Wim de Bie plaatst deze foto - een gewone Amsterdamse tramcombinatie in een gewone omgeving, met ongewone passagiers en bestemming. Hij ziet Duitse militairen op de treeplank staan en een vrouw met een tas waarin persoonlijke spullen voor de reis zullen zitten. De tram is dan op weg naar het station, Joden worden op transport gesteld, al in Amsterdam zelf.
Ik zie slechts een Duitse militair; ik kan ook niet opmaken of de mensen aan de kant onverschillig toekijken. Gisteravond was Netwerk geheel gewijd aan een van de weinige overlevenden van Sobibór, en deze zei achteloos, toch met de kennis van later, dat toen hij aankwam bij het kamp hij het er niet onaardig vond uitzien.
Dat de mensen met gebalde vuisten woedend knarsetandend zouden moeten toezien bij iets wat ze in het echt niet konden bevatten - het is invulling achteraf.
Er rijdt nog een fiets op de foto. Het is op een dag waarop de vuilnis wordt opgehaald. De gevelwand is moeilijk thuis te brengen, een redelijk brede straat met jonge bomen ter weerszijden. De motorwagen is ingetuigd als lijn 7, een tramlijn die nu juist niet naar een station reed in die dagen. De straat hoeft niet langs de route van lijn 7 zelf te zijn; het is een Amsterdamse arbeidersbuurt zo te zien - de Afrikanerbuurt (die werd in die jaren voor korte tijd op het tramnet aangesloten, ironischerwijze); de Pijp, Dapperbuurt (de Eerste Van Swindenstraat?), de Marnixstraat of Staatsliedenbuurt - het kan zelfs de Czaar Peterstraat zijn, als er nog stroom op de bovenleiding zou zijn geweest (de tram is er in 1938 verdwenen). Of, waar lijn 7 wel thuishoort, de Mercatorbuurt of de Kinkerstraat.
Schuldige tram, schuldig landschap?
Er is een goede kans dat de tramcombinatie nog gevorderd is door de Moffen en dienst heeft gedaan in een Duitse stad. De Amsterdamse Keulenaars (tientallen jaren eerder gefabriceerd in Keulen) werden nota bene naar Keulen gesleept. Dit landschap heeft eigenlijk zo veel gezien.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten