Johnny Cash is geen muzikale liefde-op-het-eerste-gehoor voor mij, meer een langzaamaan gegroeide uiteraard eenzijdige vriendschap. En zijn spirituals vind ik niet de beste uiting van wat ik zijn spiritualiteit zou noemen - het is meer zijn dwarse engagement dat noch liberals noch zich conservatief noemende Republikeinen geheel zal bevallen. (Hij was Democraat, maar eerlijk gezegd vind ik dat volstrekt niet interessant).
De geprevelde inleidende woorden, zoals te vinden op Personal file, bij zijn oproep naar de bergrede te leven ("What on earth") deed mij besluiten tot de kwalificatie mysticus. Deze inleidende woorden zouden aan Eckhart of Angelus Silesius ontleend kunnen zijn (om maar wat namen te noemen), en misschien zijn ze dit wel, en misschien ook niet. De gedachte is duidelijk, zeker in verband met de in zijn typerende stijl gezongen oproep daarna.
In protestantse kring ligt het begrip mystiek nog moeilijker dan bij rooms-katholieken. Bij de laatstgenoemden is het in de praktijk van harte aanbevolen het over te laten aan geestelijken, bij eerstgenoemden ligt het moeilijk - want mystiek is onschriftuurlijk, ook als men zich op de bijbel kan beroepen. Het ijs is wel een beetje aan het smelten (zie ook de aandacht voor Dag Hammarskjöld) en Lod. van Mierop en bovenal Louis Bähler kwalificeerden het christen-anarchisme zelf als een mystieke stroming, maar toch - ondanks Sölle en anderen blijf ik het moeilijk vinden. Eenmaal het besluit genomen echter vallen ten aanzien van de countryzanger larger than life de stukken op de plaats die Sölle aangegeven heeft (en natuurlijk niet zij alleen): engagement ten aanzien van de armen en verschopten, de oorspronkelijke Amerikanen, de jongens die voor hun nummer opkomen en bovenal - nog steeds onpopulair bij de Demorepublikeinen - gevangenen. Omdat het stuk waarnaar ik verwijs te lang uitviel moest er alsnog geschrapt worden - daarbij sneuvelde nu juist het onderstaande:
In de nog gekuiste versie van Live at San Quentin vraagt hij een bewaker om een glas water alstublieft, een verzoek dat een bekende muzikale connotatie heeft in de VS. Het publiek in de zaal roept luid Boeeee! als het glas gebracht wordt. Cash op de eerste plaatversie: Come on, you don’t really mean that... Een in 1969 politiek-correcte inlassing van een bekeerling van Billy Graham.
Op de boven afgebeelde ongecensureerde versie zegt hij: als er nog een bewaker bereid is met mij te praten – ik zou graag een glas water hebben. Hij krijgt het en zegt niets, zelfs geen bedankje, trapt zelfs het bekertje kapot (lijkt het) en de gevangenen in de zaal roepen nog steeds ”boe!”
Cash speelde wel degelijk een beetje met vuur door San Quentin met deze tekst zijn primeur te laten beleven in de gevangenis zelf. Maar met vuur spelen lag hem blijkbaar wel - in deze collage van Japanse tekenfilmfragmenten wordt dit onderstreept: Ring of fire.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten