Als dezer dagen de Nederlandse leeuw brullend wordt opgevoerd als behoeftig aan een canon van literatuur en geschiedenis dan is in het vertoog het islamitische gevaar altijd dichtbij. Dit illustreert dat het wel degelijk om een onbenullig streven met een bij het Vierde Rijk horende agenda gaat. In Irak en Afghanistan zal er op geslagen worden om te voorkomen dat "ze" in de bepaalde wijken in de grote steden toe gaan slaan. Wie het geloof van een verpauperde groep mensen die naar deze streken geronseld is om in de intussen verdwenen industrie te werken als een bedreiging ziet, neemt een klassepositie in - en zeker niet iets wat als "algemeen nationaal" gezien kan worden. Op grond van mijn afkomst en gezindheid ben ik zo vrij een andere positie in te nemen.
Een canon van de Nederlandse literatuur zou klaarblijkelijk auteurs van Nederlandse nationaliteit moeten omvatten. Het was al duidelijk bij de verkiezing van de Nederlander aller tijden, waar Hadewijch werd genomineerd. Omdat ze een van de vroegsten is die in de Nederlandse taal schrijft? Jammer dan dat ze het Nationale Gevoel zo slecht kan strelen omdat zij met terugwerkende kracht Belgisch is. Maar ook dichterbij in de tijd zou een Nederlandse-nationaliteits-canon provinciaal zijn. Er valt veel voor te zeggen dat Gezelle de grootste dichter in de Nederlandse taal is. En wat prozachrijvers betreft - om Elsschot en Boon kan men in ieder geval niet heen. Over Zuidafrikaanse of Surinaamse (of Indische) schrijvers heb ik het dan nog maar niet.
En dan de canon van de geschiedenis. Het bekendste jaartal uit het geschiedenisonderwijs was lang 1600 - natuurlijk omdat het zo'n mooi rond getal is- Slag bij Nieuwpoort. Omdat dit jaartal zo vaderlands was heb ik altijd gedacht dat deze slag plaats had gevonden bij een vlekje in het huidige Zuid-Holland. Men vond het blijkbaar niet nodig uit te leggen waar hij wel was, en waarom. Het blijkt om het bestrijden van Duinkerker kapers (Duinkerke ligt nu in Frankrijk) te zijn gegaan, en de slag was in het huidige België.
De gemiddelde canonjager weet de naam Duinkerke ongetwijfeld niet eens te spellen.
Het probleem van Nederland is dat het niet met zijn geschiedenis zal kunnen omgaan - omdat het een "afgesneden" land is. Bij het zoveelste zeurstuk van Paul Scheffer over de noodzaak het Nationale Gevoel te bevorderen staat de Leo Belgicus afgebeeld, de Nederlandse Leeuw moet men vertalen. "Nederlands" verwijst dan naar de Nederlanden, niet de huidige bananenmonarchie. De Nederlanden omvatten Nederland, België en Luxemburg, maar dan zonder het omvangrijke bisdom Luik. Maar wel met bijvoorbeeld Bitburg in de Eifel, een flink stuk Noord-Lotharingen, het Land van Kleef, het huidige Frans-Vlaanderen en Artesië. Pijnlijk om dit met het rood-wit-blauw te illustreren. De Lage Landen omvatten van oudsher zoveel meer. En wat kan men tegen deze vaststelling tegenwerpen? Dat het naar irredentisme klinkt en dus nationalistisch is? Nationalistische geschiedschrijving van Nederland is met minimale eerlijkheid niet te schrijven en dus ook niet te onderwijzen - quod erat demonstrandum. "We" zouden er blij om moeten zijn.
Maar het project Hersteld Nationaal Gevoel heeft dan ook niets met canons van welke soort dan ook te maken. Het gaat om de zoveelste oefening in xenofobische uitsluiting van de "verkeerde" immigranten. Of de verkeerde inwoners van de bananenmonarchie zelf. Waarom moeten Zeeuws-Vlamingen, Achterhoekers, Oostgroningers van Holland houden?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten