13 april, 2007

Alweer een ongewenste canon


Als Hervormd Nederland heeft het huidige opinieblad Volzin zijn goede tijd achter zich. Maar goed, namens het blad is er een zogeheten religieuze canon van Nederland opgesteld. En deze is toch wel tamelijk exclusief protestant, het huidige Nederland heeft in ieder geval een voorchristelijke tijd gekend (en wij weten niet eens wanneer deze afgelopen is). Moet deze dan maar onvermeld blijven?
Joods Nederland bestaat alleen uit Spinoza (die in een dergelijke canon natuurlijk vermeld moet worden) en het kerkelijk (!) verzet, waarbij Titus Brandsma als bezettingsslachtoffer naar voren wordt geplaatst. Dat is onverdraaglijk weinig.
Het Pastoraal Concilie van Noordwijkerhout is blijkbaar belangrijker voor de samenstellers dan Vaticanum II. Ook voor Nederland is dit toch echt een belangrijker bijeenkomst geweest, daar is geen twijfel over mogelijk.
De toelichting verzuimt te vermelden dat de heksenvervolging juist een product van de zogeheten Verlichting is: men had hele wetenschappelijke handboeken hoe heksen te herkennen. Die Verlichting had zelf genoemd kunnen worden. Meegaan in het afschilderen van heksenvervolging als iets middeleeuws wat pas ergens in de zeventiende eeuw ophield, is het napraten van de gangbare verhalen, een verantwoorde canon onwaardig.
En dat er dezer dagen een grote spirituele honger heerst - het zal wel, maar deze wordt niet gestild door de kerken, die willen dit niet en kunnen het niet.

Gemiste kansen: het vermelden van de Christelijke Broedergemeente ("Zwijndrechtse Nieuwlichters") als eerste socialistische gelovige uiting (Domela wordt vermeld, dat is goed, maar hij was niet de eerste). Het stempel dat de dominee-dichters ongetwijfeld op de Nederlandse Hervorming hebben gezet wordt niet eens gezien. En het verzinken van de kleine buitenkerkelijke gelovigheden, waar het kleinburgerlijk historicidom het zo moeilijk mee heeft, naar de massa - spiritisme, Lou, New Age, "westers" boeddhisme, Jomanda of Mellie Uyldert - had daar helemaal niets van genoemd mogen worden?

Zoals steeds met die canons wordt deze getekend door wat hij verzwijgt.

Geen opmerkingen: