Een vakantie in zonnig Havens West - 4

Dag 4, zaterdag start om 10 uur
De dag begint met een sharing. In de middag is het
* GEVER-NEMER-proces
Iedereen zit weer in een kring. Iedereen mag om de beurt weer voor de andere trainees gaan staan. Je krijgt dan een stem als "gever" of "nemer". In feite is dit dus een soort populariteitsverkiezing. Dan wordt nagegaan wie de meeste stemmen als "nemer" heeft. Dat gebeurt voor de groep. Degene die de meeste nemer-stemmen heeft, wordt voor de groep gezet. Die persoon wordt gevraagd of hij/zij het proces wil ondergaan. Die persoon krijgt verder geen enkele toelichting wat er gaat gebeuren, en moet dus "Ja" of "Nee" zeggen zonder te weten waarop. Je staat dan voor de groep. Dan "nee" zeggen is dan in wezen een afgang. De sociale druk om "ja" te zeggen is enorm groot. Het is in wezen een val. Na dit "ja" mag ieder groepslid degene die voor de groep staat gaan vertellen waarom hij/zij die persoon een nemer vindt. De "nemer" mag dan niet antwoorden. Dat gaat een hele tijd zo door, en de "nemer" krijgt dan alle vuilnisbakken van de groep over zich heen. Dat ontaardt in het uitkuren van de projecties van alle groepsleden op degene die de pech heeft de "nemer" te zijn. Die kan zich dus niet verweren, en wordt door de trainer de mond gesnoerd als hij ertegenin gaat. Als de "nemer" geluk heeft, gaan sommige trainees inzien wat ze aan het doen zijn, en proberen te helpen, of nemen het zelfs op voor de "nemer". Als de "nemer" de pech heeft met iemand in de groep overhoop te liggen, dan kan die persoon in dit proces zijn/haar kans schoon zien de situatie te misbruiken om de "nemer" extra af te branden. Dit proces kan lang duren, en is voor de "nemer" een hel. Het eindigt pas als hij/zij breekt en in huilen uitbarst. Dan wordt hij in de armen genomen, geknuffeld en getroost. Tenminste door degenen die begrijpen wat ze aan het doen zijn geweest. Die zijn er gelukkig wel, en begrijpen dat ze zelf nemer zijn op hun manier. De "nemer" mag dan eindelijk zijn verhaal vertellen. Vaak is dat een verhaal van sociaal isolement, pijn, pesterijen en vernederingen. Echt uniek is dit proces overigens niet. Het is afgeleid van de 'Synanon Encounter'. Dit is een techniek waarbij drugsverslaafden in een verder volstrekt veilige omgeving compleet worden afgebrand en stukgemaakt. Als ze dan breken, worden ze in de groep opgenomen. Het is bedoeld om het sociale isolement van deze mensen te breken. De techniek staat bekend als erg riskant, zelfs in een volstrekt veilige groep (en dat laatste is een erg belangrijke voorwaarde bij een techniek die zich erg goed leent voor misbruik door deze of gene). De instelling die het toepaste, is uiteindelijk een soort van sekte geworden. Bij "Source" wordt het proces in wezen afgeraffeld.
Het zal duidelijk zijn dat mensen die moeite hebben met contacten leggen of introvert zijn ernstig risico lopen tegen de meeste stemmen als "nemer" op te lopen. Vaak zijn dit mensen met een verleden van pesterijen, of een onveilige thuissituatie. Als iemand slecht in de groep ligt, dan helpt dat ook niet echt meer om de "nemer"-stemmen te ontlopen. En als de "nemer" vijanden in de groep heeft, zien die natuurlijk hun kans schoon. Niemand houdt hen dan tegen. Het is al meerdere keren voorgekomen dat achteraf tussen groepsleden nog heibel optrad.
De volgende ochtend houdt de trainer nog een praatje over dit proces. Hij zegt dan dat de "nemer" door het ondergaan van het proces een "gever" werd. Veel mensen die niet voor de groep stonden, geven aan zich ernstig bezwaard te voelen na afloop over hun rol in het proces.

Dit proces zorgde voor vreemde effecten bij mij. Je werd door iedere passerende medetrainee aangekeken en dan moest deze zeggen of je een taker of een giver was. Voelde ik bij het kijken van iemand een soort elektrieke schok door mijn hoofd gaan, dan werd het oordeel van de kijker v/m taker. Geen schok: giver. De oppertaker was een professioneel therapeut die onverstaanbaar (het moest nou eenmaal in het Engels) luid snikkend een verklaring gaf terwijl de trainer hem al van achteren omvaamde. Als je, zoals ik, zei bij het openbare volksgericht dat je het er niet mee eens was en geen zin had in de procedure dan werd je toegebeten door de trainer "You are trying to be the nice guy." Dat doe ik niet, was mijn antwoord, gedecideerd, en zij hield niet verder aan. Maar het bleef een genante vertoning. Als de zondebok zelf geen professional was geweest, wat dan, bedenk ik nu.
En dan, ik ben tenslotte best een aardige jongen, mag ik zelf zeggen.

De avond staat in het teken van
* het POPSTERREN-proces
Weer eenzelfde soort proces als bij het contract schrijven, maar dit keer is degene die het hoogste springt degene die zijn act mag doen. Dat bepaalt de trainer, en hoe die dat bepaalt in zo'n grote groep is onduidelijk. Wie buiten zijn gezichtsveld staat, zal niet snel aan bod komen. Ben je aan de beurt, dan mag je je act doen. Je mag dan voor de artiest spelen die je de avond van tevoren kreeg toegewezen: Charlie Chaplin, Kate Bush, Bruce Springsteen... Je krijgt dan veel applaus, en opnieuw word je dan in triomf letterlijk op handen gedragen door de hele zaal heen. Een zee van positiviteit, de ervaring een held te zijn, en ook de druk van wanneer je eindelijk mag en of je het wel goed doet. Bij afloop weer huiswerk, nog steeds veel schrijfwerk, maar dit keer moet het positief zijn: je mag alleen maar zegeningen opschrijven van je Source. Je mag verder mensen gaan bellen voor de afsluiting op zondag. Midden in de nacht, dan wel te verstaan.

Ik had een bandje opgenomen met twee kanten van het enige singletje van Tom Jones dat ik had naast Kiss, dat ik te heftig vond: What's new pussycat en With these hands, twee losse Britse singles. De pussycat werd echter weggedraaid voor het vreselijke Delilah, wat mij in lachen deed uitbarsten. Maar het was toch al een vrolijke bedoening intussen. De artiesten moesten een te beklemtonen kant van de uitvoerende verbeelden. Ik begreep in mijn geval de boodschap wel. Een enkeling behaalde pas na dit optreden het contract.