De vensters van de wereld zitten onder de regen

En als ik het dan toch over die eerste zelfgekochte LP's heb:


Do I love you, The Ronettes


The windows of the world, Dionne Warwick.
U bent bij dezen gewaarschuwd voor enkele schokkende beelden.


Stand!, Sly & the Family Stone

Voor een ongelooflijk playbackfilmpje van Everyday people gelieve men hier te kijken....

Van oude mensen

De LP's die ik van mijn eerste zelfverdiende geld heb gekocht weet ik nog allemaal te vermelden: The Ronettes, Dionne Warwick, Sly & the Family Stone - en bovenal zoveel mogelijk van The Lovin' Spoonful. Zeker mijn dierbaarste witte band uit de VS, schoonheid waarbij ik (iin gedachten alleen al) nog steeds kan wegsmelten.
Hun directe maatschappijkritiek was en is nog steeds minder pruimbaar dan de ingetogen "gewone" liedjes die nooit gewoon zijn. Daarom is Hums mijn favoriet. De hitsingles Summer in the city en Daydream heb ik altijd minder goed kunnen verdragen.

Maar aardig om te lezen dat iemand het na ruim vertig jaar oprecht opneemt voor Everything playing. Een LP waarover de doem van het naderende vertrek van Zal Yanowsky en John Sebastian hangt.
In het pierencircuit is nu een groep actief die net doet alsof het nog dezelfde is, maar Zal is dood en John B. doet niet mee.

Dingen die voorbijgegaan zijn.

Spiritualiteit en VS?

Een foto (of is het een schilderij?) van het huis in Hydesville waar aan de zusjes Fox de geestenwereld zich voor het eerst met zijn boodschap, wat deze ook moge wezen, gemanifesteerd heeft Ik verwijs maar weer eens naar Arcade #5.

Peter Owen Jones miste met zijn rondgang - deze week de VS - spiritualiteit. Het gemis hieraan zou kenmerkend zijn voor de o zo godsdienstige VS. Een generalisatie die mij weer veel te ver gaat.

Een heel spiritualistisch dorp in Florida, en een kunstfestival met religieuze trekken. Oordeel zelf. Of niet.

Wie houdt niet van zoetigheidjes, vraagt RG de 50-quidman

Neil Young & Crazy Horse, Cinnamon girl. Kort en krachtig.


Derek, 1968 - de zanger, Johnny Cymbal, spreekt het woord Cinnamon uit alsof het Sinnerman heet...


Een nummer dat ik onweerstaanbaar blijf vinden. En wat goed genoeg is voor Wilson Pickett is het zeker voor mij. Het hoorde blijkbaar bij het soort tekenfilm waar dit filmpje uit komt.
The Cuff-Links oftewel The Archies, Sugar sugar

Kruisvaardersrijk Israel

Een nar spreekt de waarheid: het odeur van bederf hangt boven Tel Aviv.

Ik schrik: het lachende meisje op de foto lijkt met lach en al op een Israelische vriendin, maar ik weet dat zij allesbehalve lachend staat te kijken naar het bombarderen van Gaza.
Jeruzalem, Jeruzalem...

Gedachten bij het dagelijks brood

Havermout is havermout. Er staan wel merken op de verpakkingen, een ervan is zelfs tamelijk bekend, maar in feite is alle havermout havermout. Iets dergelijks geldt voor het andere nog alledaagser korenproduct: brood. Hoe merkiger des te verdachter: als je er om bij Japie moet gaan wonen is er iets aan de hand.

Als je de arbeidersbeweging bestudeert kom je tot een eindweegs in de twintigste eeuw verhalen tegen over vervalsingen met voedsel, vooral brood: gemalen krijt dat door het meel gegooid wordt, waardoor het goedkoper uitvalt. Geheel van plantaardige restbestanddelen "gezuiverd" fabrieksbrood wordt al in de mond omgezet in glucose (dus daarom was Japie zo populair). Voor de grote zogenaamde verfijning toesloeg kon men inderdaad bijna bij brood alleen leven - wellicht de verklaring waarom in het oude Grieks de woorden voor brood en voedsel identiek zijn, en in het Onzevader brood als dagelijks voedsel genoemd wordt.

Men kan er van op aan dat hoe langer een organisch product - voedsel dus - houdbaar is, des te ongezonder het zal zijn. In dit interview met de schrijver van een Manifest voor eters - zijn we al zo ver dat dit nodig is? - wordt de staf gebroken over katoenzaadolie. Al was het alleen omdat er onbeperkt insecticide op katoen geloosd mag worden. Katoen is geen voedingsstof, zijn de gespreksgenoten het met elkaar eens.
Katoen in het eten? Tot enkele minuten geleden had ik er nog nooit van gehoord, laat staan dat ik er bij stilgestaan zou hebben of het gezond of ongezond is. Maar vanwege de insecticiden alleen al zou ik denken dat je het beter kon laten liggen.

Dan is het wel heel verwarrend katoenzaadbrood aanbevolen te zien voor vegetariërs en vooral veganisten. En hoewel katoenzaadolie in veel bewerkte voedselproducten voorkomt wordt katoenzaadbrood hier als duur en heel speciaal aanbevolen - het tegendeel van de watttige materie die zo heel lang houdbaar is. Er is weinig zelfbereid voedsel onweerstaanbaarder dan zelfgebakken brood - en dan natuurlijk niet van een pakje kant-en-klaar-ingrediënten - maar daar moet men wel de tijd voor kunnen of willen nemen.

Een aardige conclusie van de schrijver van het etersmanifest is dat traditionele cuisine per definitie gezond is - zoals wat hij de mediterrane keuken noemt. Iets wat men bijna intuïtief zou besluiten: wat smakelijk is is ook gezond. Een ander criterium: kijk naar wat je overgrootmoeder at (komt waarsschijnlijk op hetzelfde neer, bij nadere beschouwing). Maar dit duidelijk maken houdt in toenemende mate een gevecht in tegen de dagelijkse indoctrinatie die niet meer koning koren aanbeveelt (die is ten onder gegaan aan zijn lange houdbaarheid dankzij suiker en vet) maar koning burger (die het ook al moet hebben van weeë zoetigheid en vet). In het eerste geval bleek de reclame nog geen indoctrinatie in te houden. De beste reclame tegen vleesconsumptie is waarschijnlijk: laten zien hoe "vlees" tot stand komt.

De Afrikaanse diaspora in Iran en de Mashreq

De Iraanse speelfilm Roozi Khe Zan Shodam (De dag warop ik vrouw werd) heeft drie vrouwen in verschillende levensfasen in de hoofdrol. De film is opgenomen aan de kust, tegenover en op het eiland Qeshm, de vrijhandelszone. Volkomen vanzelfsprekend zijn veel dorpelingen-figuranten in de film zwart, Afrikaans-van-bezuiden-de-Sahara van voorkomen. Zij spreken Perzisch, zijn sjiiet en toch ook zeer herkenbaar Afrikaans.
Er zijn nogal wat plaatsen aan de Golf waar mensen van Afrikaanse herkomst wonen. In Irak manifesteren zij zich nu bij de komende verkiezingen: een Nederlands bericht hierover, en waarschijnlijk de nieuwsbron, uit The Guardian.

De meest gehoorde verklaring voor de aanwezigheid van deze diasporagemeenschappen is: slavernij. Maar ook emigratie en van-oudsher-inheemsheid worden genoemd. Die laatste twee klinken aardiger, ik ben niet bevoegd te oordelen wat waar is. Misschien alle drie.

Toen ik in Palestijns Jericho was (er ligt ook een Ariha in Syrië), jaren geleden inmiddels, viel mij op dat de bevolking voorzover op straat waar te nemen, grotendeels Afrikaans donker was. Jericho geldt als een van de oudste steden ter wereld. Toen ik de zwarte mensen van Jericho zag meende ik te begrijpen waarom het de Europese wereld niet interesseert wat de Palestijnen is aangedaan.

En wordt aangedaan - want er zou nog heel wat komen.

Op de rol

Indirect verbonden met dit weblog inmiddels: Catholic Workers uit Vancouver, BC.

Het bevroren lachje van de censor

De Israelische woordvoerder met het vette Australische accent, zich noemende Mark Regev, geboren als Mark Feinberg, begint steeds meer op de beroemde Iraakse Baath-minister van voorlichting te lijken. Alleen riep deze sympathie op. Regev wordt gaandeweg belachelijker, althans, over waar hij het over heeft valt natuurlijk niet te lachen: Chamas dwingt ons chun kinderen dood te schieten; het staat vast dat zij met fosforbommen chebben gegooid. En meer. Maar de valse lach die dit type steeds ophad is al een tijdje weg. Channel 4 en ook BBC's Newsnight weten raad met hem - het zijn natuurlijk ook media waar een geboren-Engelstalig-accent geen indruk maakt. Je moet ze wel heel bruin bakken wil je dergelijke linientreue media tegen je in het harnas jagen. En dat doet Regev.

In de dagen van de beroemde Iraakse minister werd altijd verteld dat beelden of geluiden doorgegeven vanaf de Iraakse kant goedgekeurd moesten worden door de Iraakse overheid. Het werd er nooit bij gezegd dat dit van de kant van de "coalitie" op zijn minst net zo was.

En op een doordejaarse dag - niets bijzonders aan de hand, de dagelijkse katastrofe - meldt de correspondent van McClatchy in Jeruzalem maar eens wat de censor van de Democratie van het Midden-Oosten vandaag eist. Verder hoor je daar nooit een correspondent over.

Twee eilanden

Demonstraties in Madagascar worden hardhandig bestreden door het leger, dat eerder een televisiestation dat als oppositioneel geldt had gesloten. Het is moeilijk te beoordelen of er een eerlijke bedoeling zit achter de eis van de burgemeester van de hoofdstad Antananarivo om nieuwe verkiezingen te houden. Moeten de zittende elites weer eens wisselen? Dat er reden voor opstandigheid is in Madagascar en elders in Afrika is overduidelijk.

Dit geldt uiteraard op een ander niveau evenzeer voor IJsland Een belangrijk verschil is dat het land een nogal homogene bevolking heeft en dat er niet veel meer dan driehonderdduizend mensen wonen. Het protest tegen de regering wordt gevoerd in een context waarin veel mensen elkaar kennen, zeker als er zevenduizend demonstranten zijn, zoals de laatste tijd. Gevechten waarbij doden vallen zoals op de schaal in Madagascar (27 op het ogenblik van schrijven) zijn ondenkbaar: over een steen geworpen naar een agent wordt uitgebreid nagepraat - "dit kan niet!" Een geweldloze omwenteling dus, waarvan evenzeer afgewacht moet worden of zij meer is dan een wisseling van elites. De overzichtelijkheid van IJsland zou voortmodderen onder nieuw regiem moeten uitsluiten.

Over geweldloze veranderingen is het laatste woord niet gezegd.

Socialisme voor het grijpen

Boeren blokkeren de wegen in Griekenland, anarchisten blijven bezetten en demonstreren.
De IJslandse regering is in elkaar gezakt. Men verwacht dat Johanna Sigurdardottir een overgangskabinet zal leiden tot de alsnog vervroegde verkiezingen. Zij zou niet alleen de eerste vrouwelijke premier van IJsland zijn, maar volgens IJslandse bronnen ook de eerste openlijk homoseksuele premier ter wereld. Zet die identitetispolitiek maar eens opzij, mensen. Ik weet niet of het klopt en het doet er niet toe.

De crisis kan alleen vertaald worden in "andere regering" (en een andere politiek? - de CPN hanteerde dit ooit als leuze, een toen inhoudsloze kreet). Het is te merken dat "links" in hoofdzaak gekenmerkt wordt door een grenzeloos vertrouwen in de veerkracht van het kapitaal en een onwil over alternatieven na te denken laat staan deze te ontwikkelen.

Als ik het goed onthouden heb heeft Bilwet ooit zoiets geschreven: socialisme is heel goed mogelijk, maar de socialisten willen er niet aan.
En bij het begin van de vorige Grote Depressie zei de Nederlandse anarchist Jo de Haas:

De tijd voor een socialistische samenleving ligt voor het grijpen, maar nu ontbreekt het helaas aan socialisten.

Friesland los van Holland nu!

Niet, dat het voor iemand buiten de eigen club van enig belang zou zijn - en de anderhalve man en een ezelskop die er nog lid van zijn moeten het zelf uitzoeken.
Maar wat u net zo min wilt weten als ik: de Partij van de Arbeid heeft het nationalisme ontdekt.
Het moet wel een beschaafd nationalisme zijn. Zo mag je er als Nederlander trots op zijn dat mijnheer Aboutaleb, toevallig medeopsteller van de scherpe Integratienota van het gezelschap, burgemeester van Rotterdam is. Nationale trots op een goede partijtijger. Aanbevolen. Je moet maar durven.

De Partij van de Arbeid, dat is Nederland in een notedop. Notendop, zoals we van de Soeharto van het Nederlands onderwijs, zoals Campert hem ooit trefzeker heeft genoemd, minister Ritzen dus, moeten schrijven. Met spelling van het Nederlands heeft hij als vice-voorzitter van de Wereldbank vanzelfsprekend verder niets te maken. Of Ritzen zich nog zorgen maakt over het feit dat de blanke Nederlander uitsterft is ook niet meer bekend. Waarschijnlijk wel, hij mag het bij het aannemen van de nota vast komen verkondigen. Is er iets nieuws onder de zon bij deze PvdA?

Er is geen beschaafd nationalisme. De twee sluiten elkaar per definitie uit. Moet ik er over uitweiden?

Ik ben blij dat iemand als Spinoza in wat nu Nederland heet woonde en werkte. Maar het was nog geen Nederland. Het was ofwel de Republiek, ofwel Holland. En ik kan niet trots zijn, want trots hoort bij eigen prestaties. Trots op Nederland zou ik alleen kunen zijn in verband met mijn eigen prestaties. Die zijn er, maar ik koppel ze niet aan Nederland.

Een soortgelijk warm gevoel als met Spinoza heb ik over Domela Nieuwenhuis of Ortt. Ik weet mij in hun traditie te staan, hoe nederig ik dit ook moet zeggen. Met Spinoza hebben ze gemeen nazaten van immigranten te zijn. Trouwens, dat ben ik zelf deels ook. Wie niet?

Een open deur: de PvdA heeft niets te winnen bij het meehuilen met de wilderswolven. Ultrarechts is altijd beter in ultrarechts wezen dan een allang overbodig geworden club die de opkomende arbeidersbeweging in parlementaire kanalen moest leiden. Het jankende en scheldende witte proletariaat dat in de tijd en op de computer van de baas op de moslims zit te schelden is van huis uit de natuurlijke achterban van de PvdA. Maar ze komen heus niet meer terug. Zelfs niet als ze binnenkort op straat staan - want dan is dat ook de schuld van de PvdA. Waar ze trouwens niet eens helemaal ongelijk in hebben.

De Marxistisch-Leninistische Partij Nederland

De ruimen verder geleegd:

Ideologisch (of moet je zeggen: theoretisch) stelden ze weinig tot niets voor, maar ze konden mensen op de been krijgen als het moest. En ze organiseerden altijd wel een comiteetje dat anderen voor de voeten liep, en dan liefst een dat de nieuwste wending in Peking moest vertolken. Veel reden was er niet om medelijden te hebben met de maoïsten van de jaren zeventig (het enige decennium van de stroming in Nederland) - ze kozen zelf voor de draaimolen waar ze ingestapt waren. En een enkele keer kwam een demonstratie van hun goed uit. "Wij" anarchisten "deden" niets aan Vietnam - we waren uiteraard tegen de Amerikaanse bemoeienissen daar, maar "de opbouw van het socialisme" onder de bezielende leiding van enz. enz. in Vietnam was toch ook niet iets om voor te zijn. Een anarchistische delegatie van Gerben Sloot en mij liep eens mee in een maoïstische demonstratie in verband met Vietnam. Ik vertelde Gerben wat ik net gelezen had over de beweging in de VS: daar scandeerde men de leuze : "Ho-ho-ho Chi Minh, Viet Cong is gonna win". Hij vond dat mooi en ging het tot mijn gêne roepen. Aarzelend werd het door de belendende maoïsten overgenomen, maar al snel veranderd in: "Ho-ho-ho Chi Minh, 't Vietnamese volluk wint". Zo hielp ik ze gratis en voor niks aan een leuze. Iets om nog met plezier aan terug te denken.

Het gebrek aan bagage blijkt nogal pijnlijk uit de verzamelde documenten van de door de BVD opgerichte Marxistisch-Leninistische Partij Nederland. Frans Panholzer heeft bedrijfskranten, uitgegeven door het genootschap, geïnventariseerd en (opnieuw) uitgegeven. Gunst, zo weinig stelde het dus voor. De braafheid en de ledigheid druipt er van af. Het viel niet eens op dat deze leegte uit de koker van de BVD zelf kwam. Pas achteraf besef je dat het niets voorstelde, dat maoïsme - en dat zegt iets over de hedendaagse politici die het vak in die kring geleerd hebben, onder wie Zalm. Wie een exemplaar kan bemachtigen zal het zelf zien.

- Frans Panholzer, Voor de BVD naar Peking. (Verzameling documenten van de MLPN). Uitgegeven door de samensteller, ongepag., €2,50.

Tien rode jaren

Het kijken in de ruimen betrof eigenlijk dit boek, dat ik tegelijk met de Zesde mei gerecenseerd heb. Dit is echter niet meer leverbaar bij de uitgeverij. Of het nog in de ramsj opduikt, wie zal het zeggen. U vindt het wel:

Waren maoïsten, trotskisten, CPN'ers, het loslopende volkje van Rode Jeugd en Rode Hulp, ja zelfs anarchisten revolutionairen, en dan ook nog in het decennium 'de jaren zeventig' (wie erachteraanmekkert 'van de vorige eeuw' verdient alsnog een rotje onder zijn of haar stoel)? Voor mij is het antwoord ontwijfelbaar "neen", nooit geweest ook. Zelfs het idee dat ze een soort (gewelddadige) machtswisseling voorstonden lijkt mij overdreven. In het schema dat Antoine Verbij in zijn boek Tien rode jaren over partijen en bewegingen in Nederland in dit decennium hanteert neemt hij dit streven naar machtswisseling van de clubs of hun leden serieus. En hij maakt aannemelijk dat de leden dit ook echt dachten. Hoezeer het mede door hem ondertekende Manifest ten gunste van de Jaren Zeventig ook naar grachtengordellinksigheid riekt, hij neemt de lunatic fringe van links serieus in dit streven. En voor iemand als ik die het toch allemaal van dichtbij heeft meegemaakt is het juist ontluisterend, omdat de schrijver het eerlijk en welmenend beschrijft - hij is niet alsnog marktdemocratisch gelijkgeschakeld - waarschijnlijk is dit ook niet nodig omdat hij zelf geen rol gespeeld heeft in genoemde bewegingen.

Anarchisten als anarchisten waren niet zinvol te organiseren in dit decennium en daarna, in Nederland - de schrijver stelt het voor of dit een algemeen gegeven is, maar we hoeven hier toch echt niet uit te leggen dat dit niet klopt. Zoals ik in het Jaarboek Anarchisme over Anarchisme in Nederland heb geprobeerd duidelijk te maken, waren anarchisten in die jaren bij alle mogelijke acties betrokken, zijn ze ook vaak als eersten begonnen, maar hebben ze naar hun aard nooit borstklopperig gedaan om dit alles op te eisen. Dat laten we nu juist aan de leninisten over. Bij Kabouters, buurtacties, kraken, vrede, antimilitarisme, solidariteit, milieu, vrouwen en gekken, bij de "radicaal-activistische bewegingen" kortom, die Verbij met duidelijk meer sympathie beschrijft, struikelde en struikel je bij wijze van spreken nog over de anarchisten, net zo gemakkelijk noemen ze zich zo niet eens - waarom zouden ze ook?

Ik gebruik het woord 'ontluisterend', omdat een zekere gewelddadigheid bij het streven in het algemeen, dus ook toen, ongepast is - de doel/middelen-verhouding die men aan anarchisten ook niet zou moeten hoeven uitleggen. Maar er waren dezulken die wel aan zoiets louches als 'de gewapende strijd' deden destijds - met betrekking tot Jan Keulen verneem ik het nu pas. Ook ontluisterend: de tweederangsrol die vrouwen in de genoemde clubs speelden, een rol die pas door separatisme in de latere jaren zeventig rechtgetrokken kon worden (en is het wel goedgekomen? Ik denk aan Judith Metz' Gekraakte ideaal en twijfel alsnog...). En tenslotte: het evidente anti-intellectualisme van deze bewegingen - het lijkt mij een juiste indruk achteraf dat er door deze zogenaamde revolutionairen niets van belang werd gelezen behalve het zoveelste manifest tegen politie en justitie. Let wel - dit zijn mijn conclusies als tijdgenoot en betrokkene. Verbij beschrijft dit alles juist zonder wrok of naijver en zonder "de jaren zeventig" of bewegingen te willen bezwadderen. Laat de geschiedschrijving en het debat in 'eigen kring' beginnen...

- Antoine Verbij, Tien rode jaren - links radicalisme in Nederland 1970 1980. Amsterdam: Ambo. Prijs bij verschijnen: €16,90.

De zesde mei

De ruimen moeten leeg - en dit boek is nog te vinden:

Blow up van Antonioni en tegelijkertijd Michael Moore's Fahrenheit 911 moeten Theo van Gogh voor de geest gestaan hebben bij het maken van wat zijn laatste film zou worden. Ik prijs hem voor de bloedstollende laatste tonen in de film, Betty Lavette's Let me down easy, als begeleidende tonen bij de uitvaart van Pim Fortuijn. Eigenlijk slaat de tekst helemaal niet op de beelden, maar het is mooi gekozen en het is meteen Van Goghs eigen uitvaartmuziek geworden.

Het lijkt of iedereen een deskundig oordeel heeft over de islam in het algemeen en de moord op Theo van Gogh in het bijzonder, sinds de 2de november 2004. Maar het meest logische - een eerbetoon in de vorm van het bezoeken van de film was het Nederlandse publiek te veel gevraagd. Misschien omdat de voor een Nederlandse rolprent onvermijdelijke wippende billen ontbreken? Of ziet De Menigte Van Gogh vooral als een stoutmoedig schelder op "de moslims"? Dan zal men ook teleurgesteld zijn: vlak voor het einde laat hij een Marokkaans-Nederlandse rapgroep zingzeggen dat het zo zeker nog niet is dat de kogel van links kwam. Eendimensionaal is Van Gogh niet geweest. Hij koketteerde ook met het etiket 'anarchist' voor zichzelf - daar moeten we het nog eens serieus apart over hebben. (Net als over Fortuijn overigens).

Het is eigenlijk merkwaardig dat de geruchtmakendste politieke moord in Nederland sinds mensenheugenis alleen in een politiethriller die vrijelijk verfilmd is figureert als het raadsel dat de moord in feite is. Een bijna autistische dierenbevrijder die in zijn eentje Nederland op zijn kop zet en ontregelt tot de bananenmonarchie die dit land inmiddels is? Moeilijk te geloven, moeilijk te aanvaarden. Het is niet leuk om te zeggen, maar de film is eigenlijk net iets te lang en te traag. Maar lees het boek van Tomas Ross dat op een aantal punten sterk verschilt van de film of omgekeerd, maar wel meer achter deze moord ziet dan wat ons tot nu toe is voorgehouden. Als het niet waar is, is het mooi bedacht.

- Tomas Ross, De zesde mei. Amsterdam: Bezige Bij. €12,50.

Zij staat bij het raam

Wat ook de verschillen mogen zijn, de volgende passages van Henriëtte Roland Holst over jeugdige mystieke ervaringen van Romain Rolland komen mij bekend voor: van Stoffel Muller en Godfried Bomans. Mystiek is eenheidsbesef en daarmee zijn de drie verenigd.

HRH:

Het inzicht dat de mens geschapen werd om God bij te staan in zijn strijd voor volmaaktheid van vorm en wezen, trof de knaap als een bliksemflits. Op dat ogenblik ontwaakte in hem, kort nadat zijn ouders terwille zijner opvoeding naar Parijs verhuisd waren, het gevoel zijner roeping.
(...)
Vier uur. Winter. De schemering valt, na het doffe daglicht van een grijze ijzige hemel. Ik zit aan mijn tafel. Zij staat bij het raam bij de muur. Buiten in de Micheletstraat blaast de noordenwind. Maar ik zie niets van buiten...
(...)
Scheppende en geschapen natuur, wezen en wording, alles is in alles, is in God. "Ik ook, ik ben in God. Van mijn ijzige kamer, waar de winternacht valt, ontkom ik in de afgrond der substantie in de witte zon van het wezen."

De spelling is aangepast. Pas tegen het einde van het boek, en na herlezing van de middelste passage, drong tot mij door dat de "zij" die bij het raam staat geen persoon is, maar de tafel.

Vogels tellen

Het was prachtig zonnig weer en ik heb mij dan toch maar in de Amsterdamse binnenstad aan het (tuin-)vogeltellen gezet. De kokmeeuwen die massaal af- en aanvlogen (dat heb je zo bij een gracht) heb ik niet geturfd. Ze waren allemaal nog in het korten-der-dagen-kleed en ik heb verder niet op de meeuwen gelet - of er misschien een enkele zilvermeeuw tussen zat. Het zijn immers geen tuinvogels. Bij mijn echte tuin in zekere zin wel: er is een sloot, er is veel open water en hij is dichter bij zee. Maar doordat het water er is afgesloten koos ik voor zo comfortabel mogelijk tellen. De huismus komt zo goed als niet meer voor in de Amsterdamse binnenstad en scoort dan ook niet in postcode-top-tienen daar (en nooit hoog buiten de binnenstad). Het verbaast mij dan ook dat de mus niettemin landelijk de winnaar is. Stadsduiven stonden niet meer op de turflijst, maar ze waren met de kokmeeuwen (die ik een willekeurig kleine keuze heb toegekend) de duidelijke winnaars. Opmerkelijk dat ik in een uur niet eens aan tien soorten toekwam. De mezen waren een passerende genade, zal ik maar zeggen.

Winnaar: Stadsduif 15
1 Kauw 9
2 Kokmeeuw 4
3 Ekster 4
4 Halsbandparkiet2
5 Staartmees 2
6 Meerkoet 2
7 Houtduif 2
8 Blauwe Reiger 1

Nederland, 2009

1. Huismus 107.106
2. Koolmees 92.669
3. Merel 67.718
4. Pimpelmees 54.537
5. Vink 50.987
6. Kauw 45.036
7. Spreeuw 42.633
8. Turkse Tortel 37.183
9. Houtduif 33.346
10. Ekster 23.212

Top 10 landelijk 2008

1. Huismus 96.904
2. Koolmees 74.199
3. Merel 48.374
4. Pimpelmees 46.810
5. Spreeuw 41.557
6. Vink 41.172
7. Kauw 39.316
8. Turkse tortel 29.216
9. Houtduif 23.862
10. Ringmus 18.308
Bron.

Elcken dag een glaasje - 4

Uit het boek Rood Verzetsfront verneem ik dat het proces tegen het drietal dat het gebouw van Allianz-verzekeringen aan het Frederiksplein in Amsterdam in brand wilde steken, diende op 7 augustus 1978. Voor die tijd zal ik een brief aan Monique A. gestuurd hebben. Ik kreeg geen antwoord, maar ik wist al waarom niet. Na de terechtzitting heb ik vanuit het Fort van Sjakoo - waar ik inmiddels al volledig mee vergroeid was, dat ging snel - de eigen uitgave van het Fort met de foto hiervan als kaart naar haar gestuurd. De muur die de schande van het gat tussen Jodenbreestraat 16 en 24 moest wegmoffelen was opgesierd met de graffitti: Augustin vrij! Het betrof haar broer, maar dat stond er niet bij. De keer dat ik haar sprak toen ze weer uit de gevangenis was vroeg ik of de kaart haar bereikt had. Ja hoor, als post achtergehouden zou zijn zou zij luid genoeg geprotesteerd hebben. Ach.

Ik was aanwezig op de tribune bij de rechtzaak. Er moest vooral tot uitdrukking gebracht worden dat het een schijnvertoning en klassejustitie was. Het fijne van het geheel dat ik mij er nog van herinner is dat een zaalwacht vloekend de tribune vermaande tot opstaan bij binnenkomst van de zittende magistratuur. Aarzelend en halfjes verhief ik mij dan maar van mijn zitplaats.
"Haha," schalde Monique door de zaal, "nu kunnen we zien wie de verraders zijn."
Zo eenvoudig zit de klassenstrijd in elkaar, nietwaar.
Lang kan ik mij er niet verdrietig over gevoeld hebben. De rest van die week staat mij beter bij en die was best bewogen. Maar dat is weer een geheel ander verhaal.

Het moet op een zomerse dag hiervoor zijn geweest, in het Vlooienpark. Mijn vriend H. en ik maakten de ronde en hij zei: "Ik voer ook harde actie tegenwoordig. In dat gebouw daar wordt getekend aan de stadhuisplannen." Hij wees naar het voormalige Joodse weeshuis op de hoek. Er staat nu, anno 2009, een soort ka'aba om te gedenken dat het er was, want het Amsterdamse regime kan heel royaal zijn ten aanzien van monumenten, zolang ze maar niet blijven staan. Vriend H.: "Ik voer de actie "elcken dag een glaasje". Ik gooi een van de vele ruitjes van het gebouw in."
"Dan doe ik mee," zei ik. "Ik gooi een steen voor Monique, opdat ze weet dat ik een echte revolutionair ben."
"Moet je dat zo bewijzen? Volgens mij wil je het eigenlijk niet eens."
Ik pakte een van de vele straatstenen die nog rondzwierven in het zand van de sloop van de straten die er gelegen hadden. "Deze is voor Monique."
Ik wist zeker dat er een ruit op een van de hoge verdiepingen inging. H. lachte. "Hij kwam zelfs niet in de buurt." Ik vond het gemeen. Ik wist dat hij raak was.

En nu, terugkijkend, schattend hoe hoog het gebouw was, hoe ver ik er vanaf stond, wetend hoe ik in het echt kan gooien, moet ik bedenken dat de hardste actie die ik ooit gevoerd heb misschien anders uitgevallen is dan mijn geestesoog wilde destijds.

Slot van een serie: deel 1, deel 2, deel 3.

Onvermoede roergangers?

Eigenlijk was ik naar iets anders op zoek, maar zo gaat het nu eenmaal op het net...
Een MSN-discussiegroep waar blijkbaar zowaar iets belangrijks besproken werd door mensen die ergens van op de hoogte zijn ("links terrorisme"). Deze fragmenten, gered uit de cache, zijn door iemand die zich Rebbe en nog iets noemt. De rebbe is beter op de hoogte dan ik. De site is zelf verdwenen.

Boekhandel

In Amsterdam werd in januari 1991 bekendgemaakt dat Lex Hester, vaste medewerker van de linkse boekhandel Het Fort van Sjakoo, een lange carrière in dienst van de PID en de anti-terrorismeafdeling van de CRI, de Bijzondere Zaken Centrale (BZC) doorlopen had. Hester was onder meer een groot verzamelaar van literatuur van en over `gewapende groepen'. Zijn archief was legendarisch. De laatste jaren gaf hij ook een heftig blaadje uit, Het Info, dat vertaalde persverklaringen van verzetsgroepen publiceerde. De uitgave werd geheel bekostigd door zijn werkgever. Hester had goede contacten met het kleine scenetje van RAF-aanhangers in Nederland en - naar later bleek - radicale groepen in andere landen. Ook `Kamphuis' onthulde aan een journalist dat hij in zijn politieke periode doorgedrongen was tot de harde kern van de RAF. Beide hebben veel meer gedaan dan alleen infiltreren. Tijd om eens na te gaan wat er waar is van de wilde verhalen dat het `terrorisme' in Europa, en misschien ook in Nederland, onvermoede roergangers heeft gehad.

`Kamphuis'

De laatste jaren liepen twee infiltranten uit RVF-kringen, die beide veel meer gedaan hadden dan alleen infiltreren, tegen de lamp. In Nijmegen gebeurde dat na een omvangrijk onderzoek door linkse activisten die in 1990 de hele (lokale) afdeling van de Plaatselijke Inlichtingen Dienst (PID) in kaart brachten en daarbij ook informanten fotografeerden die regelmatig een onderhoud met PID-ers hadden. Een van de informanten bleek de vroegere `kraker' C. van L., alias Rob Kamphuis. Deze had tot in 1981 in de Nijmeegse kraakscene gewerkt en was daar een van de hardliners. Hij speelde een hoofdrol in de plaatselijke RVF-groep en heeft meerdere keren mensen aangezet tot levensgevaarlijke acties, zoals een poging tot een bomaanslag op een tent van een openbare tentoonstelling van de politie in 1979. Ook speelde hij even later een rol bij een actie tegen de vierdaagse waarbij een man op weg met een brandbom gepakt werd. Kamphuis liep in de Nijmeegse kraakscene en de anti-kernenergiebeweging voortdurend te stoken omdat het allemaal niet radicaal genoeg zou zijn. Geweld moest er komen! Na 1981 ging hij vooral in criminele kringen verder.
Na zijn ontmaskering in 1990 vertrok hij met een door de BVD verzorgde uitkering naar Griekenland. In 1992 hield de uitkering op en keerde de infiltrant naar Nederland terug om zijn beklag te doen. Toen dat niet hielp, pleegde hij enkele overvallen waarna hij opgepakt werd. Achter gesloten deuren werd hij tot een jaar veroordeeld. In de gevangenis klapte hij in januari 1993 uit de school tegen een journalist van De Gelderlander, waarschijnlijk om zijn vroegere werkgevers onder druk te zetten. Hij vertelde onder meer dat hij koeriersdiensten aan de RAF verleende en net in Parijs was toen daar een aantal belangrijke RAF-leden werd opgepakt. Maar lang niet alles wat hij rondstrooit, is even betrouwbaar, de man staat bekend om zijn levendige fantasie.
De chantage van Kamphuis werkte blijkbaar want na enkele weken liet hij via zijn advocaat weten dat hij afspraken met andere journalisten zou afzeggen omdat hij een lucratieve deal had gesloten. Kort daarvoor had hij in het Huis van Bewaring bezoek gehad van BVD-ers. In maart 1993 werd hij plotseling vrijgelaten, voordat hij zijn straf geheel had uitgezeten, en de verrader vertrok weer naar het buitenland. De zaak kreeg verder, op een uitzending van het VPRO-radioprogramma Argos op 21 mei 1993 na, geen enkele aandacht van de media.

Hester

Lex Hester werkte in de Amsterdamse linkse boekhandel het Fort van Sjakoo. Hij was daar al eens in 1981 weggestuurd "omdat hij zijn werk niet goed deed". In 1989, als er een nieuwe generatie boekhandelaren in het Fort werkt, keert hij terug. Hij is specialist in `gewapend verzet' en pronkt met een enorm archief waar activisten (na achterlating van naam en adres) zaken uit kunnen kopiëren maar biedt ook hier en daar wapens en explosieven aan. Hij begint dat jaar het blad het Info uit te brengen, vol met vertalingen van anti-imp-groepen uit het buitenland. Het blad lijkt een opvolger van de dan opgedoekte Knipselkrant die jarenlang door het RVF vanuit Groningen werd uitgegeven. Het RVF en de Knipselkrant werden de laatste jaren in heel Europa actief geboycot door het radicale wereldje wegens een te militaristische opstelling.

Eind 1990 wordt door Amsterdamse activisten en de boekhandel met een pamflet bekend gemaakt dat Lex een infiltrant is. Hij wordt meteen door de politie opgepakt wegens handel in harddrugs en een tijdje opgeborgen in de Bijlmerbajes. Een echt onderzoek werd echter nooit door de actievoerders uitgevoerd waardoor onduidelijk blijft wat Hester precies deed (en doet!, hij duikt nog steeds af en toe op in een poging zijn archief op peil te houden). De informatie die er is, komt voor een groot deel van de voormalige Zaanstadse PID-chef Bos die in de Nieuwe Revu (op 6, 13 en 20 december 1990) uit wraak omdat hij ontslagen is, over zijn vroegere werk vertelt. Veel onthullingen kunnen wel geverifieerd worden en Hester blijkt al sinds 1978 voor de PID te werken. In 1985 zou hij, volgens Bos, "overgedaan zijn" aan de BZC, de afdeling `terrorisme' van de CRI, en dus nationaal zijn gaan werken. Hij deed ook wel eens wat voor de Knipselkrant en legde contacten met kringen van politieke gevangenen in het buitenland. Gezien de gigantische verzameldrift van Hester en diens uitgebreide buitenlandse reisnetwerk, heeft hij aan een belangrijk archief over links `terrorisme' gewerkt. Wie daar vervolgens wat mee deed, blijft jammergenoeg onduidelijk. Daarnaast was hij met zijn blad een actief propagandist van gewelddadig verzet. Naast het Info, verzorgde Hester ook een herdruk van een boek vol RAF-teksten, Widerstand heisst Angriff!!.
Beide infiltranten begaven zich met toestemming en zelfs medewerking van de BVD/PID op crimineel terrein. Hester grossierde onder meer in drugs, verkrachting en brandstichting en mocht van `zijn' PID-ers als hij af en toe in de bak belandde naar buiten om zijn infiltratiewerk te continueren (en hoeren te bezoeken en cocaïne te gebruiken). Ook Kamphuis werd `beschermd' crimineel en mocht minstens twee keer stiekem de gevangenis verlaten. Hij probeerde bij het RVF de handel in harddrugs te introduceren als manier om de kas te spekken.

Dit is andere en uitgebreidere kost dan over beide heren in het boek Rood Verzetsfront wordt geschreven. Genoemde Rob Kamphuis heet in dit boek Caesar van Lieshout en is boos op de maatschappij omdat hij homo is. Hester wordt helemaal losjes afgedaan als hebbende niets te maken met het RVF.

Pang pang met geweren, zegt RG de 50-quidman

B.A. Robertson


Joe Cuba Sextet


Chér - hoed u voor namaak

Elcken dag een glaasje - 3

In het boek Rood Verzetsfront kan er geen aardig woord vanaf voor de bedoeling brandbommen te gooien naar een kantoor van de Duitse verzekeringsbank Allianz*) in Amsterdam. Het commentaar is weggewerkt in een voetnoot verspreid over pp. 100-101:

Deze actie (op 5 mei ['78]) van Monique Augustin, Els van Hout en Eugene G. was volslagen dilettantisch uitgevoerd en kon daarom in de ogen van het RVF niet dienen als een revolutionair voorbeeld. De drie werden voor het gebouw gearresteerd en hadden in hun fietstassen twee molotovcocktails, een steen, én de verklaring. Volgens de chef van de antiterrorismeafdeling van de Amsterdamse politie, T.J. Platenkamp, was er geen sprake van een tip maar werden op 5 en 9 mei (de dag van de dood van Ulrike Meinhof), Duitse gebouwen in de gaten gehouden (...) [Volgens de BVD] waren recentelijk activisten uit kringen van het Rood Verzetsfront betrokken bij een poging tot brandstichting door middel van een molotovcocktail in de Allianz-verzekeringsmaatschappij. (...) Over deze actie werd door het RVF juist zeer laatdunkend gedaan.

"De tip", die verder niet toegelicht wordt, verwijst naar meteen vermoed verraad vanuit kraakpand Sarphatistraat 62, waarvandaan het drietal vertrok naar het dichtbijgelegen Frederiksplein. De fietstassen waren in het verhaal dat ik vernomen heb zelfs plastic zakjes aan het stuur. Of politiechef Platenkamp een tipgever m/v dekt of de waarheid spreekt is moeilijk meer na te gaan en is ook niet meer zo ter zake.

Het citaat biedt een aardig inzicht in de opvattingen van een club als het Rood Verzetsfront. Een bomaanslag kan dus een zeer goed revolutionair voorbeeld zijn. Voorwaarde is blijkbaar dat de aanslag geslaagd moet zijn. We kunnen veronderstellen dat het drietal misschien niet erkend zou zijn als RVF-leden, maar wel goede revolutionairen genoemd zouden worden als hun actie geslaagd zou zijn. Dat het kapitaal een maatschappelijke verhouding is die niet met een brandbom op te blazen is zal voor het RVF een mededeling in het Quechua zijn, vermoed ik - ik moet de exotische taal ergens vandaan halen, want leden gingen in 1978 naar Baghdad om te overleggen met de Iraakse regering, en werden getraind in guerrilla in Zuid-Jemen - het wordt niet verzwegen in het boek, integendeel.

Merkwaardig dat de man van het drietal geen achternaam heeft in dit verhaal. Ik weet ook niet wie het geweest kan zijn. Toevallig is het publiek gedocumenteerd waar ik 's avonds op 5 mei 1978 was: onder andere op het Anti City Circus. Is dit van belang? Jawel. Een voortvloeisel van het Circus was de aanleg van een tuinencomplex met de door mij bedachte naam Vlooienpark op de zandvlakte van het Waterlooplein, waar het nieuwe stadhuis zou moeten komen. Het zaaien van afrikaantjes, planten van Amerikaanse vogelkers, poten van aardappelen en vooral ook het uitzetten van duizendblad (als u het tegenkomt bij de Stopera weet u nu wie het daar gebracht heeft), dat was mijn bijdrage aan de Revolutie in die dagen. De irrigatie van het park vond plaats vanuit kraakpand Jodenbreestraat 24, boekhandel Het Fort van Sjakoo, waar ik zodoende als het ware inrolde - en de rest is ook geschiedenis...

Enige tijd na de aanhouding van het drietal sprak ik de (toenmalige) vriend van Els van wie ik bepaalde details van het verhaal vernam. Els was ondergedoken. Ik kreeg het adres van de cel van Monique en vroeg of zij bezoek misschien op prijs zou stellen. Van het antwoord ben ik ook nu nog een beetje ontsteld.
Monique, zei Els' vriend, vond dat ik mij maar moest bewijzen als goede revolutionair, door het werk van het drietal dat nooit uitgevoerd had kunnen worden alsnog te voltooien. In haar ogen was ik naar ik begreep maar een lafbek. Omdat ik - dit kon ik wel bedenken - niets had gezien in het uitrollen van een spandoek in de Westerkerk. Ik was ontroerd dat zij deze gedachten aan mij besteedde en kon alleen bedenken dat er zoveel aardiger en vast ook wel nog veel subversievere dingen te doen zijn in het leven, en betreurde het dat zij daar zat, in dat gebouw tegen de bouw waarvan we nog geprotesteerd hadden. Ik hoop dat zij na haar detentie die aardige dingen des levens alsnog volop heeft meegemaakt...

Deel 1 en deel 2 van deze serie. Slot volgt.

*) Hoe Duits is Allianz nog, ruim dertig jaar later?

Op de wieken van de bolbol

On the wings of a nightingale, The Everly Brothers. Een clip moest in de begintijd van het fenomeen nu eenmaal een rijdende auto bevatten. Als je het geluid bij het filmpje op zijn hardst zet kun je, net als op de plaat, tot slot nog even een nachtegaal horen.

In het Engels een gedicht over de bolbol, van Farid-ud-Din Attar:

Bolbol

The nightingale raises his head, drugged with passion,
Pouring the oil of earthly love in such a fashion
That the other birds shaded with his song, grow mute.
The leaping mysteries of his melodies are acute.
'I know the secrets of Love, I am their piper,'
He sings, 'I seek a David with broken heart to decipher
Their plaintive barbs, I inspire the yearning flute,
The daemon of the plucked conversation of the lute.
The roses are dissolved into fragrance by my song,
Hearts are torn with its sobbing tone, broken along
The fault lines of longing filled with desire's wrong.
My music is like the sky's black ocean, I steal
The listener's reason, the world becomes the seal
Of dreams for chosen lovers, where only the rose
Is certain. I cannot go further, I am lame, and expose
My anchored soul to the divine Way.
My love for the rose is sufficient, I shall stay
In the vicinity of its petalled image, I need
No more, it blooms for me the rose, my seed.
The hoopoe replies: 'You love the rose without thought.
Nightingale, your foolish song is caught
By the rose's thorns, it is a passing thing.
Velvet petal, perfume's repose bring
You pleasure, yes, but sorrow too
For the rose's beauty is shallow: few
Escape winter's frost. To seek the Way
Release yourself from this love that lasts a day.
The bud nurtures its own demise as day nurtures night.
Groom yourself, pluck the deadly rose from your sight.

Een Turks soefigedicht waarin de nachtegaal zijn rol speelt:

Kraandans

Selda Bağcan - Turna Semahı door vavelya

Over Peter Owen Jones' uiterst oppervlakkige toer langs tachtig geloven op de wereld heb ik hier en hier al eens mijn gal gespuid. Zeven minuten uittrekken voor wat hoe dan ook op een uiterlijke, televisionaire verschijningsvorm neerkomt, kan alleen maar vertekenen. Vanavond 23 januari was dit bijvoorbeeld het geval met de Yezidi's en de Samaritanen. Dat Mea Shearim een antizionistische wijk in Jeruzalem is: niet vermeldenswaardig. Enzovoort.

Het is ook raar als zijn tolk in Istanbul zegt dat zij geleerd heeft dat zij maar beter niet kan zeggen dat zij Alevitisch is: dit is BBC2, mevrouw.

Ik blijk heel wat alevitische muziek in huis te hebben zonder het te weten, zonder zelfs te weten wat alevitisch inhoudt. Het kan in verband gebracht worden met Ali, de neef van Mohammed, maar als geloofscomplex lijkt het ook allerlei substraatachtige elementen te bevatten. Iets om nader kennis mee te proberen maken - ik excuseer mij bij voorbaat tegen een onbekend aantal landgenoten uit de Turks-Koerdische-Iraanse diaspora.

Op de video wordt de kraandans uitgevoerd, een belangrijk element van het geloof. De vogel heeft veel te vertellen, net als de nachtegaal - armbewegingen symboliseren de wiekslag. Wat de kraan vertelt lijkt toch ook een mysterie te zijn, waarin men ingewijd zal moeten zijn.

Elcken dag een glaasje - 2

Weemoedige Beatles, voor M.
Men had mij als oprichter van het Ierland Comité gevraagd mee te doen aan een actie tegen "de bontjasvrouwen". Zo werden de winnaressen van de Nobelprijs voor de Vrede 1976 misprijzend genoemd. Ik zie dat een van hen receptioniste was, klinkt proletarisch genoeg, maar dan...
Enfin, deze dames - niet "vrouwen" zeggen dus - die een geweldloze oplossing van de tribale problemen in de Six Counties voorstonden, stonden het zicht op de ware strijd in de weg. En ze zouden onthaald worden in de Westerkerk. Het stond mij bij dat het in kille misschien-voorjaarsdagen van 1977 was, het onvolprezen net vertelt mij dat het 5 februari '77 was.

Het Ierland Comité waarvan ik (mede-)oprichter was had eigenlijk slechts de naam gemeen met het latere Ierland Komitee Nederland (IKN). Het heeft misschien een half jaar bestaan en gaf een Ierland Bulletin uit, waarvan het belangrijkste nummer een vertaling van het geweigerde verslag van het Sunday Times Insight Team over Bloody Sunday was. Dit verslag kwam bij mij aan in een geopende envelop (ruw opengescheurde kant). Iemand van het Nederlands Instituut voor Vredesvraagstukken vroeg mij om het typoscript, ik heb het op de bus gedaan en het is nooit bij hem aangekomen. Signalen die meegeholpen hebben aan het omzetten van het Ierland Bulletin in Repressie Revue, gewijd aan geheel Europa. Maar ook dit blad hield op te verschijnen toen het draagvlak tot twee redacteuren was teruggebracht.

Maar goed, het IKN stelde numeriek nu ook niet veel voor en ik stelde de uitnodiging voor de actie op de een of andere manier wel op prijs. De actie zou uit een picketlijn bij de ingang bestaan en harde vragen stellen aan de bontjasvrouw Betty Williams.

Naar ik mij herinner was de delegatie slechts drie meisjes groot. En ik dan, vier mensen. Het kan haast niet kloppen, maar ik kan er mede in verband met het verloop van de actie niet meer van maken. Waarschijnlijk was de Ierse man die Betty Williams onderbrak en bestraffend toesprak deel van de actie, maar dan is deze afgeschermd geweest. Misschien zaten er meer in de zaal.

Het drietal waren Els, Monique en M. Els kende ik van andere actie, zij was misschien wel de wonderlijkste harde-actievoerster die men zich kon indenken. Zij kwam altijd met een breiwerkje naar vergaderingen. Een manier om iets om handen te hebben, zeker, beter dan roken, maar toch opmerkelijk. Monique was de zus van de Nederlander die als RAF-lid gevangenzat in Duitsland. M. heb ik - nadenkende terwijl ik dit schrijf - waarschijnlijk slechts drie keer ontmoet, terwijl zij of de groep waar zij bij gehoord had een grote rol speelde in mijn wederwaardigheden op politiek gebied destijds. Wonderlijke ontdekking.*) Zij droeg zowaar een halflange bontjas, iets wat ik haar op vriendelijke toon verweet - we waren toch tegen de bontjasvrouwen! - waartegen zij zich verweerde met de opmerking dat de jas van haar oma was en dat ze hem nou eenmaal leuk vond staan. Hiermee verdwijnt zij ook weer uit dit verhaal. (Bont was nog niet op andere manier politiek-incorrect destijds).

Wij stonden op de Westermarkt te wachten tot de deuren opengingen. Om te illustreren hoe gemakkelijk Nederland in elkaar stak in die dagen, waarin de Terreur Toch Op Iedere Hoek Loerde, kwam het kroonprinselijk paar per auto aan op enkele meters van mij vandaan. Ik keek Beatrix aan, mij viel niets beters in dan "Republiek!" te roepen, wat zij met een glimlach beantwoordde.

In de kerk werd de Ierse spreekster inderdaad onderbroken door een Ierse man (of twee?) die "Shame on you!" zei, dit toelichtte en Williams voor leugenaar uitmaakte. Het kan best geklopt hebben maar het zou niet lang duren. Lang genoeg evenwel om de delegatie van het IKN een spandoek te laten ontrollen en een leuze te laten scanderen. Het duurde geen minuut, toen bleek er toch politie te waken over het welzijn van de kroonprinses, en die verwijderde spandoek en actievoersters vliegensvlug.

Die vrouwelijke vorm staat er niet voor niets. Els en Monique waren niet groot van stuk en vroegen mij (en de wat grotere M.) het spandoek hoog te houden. Ik zag niets in een dergelijke actie waarvan je kon voorzien dat deze in de kiem gesmoord zou worden. We zouden toch pamfletten uitdelen of kritische vragen stellen?
Dus ontrolden de klein-van-stukmeisjes het spandoek dat binnen de kortste keren werd afgepakt.
Na afloop, buiten, drukte een aardige mevrouw een van hen een bankbiljet in handen, zeggende dat zij het heel erg vond: "Jullie moeten bemoedigd worden in plaats van de politie op je afgestuurd krijgen."

In die dagen was ik geabonneerd op De Volkskrant en De Waarheid, ik kan mij niet herinneren dat de actie de voorpagina van een van deze kranten heeft gehaald.

*) Ik heb in een Jaarboek Anarchisme schetsmatig memoireachtige notities geplaatst over de Federatie van Vrije Socialisten, meer bepaald in Amsterdam, een uitnodiging om deze uiterst actieve groep nader te bestuderen zonder wrok of naijver. Een van de genoemden had er 48 kantjes voor nodig om aan de redactie te laten weten dat het hem niet beviel. Niet dat er een touw aan vast te knopen was, maar het was voldoende om mij verder kopschuw te maken. En dan was het niet eens - in de geest van die tijd - een persoonlijke geschiedenis... Antoine Verbij citeert het stuk zonder het te citeren in zijn Tien rode jaren, zo gaat dat.

Deel 1 van deze serie.

De vlucht van de bolbol

Hebben kraaien, duiven en nachtegalen (enkelvoud in het Perzisch: bolbol) Teheran nu ontvlucht wegens de vervuiling, of niet?

De nachtegaal, die centraal staat in Perzische lyriek, speciaal bij Hafez:

Het gedicht gaat over Bolbol, de vogel die het symbool van de liefde is. Zij houdt van de bloem, gaat naast haar zitten en zingt tot de bloem ontkiemt. In het najaar als de bloem sterft, is de vogel in diepe rouw gedompeld.
Je zegt het gedicht op en je huilt met Bolbol mee.

Kader Abdolah

De nachtegaal is - hetgeen het niet goed doet bij poëzie - afhankelijk van dichte brandnetelbosjes.
De kraaien zijn in Amsterdam gefotografeerd, 21 januari jongstleden, in de avondschemering.

Intussen op Sri Lanka

En in de luwte van Gaza en de inauguratie van "een president van de VS die er eindelijk eens uitziet als het grootste deel van de mensheid" vindt een slachting plaats op Sri Lanka. 67 doden, "meer dan honderd" - het klinkt naar Gaza, maar propagandistich gesproken is er geen mooi weer mee te spelen. Al zullen de gelijkgeschakelde media wel voor het bewind in Colombo kiezen - maar wat doet het er toe - Sri Lanka doet er zelf nauwelijks toe. Via uitgekiende moordpartijen wordt de pers geïntimideerd en gelijkgeschakeld, en worden pottenkijkers op de vlucht gejaagd.

Natuur, mijnheer - het is hard werken hoor

Om de duinen een natuurlijk voorkomen terug te geven - dus beslist niet zoals op de foto - gaat de Amerikaanse vogelkers, ook wel bekend als bospest aangepakt worden. Ik hoop dat men de Amerikaanse van de inheemse kan onderscheiden, want zo gemakkelijk is dat ook weer niet. (De inheemse verliest zijn blad in de winter, naar ik meen).
Het helpt dat het konijn, ooit moedwillig bijna uitgeroeid als niet-thuishorende in het duin, weer terug lijkt te komen. Daarvoor dienen wel eerst pony's ingezet te worden:

De konijnenstand neemt tegenwoordig zichtbaar toe in de duingebieden waar pony's zijn ingezet als grazers. Deze eten grote hoeveelheden duinriet, waardoor de vegetatie verjongt en malser wordt. Dit levert voor de konijnen beter verteerbaar voedsel op.

Het is hard werken, maar dan heb je ook echte natuur!

Elcken dag een glaasje - 1

Op 5 februari 1977 brengt de latere Nobelprijswinnares voor de Vrede Betty Williams een bezoek aan Nederland. [Zij heeft de Nobelprijs al in 1976 gekregen -AdR]. Zij komt op uitnodiging van Vrouwenhulp Noord-Ierland en geeft een lezing in de Westerkerk in het bijzijn van Prinses Beatrix. Dit om geld in te zamelen voor de Community of Peace People wiens standpunt er op neer komt, dat wie er ook gelijk mag hebben in Noord-Ierland, het maar eens uit moet zijn met het bloedvergieten. Williams stelt dat als het IRA zou stoppen met het geweld de zaak vanzelf rustiger zou worden.

Het Ierland Komitee Nederland hekelt de Noordierse vrouwenvredesbeweging omdat deze geen aandacht besteedt aan bijvoorbeeld de doodvonnissen uitgesproken tegen de Murrays, de noodwetten in de Republiek Ierland en de veroordeling van de Britten door het Europees Hof voor de Mensenrechten vanwege martelingen. Het IKN brengt zijn standpunt naar voren ‘en wel zó dat het deze keer eens niet door de pers genegeerd kon worden.’ Het IKN deelt pamfletten uit en houdt spandoeken omhoog met teksten als ‘Brits Out of Ireland’ en ‘Ireland unfree will never be at peace’.

De oorzaak van het Noordierse conflict moet volgens het IKN:

gezocht worden in de Britse overheersing en de 50 jaar lange diskriminatie van de katholieke minderheid. De vreedzame marsen voor gelijke burgerrechten, eind jaren ’60, zijn met geweld gesmoord. (...)
Daarom zijn wij van mening dat de eerste stap op weg naar een werkelijke vrede in Noord-Ierland de terugtrekking van de Britse troepen uit Noord-Ierland moet zijn. Het Ierse volk zelf moet daarna haar toekomst kunnen bepalen. Aangezien de 'vredesbeweging’ de zijde kiest van de Britse autoriteiten en geen enkele politieke of sociale verandering voorstelt, zijn wij van mening dat de Nederlandse vrouwenorganisaties zich dienen te distantiëren van deze beweging.’

De organisatie van het bezoek belooft dat er met Williams gediscussieerd mag worden. Die belofte wordt niet nagekomen. Als tijdens de speech van Betty Williams een aanwezige Ier, die vier jaar geïnterneerd is geweest, zijn woede niet langer kan bedwingen en Williams luidkeels onderbreekt, vallen leden van het IKN bij door ‘Brits out of Ireland’ te scanderen. De politie grijpt hard in en verwijdert de leden van het IKN.
De pers stort zich gretig op het IKN en dit resulteert in voorpaginafoto’s.

(Uit Ierland Bulletin online, een afscheidsoverzicht).

Transitie

Verder zoeken in aansluiting op wat ik gisteren schreef leverde de vondst van overstapplaatsen, zoals ik ze zou noemen op:

Transition Towns zijn lokale gemeenschappen (grote en kleine steden, dorpen, wijken, eilanden) die zelf aan de slag gaan om hun manier van wonen, werken en leven minder olie-afhankelijk te maken. Peak Oil en klimaatverandering zijn de belangrijkste drijfveren om in actie te komen voor verandering van onderop! Transition Towns gaat over oplossingen en laat zien hoe je die zelf organiseert. Het Transition Towns-concept doet een beroep op de eigen inzichten, wijsheid, creativiteit en ervaringen van gewone mensen. Transition Towns zijn gebaseerd op de kracht van de lokale gemeenschap.

Van de site verbonden aan het oorspronkelijke initiatief:

De overstap is een maatschappelijk experiment op grote schaal.
We zijn er van overtuigd dat

▪ als we op de regeringen wachten het te weinig en te laat zal zijn
▪ als we individueel handelen het te weinig zal zijn
▪ maar als we als gemeenschap handelen het net genoeg en net op tijd zou kunnen zijn.

Overstapplaatsen in Aotearoa, België althans Vlaanderen en
Nederland.

Omslag weet er meer van...

Hannah Arendt en Albert Einstein over fascisme in Israel

Documentatie over het zogenaamde revisionistische zionisme, dat rechtstreeks naar het fascistoïde regime van Likoed en Kadima geleid heeft, en daarmee naar Deir Yassin, Sabra en Sjatila en het bombarderen van het ghetto van Gaza. Hannah Arendt, Albert Einstein en anderen hadden het in 1948 al meteen door.

Zo helemaal een met de aarde - 2

Voeten op de aarde, jawel. Zoekend naar een boek van Bernard Lietaer, zoals deze week aanbevolen door George Monbiot, kwam ik terecht in hoekjes van het internet - en Nederland - die ik niet ken(de). Alleen WIllem Hoogendijk kan ik nog thuisbrengen - schreef of schrijft die niet voor Van Arkel, een uitgeverij die ik de charlatannerie rond Chief Seattle moeilijk kan vergeven?

Je verdwaalt binnen de kortste keren in het groen dat zo sympathiek overkomt maar waar vast ook zweethutten en een Nieuw Maanbewustzijn aan vastzitten, en het Besef een Geheel Nieuwe Tijd betreden te hebben. Maar misschien heb ik het mis.
Kleureneconomie, Gezonde gronden (het streven komt uiterst sympathiek over), Anastasiadorp (in tegenstelling tot wat Nederlandstaligen gewend zijn moet de klemtoon bij deze naam op de vierde lettergreep, de i dus, vallen) en - deze klinkt nog het meest met de voeten op de grond - Emma's Hof.

Plezierige dwaaltocht...

Zo helemaal een met de aarde - 1

Sinds enige tijd heb ik de beschikking over een heel grote tuin, misschien de grootste die ik ooit gehad heb. Welgemoed heb ik wat zaaibedjes gereedgemaakt en al spoedig zag ik resultaat: een regeltje of twee worteltjes. Het gemakkelijkste dat er te kweken is op zandgrond, naast (eko-)piepers, waarvoor men gewoon de uitgelopen aardappelen die je toch al hebt in de grond kunt stoppen. Altijd resultaat.
Na een week waren de opgekomen worteltjes weg. Zelfs met de piepers is het niets geworden. De pruimenboom leverde precies twee pruimen op. De aalbessenstruik een schoteltje. De druif twee schoteltjes - die al snel tot krenten verschrompelden en tenslotte aan de aarde teruggegeven zijn. Wat is er allemaal misgegaan?

Voor het zaaigoed heb ik een rijtje schuldigen. Vrij rondlopende kippen en zeer drukke merels. Maar merels heb je bij zowat iedere tuin, dus ik weet niet zeker of ik hun de schuld kan geven. De kippen lijken mij een betere verklaring.
Er is precies een ei gelegd in de tuin, door een kip. Toen we het ontdekten was het al aan het wegrotten, want de kip gaat daar echt niet op liggen broeden.
Dit jaar beter dan maar, hoop ik. Maar het is wel raar om te moeten klagen over loslopende kippen, terwijl het hun toch juist zo gegund moet worden.

De houdbaarheid van Israel

Immanuel Wallerstein houdt een passend requisitoir tegen Israel. Hij houdt de aanval op Gaza voor suïcidaal. Ik denk dat hij gelijk heeft, tegelijkertijd - het lijkt of ik meehuil met zekere wolven - past Israel met de bombardementen juist goed in de traditie van Middenoosterse regimes. In 1982 heeft het Syrische bewind de open stad Hama gebombardeerd, waar een zusterpartij van de Palestijnse Hamas (en de Egyptische Islamitische Broederschap) de macht in handen had genomen. Tot op heden is het dodental niet bekend, maar het is veel hoger dan dat van Gaza. De schade is nog aan de stad af te zien, hoezeer deze nu ook als toeristische trekpleister (pittoreske waterraderen) wordt aangeprezen.

Het verschil tussen het Syrië van de al-Assad-dynastie en Israel is dat dit laatste land voortdurend wordt aangeprezen als belichaming van democratische, "westerse" waarden. Met het huidige verbod op partijen voor Arabische burgers zou dit schaamlapje ook weggevallen moeten zijn, maar daar is altijd de mouw van de bestrijding van terrorisme aan te passen. Is Israel geen toonbeeld van prachtige waarden dan kan het altijd nog een beroep doen op het georganiseerd slachtofferschap en de functie van thuishaven van overlevenden van genocide. En dat laatste is ook echt zo, maar wel in steeds mindere mate. Dit krediet is bijna op.

Griezelig genoeg is de luidruchtige pro-Israelgezindheid van menigeen in "het westen" gelijkwaardig aan de anti-Israelhouding, zoals filosemitisme gelijkwaardig is aan antisemitisme. Juichkreten van iemand als Wilders zou Israel moeten afwijzen, maar het tegendeel is het geval. De conclusie van Wallerstein is onontkoombaar en niet te weerleggen. Tenzij - maar dit is nog niet te voorzien, zoals ook de gevolgen niet te overzien zouden zijn - de VS de stekker er uittrekt. Vroeg of laat zal dit wel degelijk gebeuren omdat het met dit Rijk aan het aflopen is.

This land is your land

Het bekende lied van Woody Guthrie was bedoeld als antwoord op de zogenaamd patriottische rotzooi van America the beautiful - maar erg subversief was de tekst ook weer niet. Hij blijkt dan ook in het algemeen niet volledig gezongen te worden. En het VS-ministerie van binnenlandse zaken wil niet dat het op het kanaal staat, dus zolang het kan: via Duitse televisie...

Chorus:
This land is your land, this land is my land
From California, to the New York Island
From the redwood forest, to the Gulf Stream waters
This land was made for you and me

As I was walking a ribbon of highway
I saw above me an endless skyway
I saw below me a golden valley
This land was made for you and me

Chorus

I've roamed and rambled and I've followed my footsteps
To the sparkling sands of her diamond deserts
And all around me a voice was sounding
This land was made for you and me

Chorus

The sun comes shining as I was strolling
The wheat fields waving and the dust clouds rolling
The fog was lifting a voice come chanting
This land was made for you and me

Chorus

As I was walkin' - I saw a sign there
And that sign said - no tress passin'
But on the other side .... it didn't say nothin!
Now that side was made for you and me!

Chorus

In the squares of the city - In the shadow of the steeple
Near the relief office - I see my people
And some are grumblin' and some are wonderin'
If this land's still made for you and me.

Chorus

Nobody living can ever stop me,
As I go walking that freedom highway;
Nobody living can ever make me turn back
This land was made for you and me.

Chorus (2x)

Europa rafelt weg

De nieuw veroverde vrijheid in Oost-Europa betekent, zeker in deze crisistijd, de vrijheid om op straat geschopt te worden en er achter te komen dat het zogenaamde sociale vangnet is afgebroken. In weinig staten van het voormalige reëel-socialistische blok heeft een regeringspartij of -coalitie een tweede termijn gewonnen. Men neemt er verkiezingen nog serieus. In de praktijk blijkt het beleid van de verschillende regeringen echter niet te onderscheiden. De crisis doet pijn: Riga in oproer, afgelopen zaterdag en de dagen ervoor.

En Vilnius in opstand. De rafelranden van Europa rafelen weg.



In Sofiya, de hoofdstad van Bulgarije wordt een dagelijkse wake georganiseerd bij het parlementsgebouw, waarbij gerouwd wordt over het einde van de democratie in het land. Woensdag 21 januari staat een grote demonstratie op het programma.

De liefde van Kierkegaard

Kierkegaard was op slag verliefd op haar toen hij haar tegenkwam - Regine Olsen. Toen zij elkaar ontmoetten was zij overigens pas vijftien. Hun liefdesgeschiedenis is nog treuriger dan die van Van Eeden en Henriëtte Ortt. Regine mocht nog wel vlak bij Søren begraven worden...

Omdat zij voor mij een sombere regenachtige maandagochtend opfleurde - ik kwam haar tegen bij het zoeken naar links bij een encyclopedisch artikeltje - hierbij haar portret.
Maar als Kierkegaard gelukkig zou zijn geweest, zouden we dan iets van hem te lezen hebben, nu?

Discipline en scholing

In het boek Rood Verzetsfront worden enkele personen genoemd als zijnde lid van wie ik dit niet geweten heb of weet, en die ik in latere gedaanten heb leren kennen. De een wipt het ene flesje bier met het volgende open. De ander stak de ene joint aan met de andere en is apestoned van zijn fiets gevallen waarbij zijn hoofd tegen een stoeprand terechtkwam en hij heeft zijn laatste levensjaren gaga in een inrichting doorgebracht.
Goedgedisciplineerde gewapende-strijders voor een betere maatschappij hoefde men bij het RVF niet te zoeken. Des te beter, tot op zekere hoogte.

Dan lees ik op pp. 71-72:

Het theoretisch niveau bleef ... van een bedroevend allooi. Met het laten lezen in alle afdelingen van Franz Fanons (sic-AdR) De verworpenen der aarde, Felix Greenes De vijand en George Politzers Beginselen van de filosofie werd in ieder geval een poging ondernomen de scholing ter hand te nemen. Overheersend was het standpunt dat de gevangenis een goede plek was om te gaan studeren.

Zozeer heeft het Rood Verzetsfront deze maatschappij liefgehad dat het de gevangenis een goede plaats om te leren vond. Van de genoemde titels ken ik er twee, die ik eigenlijk geen van beide ter aanbeveling zou noemen. Per slot van rekening noem ik hier het lijstje voor deze tijd, misschien is er alweer wat bijgekomen of afgegaan, maar Frantz-Fanon en Greene zou ik op zijn minst secundair noemen. En van Politzer heb ik nog nooit gehoord. In de periode waarnaar de passage verwijst volgde ik werkcolleges (wetenschaps-)filosofie en werd ik ingeleid door onder anderen Russell en Van Peursen - daarnaast las ik bijvoorbeeld Dietzgen, iemand die ik wel op scholingsbijeenkomsten zou verwachten maar niet van gewapende-strijders dus. Ik heb in die tijd zeker ook Althusser gelezen, maar die was mij te partijcommunistisch.

Ik kan niet beloven dat ik er zelf aan ga beginnen, maar Politzer is direct vanaf het beeldscherm te lezen, hier, een scholingsboek van de PCF, bij Pegasus vertaald in 1960. Ik verwacht er eerlijkgezegd niets van belang bij en heb niet het gevoel er iets aan gemist te hebben.

Bedroevend theoretisch allooi, inderdaad. En was dat maar alles.

Wordt vervolgd.

De revolutie stopt bij Gaza

Zo'n vierduizend demonstranten in Reykjavik afgelopen zaterdag, tegen de regering en het bankensysteem. Ter vergelijking: een dergelijke mobilisatie in Nederland zou een kleine tweehonderdduizend demonstranten betekenen. Geen record, maar zeker niet alledaags.

Het lijkt inmiddels wel alsof de energie die in Griekenland besteed werd aan demonstreren, bezetten en denken over een andere maatschappij inmiddels wordt omgezet in demonstreren in verband met Gaza. Begrijpelijk, maar in alle opzichten ook jammer. Het gebouw van de journalistenvakbond is en blijft bezet.

In Italië enigermate hetzelfde beeld, zij het dat de bezettingsbeweging wel duidelijker voortgang vindt.

Op stap met RG de 50-quidman

Steppin', eerste single van Shakatak


Steppin' out, Joe Jackson


The only way is up, Otis Clay (het origineel); de plaat kan wel een verfrissend badje gebuiken..