Kies van een miljoen jaar

Zo zie je - luttele dagen nadat ik over de onzekerheid heb geschreven over waar de wieg der mensheid staat, komt het nieuws over de vondst van een fossiele kies van meer dan een miljoen jaar geleden = gevonden in de Atapuercabergen, Spanje. Colin Turnbull schrijft in Man in Africa dat we nu vooral denken dat Afrika de bakermat van de mensheid is omdat er elders niet zulke oude fossielen gevonden zijn. In ieder geval is de aanwezigheid van mensachtigen al een eind in de tijd teruggezet voor Europa. Het interessantst op dit punt zal Amerika zijn.
Mooie presentatie van Atapuerca.

Cajo Brendel

Cajo Brendel was een neef van Felix Ortt, je moet met hem praten, werd mij eens op een AS-redactievergadering verteld. Het kwam er op neer dat Brendel op de Engendaalschool had gezeten en waarschijnlijk bij zijn huiswerk geholpen werd door Oom Felix, de oprichter van de school, die vanwege zijn academische graad zelf niet voor de klas mocht staan. Geen neef dus, maar ik heb de kans om uit deze bron te putten laten lopen - definitief, blijkt nu.
Maar ik kon en kan Cajo Brendel toch niet beperken tot een leerling van de school van Felix Ortt - hoe aardig dit gegeven ook verder is?
De Vrije meldt zijn overlijden, in behoeftige omstandigheden. Wij arresteren Voltaire niet, zei De Gaulle in 1968 over Sartre, maar Nederland is niet te beroerd zijn denkers te laten verrekken.

*

De aanduiding radencommunist is eigenlijk vreemd. De term verwijst naar de wijze waarop de zo aangeduiden verwachten, zoniet weten, dat de omverwerping van het kapitalisme in haar werking zal gaan. Niet door de machtsgreep van een partij, laat staan door verkiezingen, maar door het ter hand nemen van de organisatie van de productie - georganiseerd in de arbeidersraden die het antwoord op de noden van het ogenblik zullen zijn, en die ook verder het bestuur zullen vormen. Lees verder Gorters Arbeidersraad - als poëzie zeker geen meesterwerk, helaas. Of, in het genre wel een meesterwerk: De arbeidersraden van Anton Pannekoek, in het Nederlands alleen antiquarisch te vinden, maar in het Engels op het net te vinden.
Eerlijk gezegd vind ik het niet interessant wat het verschil zou kunnen zijn tussen radencommunisme en anarchisme. Radencommunisten zijn tegen organisatie van "geestverwanten" als zodanig. Lijkt het, maar ze gaven toch in ieder geval hun bladen uit.
Verleden tijd, inderdaad. Daad en gedachte - orgaan gewijd aan de problemen van de zelfstandige arbeidersstrijd, is in 1997 opgehouden te bestaan nadat het verwante en tegelijk te verre Spartacus al eerder de geest had gegeven. De ondertitel zegt het. Het is het enige blad van de Nederlandse linkerzijde dat ik zeker twintig jaar lang trouw gelezen heb, en dat ik nog steeds mis. Zeker, het internet biedt de mogelijkheid iets vergelijkbaars met potentieel veel meer publiek te bieden. Maar de zo herkenbare hand van Brendel achter het maandelijkse relevante nieuws, is weggevallen - in 1997, en nu definitief. Moge hij rusten in vrede.

De arbeidersraden zullen de wereld beërven, hoe dan ook.

Vreemd genot

Voor het eerst sinds anderhalf jaar mijzelf overgegeven aan het genoegen van speuren in historische bronnen. Het is een wonderlijk genoegen, iets waarvan ik moet vaststellen dat ik het gemist heb - en mijn huidige conditie is niet alleen de verklaring van het gemis. Is er eigenlijk iets spannender?
De historische sensatie is op zich al mooi - maar iets onverwachts of onbekends ontdekken is extra mooi.
Het is ook een merkwaardig genoegen, want het wil er nog wel eens op neerkomen dat je de ellende van de persoon die je onderzoekt aantreft. Een vreemd genoegen, besef ik: wat een ellende - maar wat aardig dat ik hier achtergekomen ben. Je kunt alleen tegenwerpen tegen dit zelfgevoelde bezwaar: ik ben niet verantwoordelijk voor deze ellende - en het is hoe dan ook voorbij. Niet het schrijven erover, of de interpretatie, maar persoonlijk doorleefd leed - het houdt op, door de dood van de betrokkene met name.
Een vreemd genot, ik voel mij al helemaal niet geroepen mij te excuseren op het punt van Lessen voor het Heden. De enige les voor het heden is de beschrijving - moet je horen (lezen) wat ik nu weer ben tegengekomen...
Op den duur komt het wellicht zelfs nog hier terecht.

..walked off the stage...

1.

Het precieze jaar herinner ik mij niet meer, maar ons was bij Internationale Boekhandel Het Fort van Sjakoo gevraagd deel te nemen aan het boekenprogramma van Radio STAD. De vraag was wat onduidelijk. Het programma werd live uitgezonden vanuit het Literair Café De Engelbewaarder, zoals het heette en nog heet.
Het leek vanzelfsprekend dat ik de taak op mij zou nemen als radioman.

De presentator zat met zijn rug naar de gracht gekeerd dicht bij het raam. Of ik boeken bij mij had. Nee, dat had ik niet. Het bleek dat het de bedoeling was dat ik quasi-spontaan binnenliep met wat nieuwe titels uit de winkel en die voor de microfoon besprak. Dit was ons niet verteld en hier was ik dan ook niet op voorbereid. Dus werd het een algemeen praatje over de boekhandel, eenmalig (het andere idee klonk als iets wat misschien wel wekelijks had kunnen gebeuren).
De uitzending was nog niet begonnen. De presentator vroeg of ik microfoonvrees zou hebben. "Ik maak waarschijnlijk meer radio dan u," hield ik afstand en zette ik op nummer. "Voor de Vrije Keyser zeker," veronderstelde hij. "Nee, voor RVZ." "Nooit van gehoord." Hetgeen ongetwijfeld niet waar was maar in het politiek correcte plaatje moest passen.
Hij streek mij over de bol. "Niet zenuwachtig zijn hoor."
Barst, kon ik alleen maar denken.


2.

Het is dit jaar driehonderd jaar geleden dat Linnaeus geboren werd, en Linnaeus is ook een beetje van "ons" in Nederland: hij is gepromoveerd aan de universiteit van Harderwijk. Het binomiale classificatiesysteem dat hij ontwikkeld heeft wordt nog steeds gebruikt, en er zijn nog steeds soorten die de naam dragen die hij gegeven heeft, zoals Linnaea borealis (de bescheiden kerel), het Linnaeusklokje.
De mens indelen bij de gewervelde dieren, de zoogdieren en vervolgens de primaten - de gedachte van evolutie van soorten ligt er al in besloten. Maar Linnaeus heeft deze intellectuele stap niet gezet - deze was voor Lamarck, Darwin en Wallace.
Deze evolutie was een logisch vervolg op het inzicht in de verwantschappen van talen en de classificatie van het Indo-Europees en in navolging of parallel hieraan van andere taalfamilies, in de achttiende en de vroege negentiende eeuw.

Dat het Indo-Europees uit één oertaal voortkomt zal nooit bewezen kunnen worden. Het blijft een kwestie van intelligent raden, hetgeen ook voor de biologische evolutie geldt. Dit laatste durf ik al bijna niet te schrijven omdat er veel, teveel mensen op de loer liggen die zullen zeggen: zie je wel, het is niet te bewijzen en wij hebben een Andere Theorie. Die andere Theorie blijkt dan "het" scheppingsverhaal van Genesis. Dat er twee scheppingsverhalen in de eerste capita van Genesis staan doet voor dezulken niet terzake, zij kraaien blij en klappen in hun handjes en slaan met de rinkelbom want de evolutietheorie is niet te bewijzen.
Dat het een theorie is die de van God gegeven menselijke intelligentie minder geweld aandoet dan hun zogenaamde Theorie is niet ter zake.
Voor de intellectuele zuiverheid dient het gezegd te worden: wij kunnen alleen verstandig raadwerk besteden aan de evolutie van de soort mens (of andere soorten). Zelfs alle vondsten in Afrika bewijzen alleen dat er veel vondsten in Afrika gedaan worden - dat de mens er ontstaan is kan door een enkele toekomstige vondst elders weerlegd worden. Een dergelijke weerlegging kan nooit kwaad - de evolutie als gedachte achter het voortschrijden van het leven in de tijd op aarde wordt er niet door tegengesproken.


3.

Ernstiger nog dan de treurigheid van het creationisme is de koppeling van speciaal de taalevolutie aan biologische evolutie. Dan worden er volken bedacht als Ariërs en Semieten, de echte oersprekers en stamvaders (altijd vaders) van de taalgroepen.
Een andere verloedering van de evolutiegedachte is de nog steeds heersende: in de evolutie zit vooruitgang besloten; en vooruitgang is goed; wij zijn het verst, de anderen moeten zo ver nog komen, of komen er nooit. En wij zijn geroepen tot heersen over de minderen. Het gehele ideologische complex dat ten grondslag ligt aan het uitdragen van de Europese Afwijking van het Algemeen Menselijk Patroon, om de termen van Jan Romein (dankbaar) te gebruiken.
Linnaeus was al overtuigd van de Europese superioriteit - hoe kon hij anders, ziende wat er werd van de oorspronkelijke Amerikanen, de volkeren van de Poolgebieden en van Zuidelijk Afrika. In de tijd van Charles Darwin kwamen hier nog de Australiërs en de bewoners van de Zuidzee-eilanden bij. Uit overwinnen en overheersen kon superioriteit afgeleid worden.

Een alinea uit The descent of man (de tekst vandit boek is geheel online te lezen):

When civilised nations come into contact with barbarians the struggle is short, except where a deadly climate gives its aid to the native race. Of the causes which lead to the victory of civilised nations, some are plain and simple, others complex and obscure. We can see that the cultivation of the land will be fatal in many ways to savages, for they cannot, or will not, change their habits. New diseases and vices have in some cases proved highly destructive; and it appears that a new disease often causes much death, until those who are most susceptible to its destructive influence are gradually weeded out; and so it may be with the evil effects from spirituous liquors, as well as with the unconquerably strong taste for them shewn by so many savages. It further appears, mysterious as is the fact, that the first meeting of distinct and separated people generates disease. Mr. Sproat, who in Vancouver Island closely attended to the subject of extinction, believed that changed habits of life, consequent on the advent of Europeans, induces much ill health. He lays, also, great stress on the apparently trifling cause that the natives become "bewildered and dull by the new life around them; they lose the motives for exertion, and get no new ones in their place."

De technologisch gevorderden - de Europeanen dus - zijn beschaafd, de anderen zijn barbaren. Het taalgebruik is tot in de twintigste eeuw gangbaar gebleven, en in feite is het nooit weggegaan - denk aan Huntington en andere neofascistische ideologen. (De Europeanen die zich in Noord-Amerika genesteld hebben blijken inmiddels superieur aan de Europese Europeanen).

Is uit bovenstaande tekst van Darwin af te leiden dat hij de afloop van de ontmoeting of beter botsing tussen geciviliseerden en barbaren toejuicht? Er kan evengoed een andere conclusie uit getrokken worden - en tenslotte is het niet meer dan een constatering: Dajak en Maasai worden toeristische trekpleister (voor witte Europeanen natuurlijk); Bosjesmensen, Australiërs en "Indianen" vegeteren aan de rand van de woestijn of het bos waaruit zij verdreven zijn, aan de drank of aan de drugs, hun plaats in hun wereld is hun ontnomen. Het klinkt door in die ene alinea van Darwin.
Het klinkt niet per se door in de eerste zin van de alinea. Die kun je desnoods tegen Darwin gebruiken. Vaak citeren en er op hameren, er in hameren. Niet verder lezen. Lezen brengt de domheid in gevaar, zegt Fischer Verlag.

Ik was even vergeten dat ik in innerer Emigration ben.


4.

Matth. 25:40:
Voorwaar, ik zeg u, voor zoveel gij dit gedaan hebt aan een van deze mijn allergeringste broeders, hebt gij het aan mij gedaan.

De opdracht van Jezus van Nazareth is duidelijk. Hebben degenen die hun mond vol van hem hebben zich er ooit aan gehouden? Zullen zij dit ooit alsnog doen?

Heerlijke jaren

"Je dagelijkse portie muziek uit die heerlijke jaren vijftig en zestig met ruimte voor een eigen verzoek."

Ja, je... voor de 55+-ers. Heerlijke jaren vijftig en zestig. Zegt de AVRO, in het kader, of niet in het kader, van de Week van de Jaren Zestig op Radio 5 (wat is dat nu weer?).

Keedan.. heeft u Where did we go wrong? van The Sands of Time? Nee? Good time music dan, of One too many mornings van The Beau Brummels? Ook al niet? De eerste single van The Mighty Avengers dan, of - toch maar - de laatste van The Mojos? Ook niet? Waarom zeurt u eigenlijk aan mijn kop?

Hoewel het waarheidsgetrouw is om Cliff Richard, Ronnie Tober en Rob de Nijs uit te melken als de helden van de jaren zestig deze week weet ik dat ik de beker aan mij voorbij zal laten gaan. Ook al ben ik nog nooit gevraagd voor een kijk/luisterdichtheidsonderzoek, en heb ik ook nog nooit iemand ontmoet die iemand kende die daar wel aan meegedaan had, weet je maar nooit...

Let op de S

...maar er was toch iets met het Leger des Heils, speelde door mijn hoofd terwijl ik licht ontroerd door die ene passage mevrouw Bosshardt uitluidde. En het was niet Nellie van Kol, mikpunt van spot en afkeer in De Vrije Socialist in de begintijd, omdat zij naar het Leger des Heils was "overgelopen" - je liep al gauw over in de ogen van de Vrije Socialist. In christen-anarchistische kringen werd zij in die tijd juist als geestverwant gezien. Nellie was het niet.

Ik ben deels opgegroeid aan de Weesperzijde in Amsterdam. Dichtbij het armzalige pand waar wij woonden (het is nu kantoor van een moskee) was een statig gebouw met een - toen in mijn ogen - heel hoge trap, een gebouw van het Leger Desijls (zo sprak je het uit). Het was een opvang voor gevallen vrouwen - meisjes die ongehuwd zwanger waren geweest en wier kinderen hun uiteraard ontnomen waren. Eens is zo'n meisje bij ons binnengelopen om te schuilen voor het dickensiaanse regime in het gebouw, maar het was in de jaren waarvan je alleen kunt zeggen: mijn herinnering is enigszins vaag, dus hier blijft het bij.

Zo'n twintig jaar later - ik baan mij moeizaam met de fiets een weg rond de Nieuwmarkt tussen hekken en opbrekingen terwille van de metrolijn. Die overhoophalingen leken al ingrijpend en eindeloos, maar achteraf was het niets vergeleken met hoe Amsterdam nu tot onpasseerbare zandbak wordt gemaakt, ook al wordt er dan minder gesloopt.
Een treurig kijkend meisje spreekt mij aan. of ik haar een eind achterop wil meenemen, ze kan - zegt zij - niet meer tegen die puinzooi, ze wordt er zo droevig van. Altijd bereid prins op wit paard, nou vooruit groene fiets dan, te zijn stem ik in. "Ik wil verder niets van je hoor," zegt zij, maar dat leek mij wat overbodig. Ik vraag waar ik haar eventueel kan afzetten. Ze blijkt in de buurt van de metrobouwput te wonen, noemt een adres op de Nieuwe Herengracht. Dichtbij, en zij stapt af, nog even beklemtonend dat zij niets van mij wil en verdwijnt de nacht in en de gracht op.
Niet lang daarna kom ik het adres dat zij genoemd had tegen in een verhaal - ik heb het zelf staan rapen en vouwen - over speculatie-activiteiten van het Leger des Heils. Dit stelde er een eer in de bewoners weg te pesten, dus ook "mijn" bagagedragermeisje. Let op de kleur van de S op hun uniform, werd voor de zekerheid vermeld in het stuk. Een rode is fout, van de speculanten, een paarse is goed. Iets waar ik onwillekeurig op ben blijven letten, zonder precies te weten of dit verschil echt bestaat. Ik meen alleen rode S-en te zien.

Mijn moeder, die steeds tobt als alleenstaande diabete, heeft eens geïnformeerd naar een soort aanleunwoning in de zogeheten Goodwillburgh. De huur was formidabel. Maar daar moest zij zich niet door laten afschrikken, werd er bij gezegd, daar kon altijd subsidie bij. Dit stond haar tegen als bijzonder berekenend van het Leger des Heils, en "tenslotte betaal je er dan toch zelf voor".

Het meisje heb ik meermalen teruggezien. Ik weet niet meer of de eerste keer twee jaar later was - zij was inmiddels diep verzonken in mijn herinnering - op een feestje van de subfaculteit waar ik studeerde, en zij dus ook. (Er waren zoveel studenten in die tijd dat je elkaar niet per se daarvan hoefde te [her]kennen). Ik moet de anekdote verteld hebben aan degene met wie ik zat te drinken, die pesterig-geamuseerd keek naar het bagagedragermeisje en vaststelde dat zij zwanger was. "Niet van jou dus," zei zij, wat ik flauw vond (in my faithful heart she will be forever thirty, twee jaar later was mijn metgezellin er niet meer). Hoe het wegtreiteren uit het Leger-des-Heils-speculatiepand verder in zijn werk is gegaan weet ik niet. Iets meer contouren, maar niet te duidelijk - wat was er ook alweer mis met het Leger des Heils?

Alida Bosshardt RIP

"Eeuwige rust en vrede denk ik. Als God het looft, zal het wel goed zijn. En hoe het in de eeuwigheid moet, zien we wel."

De luitenant-kolonel die altijd majoor is gebleven is overleden op 94-jarige leeftijd. Novum meldt ook:

"Ik heb geen gezinsleven, geen huiselijk leven, geen seksueel leven gehad", zei zij in een interview. "Vooral van dat laatste heb ik, toen ik op de Wallen werkte, veel last gehad. Ik dacht na over mijn eenzaamheid en hoe het huwelijk mij daaruit zou kunnen verlossen."
Zo iemand mag je hoe dan ook heilig noemen. Bevorderd tot heerlijkheid, zegt de aan haar gewijde site.

Support for Justice

Het samenwerkingsverband van Sandra en Annabelle, dat tot nu toe vooral gericht was op Harry Bout, wordt beklonken met de daartoe gepaste drank. Vandaag is de stichting Support for Justice opgericht, die beoogt zich in te zetten voor Nederlandse gevangenen in den vreemde, speciaal maar niet alleen voor de ten onrechte veroordeelden, en in het bijzonder maar niet alleen in de Verenigde Staten.
Een rechtsvorm moet het werk kunnen vergemakkelijken en het werkingsgebied vergroten.
Op het welslagen!
De site in aanbouw.

Tweede lustrum Albanese implosie

Libcom viert het tweede lustrum van de implosie van Albanië - het opmerkelijke schouwspel van de strengstbestuurde staat van Europa (althans, dat was hij tot 1990) die volledig bezwijkt onder de opstand van de gewone mensen die door frauduleuze banken beroofd waren. Binnen enkele dagen was de gehele Albanese staat weg. Een vergeten VN-interventie moest de orde herstellen, wat blijkbaar zo goed gelukt is dat dit het enige land ter wereld is waar George W. Bush een bad in een liefhebbende menigte kan nemen.
Strange days have found us...

Toch: zo snel kan het gaan - hiervoor sidderen de machthebbers die dan ook geen aandacht zullen laten besteden aan deze verjaardag in hun media (of niet hebben laten besteden, want de implosie was in het voorjaar van 1997).
Op de foto: een helicopter die moest helpen bij het evacueren van VS-burgers uit Albanië.

Australische tradities herleven

Het onsmakelijkste regime van het Vierde Rijk is zonder twijfel het Australische van John Howard, al is het allemaal een kwestie van gradatie. Maar het op zee houden van bootjes propvol met vluchtelingen, het glashard verkondigen dat deze vluchtelingen hun eigen kinderen overboord gooien, het uitbesteden van deze vluchtelingen aan rampzalige Pacifische buurstaten als Nauru, concentratiekampen in de woestijn, het enthousiast deelnemen aan de overval op Irak, interventies op Timor, PNG, de Salomonseilanden enzovoort... Blair en Bush zouden toch meer de schijn van politieke correctheid hebben opgehouden.
Nu is de oorspronkelijke zwarte bevolking van Australië zelf aan de beurt. De oorspronkelijken in Noord-Australië doen meer dan gemiddeld aan child abuse, is het verhaal. (Nee, ik moet er niet aan denken wat de witte beschuldigers bedoelen en ik wil de term niet eens vertalen - en wie weet is het waar, al dient men een dergelijke aantijging met de grootste argwaan te bekijken). Ze zijn aan de drank en de dope. Het moet afgelopen zijn. Er komen internaten voor de kinderen - klinkt bekend, de kinderen worden weer eens in beslag genomen, een soort eugenetica post partum, al eerder toegepast door wit Australië - en witten krijgen onbeperkt toegang tot het land van de oorspronkelijken: er is geen vergunning meer nodig hun land te betreden.

Is het toeval dat deze staatsgreep in zwart Noord-Australië vlak na het vrijspreken van een zeer witte smeris komt, die per ongeluk - hij viel en kwam terecht op de zwarte, origineel waar meheer - een Aboriginal in zijn cel had gedood - de eerste rechtszaak in zijn soort en uiteraard gewonnen door de politie?

Eerst steel je hun werelddeel, marginaliseer je hen, berooft hen van hun bestaansmiddelen zodat zij alleen nog vegeteren met fles en spuit, en dan ga je in een geur van kindvriendelijke heiligheid "de boel aanpakken". De vos preekt de passie - alleen zou ik eerder de vos vertrouwen dan Howard.

Over het vergunningenstelsel hier. Reacties van oorspronkelijken.

Dat vogeltje blijft de lof van zijn Schepper zingen

Houd toch in de gaten in wat voor winkel je bent. Een boekje over "als dieren zouden kunnen spreken." Aardig idee - afgezien van het punt dat dieren natuurlijk hun eigen communicatiemiddelen hebben die met spreken overeenkomen. Weten we of kunnen wij vermoeden.
O als dieren konden spreken dan zouden ze getuigen dat ze werk van de Schepper zijn. Een sterk getuigenis voor de schepping. Natuurlijk. En dus tegen de Onzegbare.
Wat een treurnis toch, die hele massa van geestelijke dwergen die in Charles Darwin (die niet de eerste was met de gedachte van evolutie, maar onze dwergen lezen alleen Engels) de Grote Tegenstrever zien van Degene Die hen van de pornoverslaving of de dope afhoudt.
Was er maar zoiets als een strijdbaar modernisme - elders dan alleen op deze webplaats dan.
Wel aardig: een stapeltje Westerse bijbels. Een gimmickboekje waar ik het eerder over gehad heb. Mattheüs 25 is zo goed als geheel weggesneden.
Ik zou het de CDA-bijbel noemen. Er staat een verontrustend grote rij voor de kassa dus ik laat het liggen en begeef mij in de frisse buitenlucht.

De leeuw slaapt definitief

Het bericht komt nu door dat Hank Medress, zanger van The Tokens, eerder deze week overleden is. Op deze YouTube-video log zingt hij in volle glorie The lion sleeps tonight, met animatiefilmpje. Een hit uit de tijd toen men het niet over "wereldmuziek" had maar er gewoon aan deed.

Aan deze kant van de oceaan werd het bekend van The Rockin' Berries, die tamelijk dicht bij het origineel bleven van He's in town, een nummer met de treurige thematiek van Baby don't change your mind of Take him back if it makes you happy, een nachtmerriescenario voor de ene partij - noem mij ervaringsdeskundige naar twee kanten.

HE'S IN TOWN

He's in town (he's in town)
He's back in town (he's in town)

Girl I knew just what was wrong (he's in town)
When you weren't home each time when I phoned
All week long
And now I see it in your eyes (he's in town)
The look on your face when you're thinking of him
Can't be disguised

I was afraid he'd come back someday
And I'd be the one to lose
I knew when you saw him you wouldn't ignore him
And he'd be the one you choose

No you don't have to tell me
He's in town (he's in town)
He's back in town (he's in town)

No you don't have to tell me
He's in town (he's in town)
He's back in town (he's in town).

Geen Canossa voor Blair

Tony Blair wordt rooms-katholiek. Schrijft Het Parool:

- Blair heeft ook de pauselijke veroordelingen van en waarschuwingen tegen de oorlog in Irak genegeerd. Blair heeft zijn geloof grotendeels gescheiden weten te houden van zijn politieke werk. [einde citaat].

Zo’n eenvoudig, nederig gelovige die wel even bij de paus zelf langsgaat om te vragen of het goed is. En zal de paus zeggen: neen, dat gaat niet, vanwege Irak – en ik vind ook dat u zeer onloyaal bent tegen het hoofd van de kerk waar u nu lid van bent, de koningin van Engeland, Wales, Schotland etc. etc., het staatshoofd wier zeer loyale dienaar u behoort te zijn?

De paus zal dit niet zeggen, vermoed ik. Misschien zal hij eerder denken aan de toenemende zedenverwildering: cortommo, nixandehanda. Blair hoeft ook geen gang naar Canossa te maken want als het zover is is hij geen premier meer.

Bij het overlijden van Bart Tromp

De Plaag voor het Gezin heeft het bericht van het overlijden van Bart Tromp schielijk in de hiervoor-moet-u-betalen-sectie gestald. De kop alleen al liegt: PvdA-ideoloog overleden. Dat was Tromp nu juist niet. Wie weet was het nog een beetje een pruimbare, en in ieder geval nog een beetje een sociaal-democratische partij geweest, als dit wel zo was geweest.
Een treffende diagnose van de zo te zien niet te overkomen malaise van de PvdA- en nee, ik heb geen medelijden - staat ook in het binnen een dag onvindbaar geworden stuk. Tromp stelde dat nergens anders dan in Nederland een sociaal-democratische partij partijen ter linkerzijde heeft die samen groter zijn dan de partij zelf. Groen Links en de SP komen net op 32 zetels, maar misschien telde Tromp de Partij voor de Dieren mee - waar goede redenen voor zouden zijn, ook al zullen de Kamerleden het zelf tegenspreken.
Een treurige zaak voor de PvdA, maar volkomen verdiend. Alleen klopt het niet dat dit exclusief Nederlands is. Tot de jaren tachtig waren de communistische partij en andere linkse partijen in Frankrijk groter dan de SFIO, later PS geheten. En in Italië is dit nog steeds het geval, tot op de dag van vandaag - al is het moeilijk Prodi anders te zien dan als gewoon sociaal-democraat.
Bart Tromp speelt geen rol meer bij de PvdA. Ze zullen het daar nog gaan betreuren. Hij ruste in vrede.

De uitvinder van de stoommachine zwijgt

Afgelopen maandag 18 juni werd de Werkgroep Andere Tijden ten grave gedragen, het laatste genootschap in Nederland dat zich de studie van de geschiedenis van socialisme en sociale bewegingen tot doel stelde. In feite was het genootschap al sinds tweeëneenhalf jaar klinisch dood, dus de herleving voor de opheffing was verrassend.
Out with a bang, een paukeslag dan maar, of toch een vioolstreek? Het thema van de laatste bijeenkomst was organisatie van Nederlandse musici, naar aanleiding van de dissertatie van Florian Diepenbrock (noem mij naief - pas nu zag ik verband met de componist met de zelfde achternaam).

Hij werd niet genoemd, de trotskist met wie je het als anarchist in de jaren zeventig heel goed eens kon zijn, de man achter de Beweging voor Arbeiderszelfbeheer (BAZ), secretaris van de Nederlande Toonkunstenaarsbond, Maurice Ferares. De enige persoon die ik kan verbinden met organisatie van musici. Tot mijn schaamte moet ik bekennen dat mij zijn boeken ontgaan zijn. Ik heb jarenlang met genoegen kennis genomen van zijn blad (was het een eenmansonderneming?), dat ik in ruilabonnement ontving ook toen er al lang niets meer te ruilen was.

Hoe het verder moet met de geschiedenis van socialisme en sociale bewegingen (ik spreek het liefst van de arbeidersbeweging in brede zin, maar ik besef dat dit dezer dagen te veel uitleg vergt - deel van het probleem) - daar hoop ik spoedig op terug te komen.

Vers vlees

Europese regelgeving verbiedt het achterlaten van karkassen van landbouwhuisdieren, en dit zou een verklaring zijn voor de grote hoeveelheid vale gieren die dezer dagen boven de Lage Landen vliegen (waarnemingen tot uit Weesp). De gieren zouden moeten broeden in Spanje, meer bepaald in de Pyreneeën. Maar ze hebben honger - geen karkassen meer te vinden.
Als dwaalgast behoorde het dier wel al jaren officieel tot de Nederlandse avifauna. In België overweegt men nu maar "vlees" neer te gaan leggen voor de gieren. Vlees, dat is iets anders dan karkassen van gestorven dieren, nietwaar.

Je haar moet goed zitten

En over AT5 gesproken:
In de zaak-Harry Bout een kort interview met een van Harry's vrijheidsstrijdsters. Op de vraag van de verslaggeefster of er tussen Harry's brieven ook liefdesbrieven zaten (stereotiepe vraag natuurlijk) was ik zo vrij te zeggen: "Nee, want hij heeft gezien hoe lang ik ben."
Zij richtte wel snel de camera op mij, maar het is gelukkig niet uitgezonden. U hoort het bij dezen alsnog.
Kort Amsterdams 14 juni 2007.

Regiefoutje

Het vierde kabinet-Balkenende heeft een hoerasite ingericht onder het motto Samen werken aan Nederland.
De dood van een Nederlandse korporaal afgelopen donderdag 14 juni in beoogde kolonie Afghanistan wordt ook besproken.
De regie van het kabinet laat een steekje vallen,
er blijken onaangename waarheden te worden verkondigd door beoogde samenwerkenden.
We wachten af, om met AT5 te spreken...

Ook veertig jaar: de tweede juni

Laten staan in Duitse boekhandel zaterdag: het afgebeelde boek. Als het ware een vervolg op het boek dat Persien heette - over de dictatuur van het zogenaamde vrije westen. Een schets van het Perzië of Iran van sjah Reza Pahlevi. Nirumand liet Duitsland en omstreken weten hoe de toestand in Iran in elkaar stak.
Toen de sjah de Duitse Bondsrepubliek bezocht in 1967 ging dit dan ook gepaard met forse protesten. In Berlijn werd op 2 juni 1967 bij zo'n demonstratie Benno Ohnesorg doodgeschoten door de politie - naar deze gebeurtenis is de anarchistische stadsguerrillagroep de Beweging van de Tweede Juni genoemd.
In boekhandels, zeker in den vreemde, dien je altijd af te wegen: wat kan ik meedragen, straks. Iran legde het af. Nirumand is ook bepaald niet meer de enige die waarschuwt dezer dagen.

Hij heeft zijn eigen Iran-report site.

Even weg

Ik ga het namelijk druk krijgen aan de overkant van de oceaan, komende zondag. Met dank aan de immer onontbeerlijke Wim de Bie (ik meen de site al eerder gezien te hebben, maar de mogelijkheden ontgingen mij toen).

Veertig fabuleuze jaren

De krant kraait het uit van vreugde en verwondering. de Summer of Love is veertig geworden. Vaste praatjes over love-ins, Vondelpark, bloemen in je haar en - kijk eens, dit waren achtereenvolgens de nummers 1: Waterloo sunset; A whiter shade of pale; All you need is love; San Francisco; We love you. De drie als middelste genoemde precies de redenen waarom je je zegeningen nog kon tellen in die dagen. Dook er een van die krengen op op Caroline, dan draaide je naar London. Kwam die er mee, dan draaide je naar 270. Of naar 227. Of naar 355. Scotland. Veronica desnoods. Of - 's avonds - naar Luxemburg. En terug. Keuze genoeg, altijd een schuilplaats. Over dat stuk Procol Harum-ellende schrijft Keith Skues dat hij door de tekst altijd teruggaat naar het schommelende schip waarop hij het zo vaak gedraaid heeft - een wittere nuance van bleek was altijd mogelijk. Het is gecoverd door de Box Tops en de Everly Brothers. Maakt het mij milder? San Francisco is origineel van Julie Felix. Maakt het mij milder? All you need is love was tot twee keer toe de eerste plaat op Caroline na het punt waarop er een wet ter betrijding van het station was ingegaan. En toch - de gesel der mildheid wil niet toeslaan over deze stukken geluidsbrij. Neen!

Over deze in Nederland nogal koele en regenachtige zomer hing de doem van het komende einde van de Britse zeezenders. Geen uitwijkmogelijkheden meer...
En ja... dat Vondelpark. Als Amsterdamse scholier had ik naar mijn weten niets te zoeken in het Vondelpark. Wat nou love-in, ik ben gezegend met een voor vrouwen ideale maat boezem (ja, dank u, het jaar daarna verwijderd, geen kwaad woord over plastische chirurgie), u ziet mij aankomen. Daarnaast, ik heb een taak voor wiskunde - een plaag voor de zomervakantie die mij nog vele jaren nachtmerries heeft bezorgd. Had je het niet goed gedaan, dan was je niet over, maar ook niet blijven zitten - een soort vagevuur. Ja, dank u opnieuw, tussen de wiskunde en mij kwam het daarna al snel goed. Maar eh... we hadden het over love-ins, nietwaar?

Hier bijna alle top-40s van Radio London, 1965-1967. Als ik verwijl bij de lijsten merk ik dat ik allerlei seizoenen verkeerd voor de geest heb. Dat mij allerlei nummers ontgaan zijn die een decennium later northern soul werden: de Tiffanies, Fascinations, P.J. Proby You can't come home again en meer. Debuutsingles van bands die later uit de lucht leken te vallen. Enzovoort. Ik zal niet ieder zondagmiddag geluisterd hebben naar de Fab 40, en een herhalingsuitzending was er niet, dus ik ben geëxcuseerd dunkt mij.

Hangen boven de teerput

Twee mooie observaties van Erwin Mortier uit Avonden op het Landgoed:
..de afwezigheid die de grond vormt van alle schrijven...
Over de film Lieve jongens: "Een draak van een prent, eerlijk gezegd, walmend van een zeer kleffe Hollandse gedurfdheid, en die kamerbrede, helaas te weinig gestofzuigde ruimdenkendheid die wel vaker mijn neusgaten prikkelt wanneer ik boven de Moerdijk verkeer."
Over de volksschrijver zelf maar niets uit het boekje.
Allez, een herinnering aan Reves laatste publieke optreden wat mij betreft. Najaar 2000, Melkweg, een manifestatie ten gunste van de Nobelprijs voor de literatuur voor Bob Dylan. Theodor Holman belt live Reve op, want die is ook voor Dylan. Maar waarom, Gerard? Ach, hij heeft wel wat aardige dingen geschreven. Heb je ook platen van hem? Ja - Joop, hoe heet die ook alweer? Stommel stommel scharrel scharrel, tenslotte horen we over de telefoon uit België in de Melkweg een niet te identificeren nummer van Bob Dylan. Holman kan roepen tot hij een ons weegt, de schrijver is intussen vergeten dat hij aan de telefoon was. Een onwaardige en genante vertoning - geheel te wijten aan Holman.

Talking 'bout forty years - which we were

Terwijl ik de berichten over de voortdurende geldstroom aan Saoedische prinsen lees - geld dat de aankoop van Britse wapens moest veiligstellen - neuzelt Blairbabe Ruth Kelly op de televisie over diversity en Britishness en dat er geen geld wordt uitgetrokken voor huisvesting maar dat er wel meer homes moeten komen. A house is not a home zong Dionne Warwick al tientallen jaren geleden. Kan een home zonder huis wel?
Groot-Brittannië, een hopeloos land waarvoor ons dan maar de hoop moet zijn geschonken?

De geïnstitutionaliseerde corruptie bestaat inmiddels veertig jaar .
En naast miljarden levert de Britse overheid tot verdere opvrolijking van het leven van prinsen die toch al niets te kort komen - hoeren. Jawel, de pleiters voor diversity en gender equality en de hele reut leveren hoeren ter pleziering van Saoedische prinsen.
George Monbiot pakt uit.
Nederland is ook een groot wapenleverancier aan Golfstaten als de Verenigde Arabische Emiraten en Saoedi-Arabië, dus we mogen ons afvragen wat de normen-en-waardenbrigade er voor extra diensten bij levert om deze afname te versoepelen.
Gelukkig is The Guardian toch nog een beetje een krant. Welk Nederlands MSM zou zoiets uitzoeken?

Een opmerking: wapenhandelaren hoeven tenslotte geen boodschap aan moraliteit te hebben. De Tories en New Labour hebben dat wel - als het om degenen gat die hen gekozen hebben.
En een vraag: de Golfmonarchieën worden overspoeld met wapens. Geld zat, dankzij de olie. Saoedi-Arabië kan met gemak het grootste en zeker het bestbewapende buurland van Israel genoemd worden (via de Golf van Aqaba). Maar Israel heeft van dit arsenaalkoninkrijk niets te vrezen. Toeval? De vraag is retorisch - en het wordt met de mantel der liefde bedekt dat vanuit dit koninkrijk Hamas onderhouden is en misschien nog wordt - tenslotte is Hamas ook een handje geholpen door Israel als tegenwicht tegen het seculiere Arabische nationalisme van Fatah.
Hoe ver kan de beerput open?

For a celebration of British diversity: look here.

Veertig jaar geleden - help!

Tussen pakweg je zestiende en je vijfentwintigste weet je alles. Dat al die domme mensen niet doorhebben hoe de wereld in elkaar steekt valt je niet eens op, in die jaren. Daar zijn ze dom voor. Of oud.

Waarom ik achter Israel stond in 1967 is nu een beetje moeilijk te bedenken - was het (anders kan ik het niet noemen) de indoctrinatie van de hervormde kerk? Het idee van Israel als modern land in een achtergebleven hoek van de wereld - compleet met mooie idealistische experimenten als kibboetsim? De gedachte van David tegen Goliath - het kleintje dat toch maar mooi de grote buren aankon?
Er waren wat verhelderende boeken van onder anderen Maxime Rodinson voor nodig, maar dat was dan ook ruim voldoende om mij honderdtachtig graden te doen keren. En daarbij - nou, vooruit ik was net zesentwintig, dat telt nog even bij wat ik hierboven stelde - een rondreis in het kader van de werkgroep Midden-Oosten onder leiding van Leo Biegel. Ook als je niet wist wat er aan de hand was, was eenvoudig het reizen van Amman over Jericho naar West-Jeruzalem (wel vlak bij de klaagmuur) onthullend genoeg. Israel als een soort Rhodesië (ik dacht toen niet aan Zuid-Afrika, om redenen die ik nu ook niet meer kan bedenken). Ik stuurde mijn vriendin een kaart met als opschrift "Groeten uit het gestolen land" die er veelzeggend ruim een maand over deed maar die dan ook zei wat ik vond en voelde op dat ogenblik. (Misschien is het tijd om toch eens wat dossiers op te vragen).

Enkele kortstondige maar heftige verbondenheden met Joodse meisjes die vierkant achter Israel stonden zetten mijn beeld opnieuw op zijn kop. Ik kan niet deloyaal zijn tegenover "mijn" vrouw, zelfs al was zij dit maar heel kort. Daarnaast kwam ik te werken in en te wonen aan de rand van de oude Jodenbuurt, en ik leefde een tijdlang in het besef dat ik daar was omdat "zij" er niet meer waren. Ik was niet schuldig, maar onschuldig was ook weer het woord niet. Wat ik er uit opmaakte is dat antizionisme een voos woord en streven is in Europa of Noord-Amerika.
Dit standpunt huldig ik nog steeds, ik zie ook niet in hoe het aan het wankelen gebracht kan worden. Tegelijkertijd ben ik niet optimistisch over de houdbaarheid van Israel, zeker niet nu het zo onlosmakelijk verbonden is aan de Verenigde Staten. Sinds ik in de kortstondig herrezen Vrije door een langvergeten genie als zionistisch agent ontmaskerd ben heb ik het land nog een keer bezocht. Met andere ogen en nog met de hoop dat er een vreedzame (niet een mooie, mooi kan het niet) regeling met de Arabische Palestijnen kon komen - en in het besef dat het Joodse volk een vrijhaven nodig heeft - en die is er nu eenmaal, in Israel. Dat de diverse Israelische regeringen sinds het akkoord van Oslo hebben duidelijk gemaakt dat zij in het geheel geen vrede willen kan alleen ontkend worden door ideologisch verblinden. Het kan nog goed aflopen, maar de regimes in Washington en Tel Aviv willen het niet, lijkt het. Inderdaad, wien de goden willen vernietigen, slaan zij met blindheid.
Als Maxime Rodinson zo'n veertig jaar geleden nog wel gelijk had met zijn betoog dat Israel niet te vergelijken is met wit Australië of Noord-Amerika, dan kan dit nu alleen nog gezegd worden omdat er een demografisch verschil is: de islamitische en christelijke Palestijnen zijn gemarginaliseerd, maar hebben de kracht van hun aantal (de christelijke Palesijnen vluchten - voor Joden en islamieten beide). Israel houdt dagelijks evenveel mensen onder schot in een veertigjarige bezetting als het zelf als inwoners heeft. Zo'n land kan geen aanspraak maken op de kwalificatie democratie, zelfs niet als je de parlementaire democratie als het laatste woord ziet.

Overwegingen van een Zuidafrikaanse eh.. bekeerde zionist.

De diagnose van Uri Avnery:
A small and gallant state, progressive and (relatively) egalitarian, respected by the world, has become an occupying and looting state, hostage to delirious settlers, full of internal violence and "swinish capitalism" (a phrase coined by Shimon Peres, one of those most responsible for this situation.) Throughout the world, the idea of boycotting Israel is gaining ground.

Swinish capitalism - het klinkt zo onwaarschijnlijk dat Peres het wel gezegd zal hebben.

Een lichtere noot tot slot - en toch. Kees Wagtendonk, voorman van het Palestina Komitee door de jaren heen, zei eens tegen mij dat hij Yerushalayim shel zahav een prachtig nummer vond. Ik vond het er iets te dik boven op liggen. En hoe dan ook - het is mij ontgaan, toen de componiste/schrijfster van het origineel, Naomi Shemer, overleed, dat zij haar spijt betuigt en dat het ook weer niet zo heel origineel is. Ze had het van Pello Joxepe, van de zanger Paco Ibañez die in 1965 in Israel optrad.
Basken vinden het wel leuk dat een Baskisch lied op deze manier wereldberoemd is geworden. Foto: Shuly Nathan, de zangeres die het nummer groot maakte (de versie die ik ook zelf heb).

Ook veertig jaar geleden

30 mei 1967 - uitroepen van de Republiek Biafra - gevolgd door een oorlog waarin de Biafraanse zijde in het begin het initiatief en zelfs de overhand had. Maar dit duurde niet lang en door de wijze waarop de oorlog verder, met actieve steun van Groot-Brittanië en de Sowjet-Unie, door Nigeria werd gevoerd, kon zonder meer genocidaal genoemd worden. Maar genocide namens het Vrije Westen (mede namens het reële socialisme) is geen genocide.

De veertigste verjaardag was niet de aanleiding voor de prijs voor schrijfsters die Chimamanda Ngozi Adichie deze week gekregen heeft, voor Half of a yellow sun. De schoonheid van de schrijfster staat zo ver af van die beelden van honger, ellende en verwoesting van toen, ben ik geneigd te schrijven - tegelijk besef ik dat er geen echte tegenstelling is.
Het is zo'n boek dat meegaat op verblijf elders, en dan bij thuiskomst niet uitgelezen wordt. Ik weet niet of u die boeken kent. Ik heb er heel wat. Walden, The origin of species, Ricardo's Political economy en Oorlog en vrede noem ik als klassieken die dit treurige lot hebben ondergaan. Het moet niet en mag niet - en in ieder geval dit bekroonde boek over de Biafraanse oorlog dient snel alsnog uitgelezen te worden. Houd mij er aan...

Woorden

Er was een tijd waarin communist en anarchist bijna synoniem waren. Na 1917 was dit voorbij, blijvend waarschijnlijk.
De uitdrukking christen-anarchist kan blijven betaan, zonder twijfel.
Maar het eerste deel van deze term kan eenvoudigweg niet meer. Het is geen uitdrukking van een gezindheid, het is een stamaanduiding. Of dit ooit goedkomt - het is afwachten.
Christenen aan het woord.

David Kirk

David Kirk - ik verneem zijn naam pas bij zijn overlijden, maar misschien moet ik Dorothy Day er nog eens ergens over opslaan - is op 23 mei overleden, en is al voordat het bericht de pers haalde begraven vlak bij Dorothy Day.
Het opmerkelijkste aan deze Catholic Worker vind ik het gegeven dat hij melkitisch werd - dus rooms-katholiek volgens Byzantijnse ritus. In 2004 werd hij alsnog Oosters orthodox.
Infoshop en de Orthodoxe Kerk van Amerika luiden hem uit.

Sentimenteel - terug ergens in maart 1985...

In het café klinkt Lou Reed met Pale blue eyes. Lou Reed kan goede nummers schrijven, dat staat vast, maar zelf zingen? Lang niet altijd - zeker niet in dit geval...
Elvis Costello en de Smiths zijn al langs gekomen en ik denk met weemoed aan Paul Quinn en Edwyn Collins - wier versie ik met liefde gedraaid heb op RVZ 95,5 - en nog steeds kan en zal draaien. Zij maken er iets moois van.
De onachterhaalb're tijd heeft Edwyn Collins - die in de jaren negentig nog een eigen northern soul-stijl ontwikkeld heeft - geveld met herseninfarct. Hij krabbelt langzaam overeind.
Luister en huiver, let niet op de typo in het commentaar.

Voor de betrokkenen (dat zullen er niet veel zijn, misschien via de zoekmachine): twee Kwak werken beter dan op zijn minst drie mestinon 10 mg. Maar misschien is dit een teken dat ik toch verkeerd gediagnostiseerd ben.
En hij zette Paul & Edwyn nog eens aan...

En toen merkte ik dat ik met "Absolutely fantastic" zelfs de bloggastheer herhaalde. Maar het is juist.

Voor de zekerheid: de single is van 1984, ik was er alleen pas wat later zelf rijp voor...

Hier sind wir wieder

Sergeant Pepper veertig jaar... Een lid van een hedendaagse band zegt in de BBC-sessie met makeovers zoals zojuist uitgezonden: dit was er altijd al, it is kind of a nursery rhyme.
Ach, peper het maar in... Ik heb de tijd meegemaakt dat het er niet was. En dat de BBC weigerde A day in the life te draaien, vanwege de vermoede drugsconnotatie. Mocht Lucy in the sky with diamonds dan wel? Het kwam niet in beeld. Wel het vermoedelijk minst bekende en meest drug related nummer van Sgt. Pepper, Fixing a hole.
Gespeeld door The Fray, christian band form Denver Colorado. Ze vonden de tekst theologically sound. Nou, zalige onwetendheid, zo speciaal passend bij christenen, zal ik dan maar zeggen.
Ze spelen godverhoede ook voor niet-christenen. Boffen wij even.

Nee, BBC2 liet niet Lucy, Mr. Kite, Within you, without you, When I'm 64 (pijnlijk nummer) en A day in the life horen. Het laatstgenoemde nummer hoort voor altijd verder (tot die, mijn, generatie is uitgestorven in ieder geval) bij enkele minuten voor drieën, 14 augustus 1967, Radio London 266 - now closing down. De stilte. De leegte. Het intro kondigt blijvend die nakende leegte aan.

Hier online te beluisteren, die definitieve Day in the life.

Grote jongen

Totaal ontdaan bij het plotselinge nieuws dat zijn dierbare no-hit-wonder-groep The Mighty Avengers wel degelijk doorbestaan hebben tot in de jaren tachtig stiet hij zijn flesje lycheesap om over het toetsenbord.
Een klassieker. Ik ben eens gorgelend en al voor de radio ten onder gegaan dankzij een over een werkend mengpaneel omgegooid bekertje hete koffie met suiker, omstreeks zes uur ´s ochtends, Radio Amsterdam Noord. Op de tonen van Born to be sold van Transvision Vamp.

Het toetsenbord werkte toch al niet meer optimaal, maar nu moet er dus acuut een nieuwe komen. Tot later.