Het is wel naar om kritiek te hbben bij voorbaat op een boek dat je nog niet gelezen hebt, maar de verhalen over Naomi Kleins Shock doctrine lieten mij met een vaag gevoel van niet-helemaal-kloppen zitten. Alexander Cockburn brengt mij weer bij de les.
Het kapitalisme is altijd een ramp geweest - van het opbreken van gilden en het privatiseren van gemeenschappelijk land om een proletariaat te scheppen in Europa tot en met de overweldigingng van hele continenten. Bijvoorbeeld Australië, waarover Sven Lindqvist een licht-poëtische schets heeft gemaakt om te laten zien hoe de oorspronkelijke bevolking de ramp onderging en ondergaat. De oorspronkelijke accumulatie is gewelddadig en rampzalig, het kapitaal komt besmeurd met bloed ter wereld - eigenlijk zou Naomi Klein langzamerhand best eens kennis mogen nemen van Marx - nee, daar hoef je geen marxist van te worden al is ook daar niets op tegen. De accumulatie en de schepping van een proletariaat gaan nog steeds door al is het stelsel op zijn grenzen aan het stuiten. En Cockburn stelt vast dat een kapitalisme dat deels zijn eigen rampen niet meer organiseert, maar afhankelijk is van orkanen en tsunami's, wel in verval moet zijn.
Waarschijnlijk is Klein gevallen voor het nog steeds rondwarende sprookje dat kapitalisme en democratie bij elkaar horen en dat democratie, dus kapitalisme, niet gewelddadig kan zijn. En toen viel het bij nadere bechouwing tegen en was er het rampenkapitalsime. Alleen al de overval op Irak zou haar van dit op de achtergrond meespelende idee hebben moeten afhelpen. De dagelijks opgelepelde ideologie uit media die deel van het probleem zijn, geen oplossing, zal nooit uitzicht bieden op de katastrofe van het kapitalisme - dat alles normaal doorgaat is juist de katastrofe...
Maar ja, wat heet normaal in een stelsel dat het moet hebben van aanhoudende crisis?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten