21 augustus, 2008

Paupers in paradijzen - 1


De onweerstaanbare Boris Johnson - ik kan het niet helpen, maar ik sta hier niet alleen in als type van Links - liet gisteren op televisie een speurtocht naar voorouders zien. Zoals het de burgemeester van Londen betaamt is zijn achtergrond mede Russisch(-joods) en Osmaans. Tot het onderzoek voor de uitzending dacht hij dat hij ook Frans voorgeslacht had, het blijkt Duits te zijn, zeer monarchaal en via de koning van Württemberg komt hij uit bij de Engelse koning George II. Het is dan al de elfde generatie voorouders, wat bij volledige genealogische kennis van alle partijen op 210 ofwel 1024 voorouders neerkomt. Zeker als er monarchen aan te pas komen, maar ook bij roodbloedigen, zal de exponentiële groei van het voorgeslacht niet zo precies zijn. Toch... een van de (ideaalgesproken) 1024 grootouders de Engelse koning... Johnson vindt het juist een bewijs van democratie, al die voorouders. Misschien...


*



Het is voyeuristisch en tegelijk een levendige duik in geschiedenis, dit kijken naar het snuffelen in andermensen voorgeslacht (het gaat om Bekende Britten, maar de Bekende Nederlanders komen eraan - omdat ik meestal toch helemaal niet weet wie dat zijn laat ik mij de beker voorbijgaan). Voyeuristisch: welk doel dient het om Stephen Fry machteloos in huilen te zien uitbarsten als het besef doordringt dat er naaste familie van hem vermoord is in een Duits moordkamp? Het confronteert je er weer eens mee dat dit nooit had mogen gebeuren - meer machteloosheid ten aanzien van zo'n tafereel kan ik er ook niet tegenaangooien.

Genealogie - ik ken ten minste een vakhistoricus in Nederland die er een gruwelijke hekel aan heeft. Ik hoop dat het ook en vooral hemzelf betreft. Van anderen - dat kan ik mij nog wel indenken, al zie ik bij wat ik inmiddels weet van mijn eigen voorgeslacht de geschiedenis van arbeidersklasse en -beweging gaan leven. Je kunt er een verhaal van maken, en Suzanna Jansen, die tot voor kort Niemand was, heeft dit met haar voorouders in een lijn tot de vijfde generatie gedaan. Het boek is een onvoorspelde hit geworden (of doet zij het goed op de televisie? ik weet van niets). Over dit boek spoedig meer.

Het verhaal van de erfenis die "ons" door de neus geboord is doordat de familie zo aan lager wal is geraakt dat Voorouder een kruisje moest zetten onder iets wat zij (hij?) niet kon lezen, waarna de notaris er goed van ging leven "in Amerika" - in hoeveel families zal het rondwaren? Of zijn deze mensen allemaal familie van mij? Ik kwam het motief tegen in een beschouwing van collega-redacteur van De AS André Bons over het boek van Jansen en het valt mij op dat het in het boek niet voorkomt terwijl ik op tweederde ben.

Welnu, de gestolen erfenis in mijn familie was van niemand minder dan het geslacht Brederode - "de edelste", werd of wordt er altijd maar even bij gezegd. Natuurlijk is Deze Voorouder Veel Belangrijker dan de zakkendragers, naaisters, bootwerkers, water- en vuurverkoopsters enzomeer waarvan ik weet - of beter: daarover dient men te zwijgen als men zo'n nobel voorgeslacht heeft, zo dicht bij nog dat "Amerika" een rol speelde bij die erfenis. Het maakt wat goed als je dagelijks aan de kop van het Damrak bij het IJ moest klaarstaan voor het geval dat er wat te werken was in de haven. Dat iemand met de familienaam Dokter alleen al met die achternaam een maatschappelijke degradatie belichaamde lijkt mij stukken duidelijker dan een connectie met een adellijk geslacht waarvan sinds de Opstand eigenlijk niets meer vernomen is. Het geslacht is volgens deze site in 1679 uitgestorven wat mij rijkelijk ver weg lijkt voor het familieverhaal.

Niettemin eis ik natuurlijk wel de mij rechtmatig toekomende ruïne op, sprak de anarchist.

Geen opmerkingen: