Bwian!

De naam Redford levert geen treffers op in de zoekmachine op mijn weblog - ik kan mij haast niet voorstellen dat ik het nog niet gesignaleerd heb - misschien op christianarchy.org al eerder dan.

Toch niet de Redford? Jazeker, James zelf!
Toen het christen-anarchisme-nummer van De AS verscheen besteedde Trouw hier uitgebreid en intelligent aandacht aan. Dat waren nog tijden... De redacteur die het besprak las een van mijn artikelen zo, dat hij concludeerde dat ik er van overtuigd was dat Jezus anarchist was. En in de context van het artikel werd dit als een liefdevolle aanbeveling gezien. Er is een hoop misgegaan na 1991 in deze streken.

Maar ik zou Jezus van Nazareth geen anarchist durven noemen - eenvoudigweg op ideengeschichtliche gronden. Het anarchisme komt op met de staat, en hoewel de overheid ook in die tijden het zwaard niet tevergeefs droeg, kon men ook het Romeinse Rijk niet een staat noemen, zeker niet eenentwintig eeuwen geleden. De staat is geleidelijk gegroeid - de lichamelijke beeldspraak is gevaarlijk maar ik ben toch geneigd te zeggen:als een kankergezwel dat langzamerhand de menselijke samenleving overwoekert. Het was een staatsvrouw die zo'n twintig jaar geleden sprak dat er niet zoiets is als een samenleving, en op haar manier had zij inmiddels gelijk.

Hoe kan dat dan, christen-anarchisme? Het is niet zo moeilijk, en in 1991 begreep men het nog bij Trouw: Christus' onderwijzingen volgen in het tijdperk van de staat betekent: anarchist zijn. Radicale afwijzing van geweld - de basis van de staat - en alles wat daarvan afgeleid is, betekent afwijzing van de staat. In 1991 was het blijkbaar niet nodig de insinuatie tegen te spreken dat anarchisten juist geweld nastreven tegen die o zo zachtmoedige staat. Toch leerzaam om even terug te blikken op die zestien jaar en te zien hoe de ideologische machinerie nu werkt. Het Nederlands Dagblad was een jaar of vier geleden nog in staat een begripvol stuk te besteden aan het christen-anarchisme, nu hun politieke richting volop meedoet in de regering zal dit ook afgelopen zijn. (Het is alleen nog bij mijzelf terug te vinden)

Ik ga nu niet in discussie met of over Redford, maar mijn historisch-wetenschappelijke bezwaar weet u.

(Tip: Alex Chr., avec mon remerciment).