..dit zijn de kwalificaties op de site van RTP over de deelnemers aan de verkiezing van de grootste Portugees .
Nederland kon niet Anne Frank kiezen, want die was Duits. Duitsland kon niet Adolf Hitler kiezen, want die was Oostenrijks - het zal niet het enige bezwaar zijn geweest. De Britten kozen Churchill. Het was natuurlijk vooral een oefening in futiliteit, een speeltje voor de massa die Nationaal Besef en Nationale Saamhorigheid moet worden bijgebracht. In Portugal was de lijst van de tien Grootste Portugezen aller tijden:
1º António de Oliveira Salazar - 41,0%
2º Álvaro Cunhal - 19,1%
3º Aristides de Sousa Mendes - 13,0%
4º D. Afonso Henriques - 12,4%
5º Luís de Camões - 4,0%
6º D. João II - 3,0%
7º Infante D. Henrique - 2,7%
8º Fernando Pessoa - 2,4%
9º Marquês de Pombal - 1,7%
10º Vasco da Gama - 0,7%
Wie nummer drie is - ik zou het niet kunnen zeggen - een diplomaat, in ieder geval geen televisiester. Nrs. 4-10 zijn min of meer historische figuren waar weinig op af te dingen valt - redelijkerwijze zouden de schrijvers Camões en Pessoa bovenaan hebben gestaan. De nrs. 2 en 1 zijn bijna spiegelbeeldig - zij het dat de man die het land een dictatuur van een kleine halve eeuw heeft opgelegd glansrijk heeft gewonnen. Dan is het hoofd van de Sowjetgetrouwste communistische partij van West-Europa op de tweede plaats ook geen verrassing meer.
Is het masochistisch, imbeciel, gek of ironisch de katholieke integralist/corporatist met zijn geheime politie en foltercellen en zijn koloniale oorlogen (die tenslotte zijn Nieuwe Staat ten val hebben gebracht) zo glansrijk te verkiezen? Het zegt vooral iets over dit soort verkiezingen. Adenauer? Pim Fortuijn (of Willem de Zwijger)? Churchill? En Joost mag weten wie waar verder is geëindigd? Alsof er geen componisten, dichters, schrijvers, schilders of filosofen zijn.
Toch is inderdaad het kiezen van een dictator die in het algemeen als fascistisch wordt aangemerkt (politiek-filosofisch is het aanvechtbaar, maar in de praktijk maakt het niet uit, net zo min als met betrekking tot Franco) wel heel opmerkelijk. Men had in ieder geval de vrijheid deze consequentieloze verkiezing te houden en om deze door de dictator te laten winnen. Of dit valt in het patroon van de Wereldwijde Verrechtsing - eerlijk gezegd denk ik dat de kiezers ook hier hun eigen middelmatigheid die in het algemeen door politici wordt belichaamd bevestigd willen zien. Eerder dan hun krankzinnigheid of masochisme - al dienen ook deze gevreesd te worden.
Afgebeeld: Humberto Delgado, de generaal die het opnam tegen het fascisme; Otelo Saraiva de Carvalho, de strateeg die tenslotte het fascisme ten val heeft gebracht (twee militairen op mijn lijstje - als antimilitarist kan ik slechts zeggen: dat kan alleen in Portugal); Teresa Silva Carvalho, als vertegenwoordigster van de nova canção - mij dierbaarder dan fado. Pessoa en Camões mogen ook...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten