Wat heb je aan geld als de poolkap smelt

Oftewel: Het leven gaat boven het geld.

Dit is het motto en de rode draad door het programma van de Partij voor de Dieren, die met twee zetels in de Tweede Kamer is gekomen na de verkiezingen van 22 november jongstleden. Het leven boven het geld – een ethische gedachte, die natuurlijk niet alleen beperkt is tot de andere levende aardbewoners. Dierenbevrijding kan alleen samengaan met mensenbevrijding – dit is uitgebreid aan de orde geweest in De AS nr.124. Omdat het kapitalisme nu juist het primaat van dode dingen – op geld waardeerbaar – inhoudt, kan de consequentie van deze ethiek slechts tot afwijzing van het kapitalisme leiden.
Het anarchisme heeft in Nederland altijd een sterk ethische inslag gehad, en deze humanitaire ethiek strekte zich steeds ook uit tot dieren. Vegetarisme sprak voor velen vanzelf. Bestrijding van vivisectie, bonthandel en dierenmishandeling tot het verzet tegen de bio-industrie van vandaag zijn vaste thema’s voor anarchisten in Nederland. En veelbetekenend citeert Marianne Thieme, oprichtster van en nu Kamerlid voor de Partij voor de Dieren, Tolstoj: zolang er slachthuizen zijn, zullen er slagvelden zijn. Zonder het te weten of misschien ook te willen weten draagt deze parlementaire vertegenwoordiging van dierenrechten de traditie van Ferdinand Domela Nieuwenhuis, Titia van der Tuuk, Marie Jungius, Felix Ortt, Jac. van Rees, Louis Bähler, J.J. Hof en Clara Meijer-Wichmann mee (en deze opsomming is zeker niet volledig). In donkere tijden is deze opmerkelijke ontwikkeling iets om met enig plezier vast te stellen – en laten we hopen dat de vertegenwoordigsters van de PvdD hun motto trouw blijven.