zal worden. Zeker, er moet af en toe naar teruggekeken of -gelezen worden in tijden die tot moedeloosheid verleiden. Maar het lijkt mij duidelijk dat christen-anarchisten niet plotseling wèl pessimistisch zouden moeten zijn. De geniale politieke weerhaan Willem Bilderdijk dichtte het in zijn bewogen dagen:

Deez' ellenden
gaan volenden
En verpletterd wordt het juk!