Een man in een bewakingsdienstuniform drukt een meisje tegen een muur. Zij huilt angstig. Hij zal een hand vrij hebben gehad om om "assistentie" gevraagd te hebben.
De aanleiding lijkt mij duidelijk. Zij heeft iets gestolen, waarschijnlijk in het warenhuis waar de blinde muur waartegen zij aangedrukt wordt gehouden bij hoort. Doet men zoiets op impuls, welbewust, misschien zelfs in onwetendheid? Ik heb wel eens iets in mijn supermarktkarretje gevonden dat ik oprecht vergeten was op de band te leggen - en als je allang voorbij de kassa bent en het maar zo laat - ben je dan een dief?
Mooi is het niet, nooit, ook niet in een groot warenhuis. Proletarisch winkelen betekent dat je netjes je portemonnee pakt, punt.
Maar is het iets om angstig huilend door een per definitie sterkere man voor tegen een muur gedrukt gehouden te worden? Mijn overwegingen hier duren langer dan mijn daadwerkelijke reactie.
"Durf je wel in je apepakkie tegen dat meisje?"
"Mijnheer, loopt u door, bemoeit u zich er niet mee."
"Ik maak zelf wel uit waar ik mij mee bemoei." Precies wat ik verder gezegd heb weet ik niet meer, maar de laatste kwalificatie die ik naar zijn hoofd slingerde was - zonder enige historische nuance, maar puur vanwege het uniform - "NSB'er".
"Ik laat jou toch ook in je waarde, eikel."
Hij liet haar niet uit zijn greep. Het was mijn bedoeling hem te ontregelen zodat zij een ogenblik losgelaten werd en kon wegvluchten, om niet meer te zondigen. Het ergste moest nog komen voor haar na deze mishandeling, vrees ik.
Ik gaf het op, omdat mijn verbale munitie op was - en ik zal zelf wel ergens heen gemoeten hebben.
Ik ben de scène niet vergeten en kan mij nog afvragen - gesteld dat ik er tijd voor had kunnen of willen uittrekken - wat ik anders nog had kunnen doen. En waar de grens van geweldloos verzet ligt. Ik vind dat "verbaal geweld" zeker tegen geüniformeerd volk, al dan niet officeel in de werkverschaffing, geen geweld is.
Demonstreren - etymologie is hier wel degelijk gepast - betekent "tonen, uiteenzetten". Protesteren heeft bijna dezelfde betekenis: "in het openbaar getuigen" - beide betekenen ook "bewijzen". (Een Protestant wordt geacht in het openbaar te getuigen, van Christus - tja, dit moet men wel weten, denk ik).
Voor getuigen, tonen en bewijzen is geen geweld nodig. Geweld is nooit gepast, en zeker niet bij demonstraties. Er valt over te redeneren of bepaalde uitingen tegen levenloze zaken - jam, verf, misschien een steen gooien - geweld is. Het is wel duidelijk dat het inslaan van ruiten en binnen de boel verbouwen bij de Royal Bank of Scotland in Londen, 1 april, een grens passeert. Een BBC-tv-verslaggever die er (als vele verslaggevers) bij stond vond het heel vreemd dat de politie dit gebouw had overgelaten, als het ware het groene licht had gegeven voor deze verbouwingspartij. Bestuurders van deze bank hebben het heel bont gemaakt bij het veroorzaken van de huidige acute crisis - en een ruit ingooien omdat het kon (het was het enige niet-gebarricadeerde gebouw in de omgeving, ook heel merkwaardig) zou bij "demonstreren" gepast hebben, lijkt mij. Maar er is een grens overschreden, moedwillig, provocatief, op grond waarvan de rest van de dag geweld gemotiveerd werd tegen de vreedzame straatkampeerders in de City en andere demonstranten.
Ik schrijf dit alles op om ook voor mijzelf klaarheid te krijgen over wat geweld is in dit geval. Het gooien van stenen of flessen naar de politie wordt in Engelstalige alternatieve media al riot porn genoemd, iets waar de gevestigde media dol op zijn. Bij de grens in Straatsburg werd al spoedig begonnen met gooien. Er zijn verscheidene gebouwen in brand gestoken. Komt daarmee het einde van de NAVO dichterbij? Getuig je in het openbaar wat er fout is aan de NAVO door een hotel, een grenspost en nog andere gebouwen in brand te steken?
Nee dus. Ik ben blij dat ik al schrijvende deze conclusie bereik - omdat het afwijzen van deze handelingen door sommigen als heulen met de macht zal worden gezien.
Maar het geweld is van de macht. Geweld is macht. En protesteren betekent juist mede: getuigen tegen de macht.
Punt.
Ik vrees dat ik heb gedaan wat ik kon voor het meisje in het begin van dit stuk. Meer zat er niet in.
Billy Bragg die bij het anarchistische blok (niet: het Black Bloc) zijn tekst van de Internationale zingt, als dat niet protesteren is...
Hieronder een beeld van echt demonstreren in Straatsburg - en hoe de macht klaarstaat er op in te slaan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten