In de nazomer van 1993 waren wij op São Miguel, het grootste eiland van de Azoren. Er was in de hoofdplaats, Ponta Delgada, een aan letteren gewijde universitaire boekhandel, waar ik een stapeltje boeken zag met de intrigerende titel O meu suicídio van een zekere Henri Roorda. Nederlands, nee Fries aandoende naam.
Bibliografisch onderzoek - en in die tijden moest je daarvoor de deur nog uit, naar bibliotheken en dergelijke - leerde mij dat in die winkel één procent van de totale oplage van het boek lag - hetgeen veel genoemd mag worden. Verder bleek de schrijver inderdaad van Nederlandse herkomst te zijn, oorspronkelijk in het Frans te schrijven, woonachtig te zijn geweest in Zwitserland en hij heette eigenlijk Roorda van Eysinga. Hij was nog anarchist ook, de zoon van Sicco "Koning Gorilla", verre neef van de radicale theologen Van den Bergh van Eysinga en oomzegger tegen de spiritistische dominee Roorda van Eysinga.
Enfin, leest u het na in De As nr. 117 en in het biografische nawoord bij het niet meer nieuw leverbare Mijn zelfmoord van Uitgeverij Vantilt.
Habent sua fata libelli - mijn ontdekking leidde tenslotte tot de Nederlandse uitgave - waarmee Henri thuiskwam na zijn daadwerkelijk uitgevoerde zelfmoord (hoe thuis hij zich in Nederland voelt vertelt het verhaal niet).
De vraag blijft: hoe kwam hij midden op de oceaan terecht? Door de illustraties van de Portugese uitgave had ik een tijdlang een soort kapitein-Haddockbeeld (eerder dan een Slauerhoffbeeld) van hem: zeebonk, boekje geschreven, Fries, beland op een van de Azoren.
Jeroen Brouwers levert het antwoord in De zwarte zon, zijn tweede bundel over zelfmoordende schrijvers, zonder dat hem de vraag verder bekend is of interesseert.
In het park op het plein om de hoek bij de boekhandel waar het stapeltje lag - in Ponta Delgada dus - heeft de schrijver Antero de Quental een kogel door zijn hoofd gejaagd - nogal in het openbaar, zichtbaar voor passanten of toevallig nabijen.
Hij heeft zijn eigen zelfmoord niet beschreven of aangekondigd.
Henri Roorda wel.
Vanwege de plaats met zijn geschiedenis kwam hij midden op de oceaan terecht.
Een antwoord dat ik nog steeds eens moest opschrijven en naar aanleiding van een bericht van Thom Holterman heb ik het nu dan gedaan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten